نام ژنریک:

• کلاریترومایسین

نام لاتین:

• Clarithromycin

نام تجاری:

• ®Biaxin

گروه دارویی- درمانی:

• ماکرولید – آنتی بیوتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص روکشدار: 250 میلی گرم و 500 میلی گرم
• سوسپانسیون خوراکی: 125 میلی گرم بر 5 میلی لیتر

موارد مصرف:

• کلاریترومایسین در عفونت های مختلف باکتریایی پوست و دستگاه تنفس مانند فارنژیت، تونسیلیت، سینوزیت، برونشیت مزمن، پنومونی، اوتیت حاد میانی کاربرد دارد.
• کلاریترومایسین در ریشه کن کردن هلیکوباکتر پیلوری به منظور کاهش خطر زخم پپتیک راجعه نیز مصرف می شود. (برای این منظور در کنار کلاریترومایسین از داروهای آموکسی سیلین، بیسموت و آمپرازول هم استفاده می شود. )

روش و مقدار مصرف:

• بالغین: با توجه به نوع و شدت عفونت از طریق خوراکی، دوزهای250 میلی گرم تا 500 میلی گرم از کلاریترومایسین هر 12ساعت یک بار مصرف می شود و دوره درمان معمولا یک تا دو هفته می باشد.
• کودکان: با توجه به نوع و شدت عفونت از طریق خوراکی، دوزهای 7.5 میلی گرم بر کیلوگرم تا 15 میلی گرم بر کیلوگرم از کلاریترومایسین هر 12ساعت یک بار مصرف می شود و دوره درمان معمولا 10 روز است.
• دوزاژ نارسایی کلیه: بیمارانی که کلیرانس کراتینین آنها کمتر از 30 میلی لیتر بر دقیقه است، باید دوزاژدارو را کاهش داد یا فواصل مصرف دارو را افزایش داد.

مکانیسم اثر:

کلاریترومایسین از طریق اتصال به RNA 50 S ریبوزومی، موجب مهار سنتز پروتئین در باکتری می شود و اثرات باکتریواستاتیکی ایجاد می شود.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر دارو 5 تا 7 ساعت است.
• این دارو و متابولیت های آن بطور عمده از طریق ادرار دفع می شوند.

نکات با اهمیت:

• کلاریترومایسین، یکی از مشتقات اریترومایسین است که با اضافه شدن یک گروه متیل به ساختار شیمیایی، بدست می آید. گروه متیل با بهتر کردن میزان پایداری در برابر اسید، جذب داروی خوراکی را نسبت به اریترومایسین افزایش می دهد.
• فعالیت ضد باکتری کلاریترومایسین و اریترومایسین معادل یکدیگر است به این تفاوت که کلاریترومایسین تاثیر بیشتری روی مجموعه مایکوباکتریوم آویوم دارد.
• کلاریترومایسین همچنین روی مایکوباکتریوم لپره و توکسوپلاسما گوندی موثر است.
• استرپتوکوکها و استافیلوکوکهای مقاوم به اریترومایسین، نسبت به کلاریترومایسین نیز مقاوم هستند.

موارد منع مصرف:

• افرادی که به ین دارو حساسیت مفرط دارند.
• مصرف همزمان کلاریترومایسین با آستمیزول منع مصرف دارد.

موارد احتیاط:

• افرادی که دچار اختلال عملکرد کلیه هستند.
• افرادی که دچار اختلال عملکرد کبد هستند.

تداخلات دارویی:

• مصرف این دارو، سطح سرمی تئوفیلین و کاربامازپین را افزایش می دهد.
• مصرف همزمان این دارو با وارفارین باعث طولانی شدن PT در بیمار می شود.
• مصرف این دارو سطح سرمی دیگوکسین را افزایش می دهد.
• این دارو باعث تاخیر در متابولیسم سیکلوسپورین، تریازولام و فنی توئین می شود.
• این دارو نباید همزمان با داروهای سیزاپراید و ترفنادین مصرف شود زیرا باعث افزایش خطر آریتمی های قلبی می گردد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

• CNS: سردرد
• GI: اسهال، تهوع، طعم غیرطبیعی در دهان، سوء هاضمه، درد شکم
• HEMA: افزایش PT، لکوپنی، افزایش سطح آنزیم های کبدی، افزایش BUN

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف این دارو در بارداری توصیه نمی شود.
• ترشح این دارو در شیر مادر ثابت نشده است ولی سایر ماکرولیدها در شیر ترشح می شوند بنابراین مصرف این دارو در شیردهی باید با احتیاط همراه باشد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• برای ثابت نگهداشتن سطح درمانی دارو، لازم است دارو هر 12 ساعت یکبار مصرف شود.
• علائم مسمومیت کبدی عبارتند از: درد شکم، تهوع، استفراغ، تب، لکوسیتوز و ائوزینوفیلی. ممکن است زردی ایجاد نشود.
• در افراد مبتلا به نارسایی کلیه کاهش دوز انجام شود.
• در افراد مسن باید دوز پایین تری از دارو نسبت به افراد بالغ مصرف شود.

توجهات بیمار - خانواده:

• دارو را می توان قبل، بعد و یا همراه غذا مصرف نمود.
• دوره درمان باید کامل شود.
• دوز فراموش شده را بلافاصله پس از بخاطر آوردن، مصرف نمایید ولی اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی فرا رسیده باشد، از مصرف آن خودداری نمایید و دوز بعدی را دو برابر نکنید.. مصرف دوزهای باقی مانده را با فواصل منظم و یکنواخت در طول روز ادامه دهید.
• در صورت بروز بثوارت جلدی و سایر علائم واکنش افزایش حساسیت به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورت دفع مدفوع آبکی و یا اسهال حتی بعد از اتمام دوره درمان به پزشک خود اطلاع دهید.

شرایط نگهداری دارو:

• سوسپانسیون دارو را بعد از تهیه تا دو هفته می توان نگهداری کرد.
• دارو را در ظروف در بسته و در درجه حرارت 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری نمایید.