در دوران بارداری ، زمانی که احساس خوبی ندارید مثلا به سرما خوردگی، سردرد، آلرژی یا کمر درد دچار شده اید و شک دارید که آیا می توان از همان داروهایی استفاده کرد که قبل از بارداری ازآن ها استفاده می کرده اید، راه هایی وجود خواهد داشت. مهم است که قبل از مصرف هر گونه دارویی اعم از داروی نسخه شده، OTC، مکمل های ویتامینی و گیاهی در دوران بارداری با پزشک خود مشورت نمایید. خانم هایی که بارداری برنامه ریزی شده ای دارند، باید درباره ی نیازهای قابل پیش بینی خود با پزشک مشورت نمایند، برای مثال خانم هایی که مبتلا به شرایط وخیمی اعم از آسم، صرع یا ناراحتی های قلبی هستند و نیاز دارند به طور مستمر داروهایی را در دوران باراری استفاده نمایند.

قبل از این که تغییراتی را درمصرف داروهایی که بطور منظم استفاده می کردید ،به وجود آورید بهتر است هر چه سریعتر در این مورد با پزشک مشورت نمایید. خیلی از خانم ها باید برای شرایط مزمن در دوران بارداری، مصرف برخی داروها را ادامه دهند، اما تصمیم گیری در این موارد با توجه به شرایط هر بیمار متفاوت است. پزشک شما می تواند خطرات و مزایای مصرف مستمر دارویی خاص را در دوران بارداری ارزیابی کند. برای بعضی از شرایط ، مانند آسم یا صرع ، قطع کردن دارو ممکن است برای شما و جنین احتمال خطر بیشتری داشته باشد ،در مقایسه با زمانی که داروی مورد نیاز آن بیماری به طور منظم در طی بارداری مصرف شود.

آمارها نشان داده است که مصرف دارو در دوران بارداری به طور قابل توجهی رایج و متداول است. استفاده از داروهای نسخه ای در سه ماهه نخست بارداری در 30 سال اخیر تا 60% افزایش یافته است. علاوه بر این مصرف چهار یا بیش از چهار دارو در سه ماهه اول بارداری ،سه برابر شده است. در مورد مصرف برخی داروها در دوره ارگانوجنسیس Organogenesis (اندام زایی، دوره ای که در 12 هفته ی نخست قرار دارد و طی آن ارگان ها و اندام های جنین تشکیل می شود) نگرانی هایی وجود دارد که این داروها می توانند منجر به اختلالاتی در رشد جنین شوند. اگر چه مطالعات حیوانی در مورد سمیت دارویی در دوران بارداری، اطلاعاتی را فراهم آورده اما نمی توان این نتایج را با اطمینان به انسان نیز تعمیم داد.

حدود 10 درصد نقص هایی که به هنگام تولد وجود دارد ناشی از مصرف دارو در دوران بارداری است .FDA (سازمان غذا و دارو آمریکا )، احتمال خطر داروها در دوران بارداری را به 5 دسته ی D,C,B,A و X طبقه بندی می کند، بر این اساس، گروه A داروهایی هستند که کمترین احتمال خطر را در دوران بارداری دارند و می توان آنها را در دوران بارداری مصرف نمود ، در حالی که طبقه ی X داروهایی هستند که در دوران بارداری منع مصرف دارند و نباید استفاده شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با دسته بندی هر دارو میتوانید به راهنمای دارو ها مراجعه نمایید و دارو مورد نظر خود را جستجو نمایید. بیشتر داروها در دسته C قرار می گیرند و بدین معناست که این داروها در مطالعات حیوانی اثرات جانبی را روی جنین نشان داده است ولی مطالعات کنترل شده ای بر روی زنان انجام نشده است. داروهای موجود در دسته C ، تنها در صورتی تجویز می شوند که در ازای ریسک هایی که ممکن است برای جنین در پی داشته باشد، به زنده ماندن مادر کمک کند، که البته تعیین این موضوع فقط توسط پرشک انجام می شود.

خیر . میزان بی خطر بودن خیلی از داروها در دوران بارداری ،ناشناخته است. زیرا خانم های باردار به دلیل خطراتی که جنین را تهدید می کند از مطالعات و تحقیقات حذف می شوند. به هر حال ، شرکت های دارویی برای جمع آوری اطلاعات مربوطه به تعدادی داوطلب باردار، نیاز دارند که داروهای خاصی را در دوران بارداری مصرف نمایند. استفاده از این اطلاعات می تواند مزایا و خطرات مصرف دارو در دوران بارداری را به طور کلی نشان دهد. پرسنل مراکز بهداشتی ، بهتر است به دنبال چنین مقالات منتشر شده ای باشند تا از بی خطر بودن مصرف دارویی خاص در دوران بارداری، اطلاعات بیشتری به دست آورند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مقالات منتشر شده تخصصی پزشکی میتوانید به بخش مقالات تخصصی مراجعه نمایید. همچنین برای دستیابی به اطلاعات جدید ،کتابهای جیبی و فشرده یا نرم افزار های گوشی های هوشمند، می تواند در دسترس قرار گیرد.

استامینوفن ( تایلنول) ، داروی OTC ضد درد است که به فراوانی تهیه می شود و معمولا برای سردرد وبه عنوان ضد تب در تمام دوران بارداری استفاده می شود.مطالعات نشان داده است که مصرف استامینوفن در دوران بارداری در دوزهای توصیه شده و برای مصرف کوتاه مدت، بی خطر است. هم چنین مصرف استامینو فن به عنوان یک ضد درد در دوران شیردهی نیز بی خطر است. استامینوفن در دسته ی B قرار می گیرد. برای اطلاع از دوز مصرفی استامینوفن ، می توانید به قسمت راهنمای داروها در سایت ایران ویتا مد، مراجعه نمایید. دوز بالای استامینوفن برای کبد و کلیه سمی است. هم چنین استامینوفن ،در قرص های OTC، که برای سرما خوردگی ، سرفه و آنفلوآنزا به کار می روند نیز به صورت ترکیبی وجود دارد . توصیه می شود ، دوز استامینوفن را دو برابر نکنید و داروهایی را که ضروری نیست، در این دوران مصرف ننمایید.

آسپرین، نباید در دوران بارداری استفاده شود مگر این که مصرف آن توسط پزشک، تایید و توصیه شود. آسپرین می تواند از لخته شدن خون جلوگیری کند و خون را رقیق می کند بنابراین آسپرین می تواند منجر به خونریزی در مادر و جنین شود، مخصوصا اگر در اواخر دوران باداری و در طول زایمان مصرف شود. آسپرین اگر در دوره سه ماهه سوم بارداری ، مصرف شود می تواند منجر به انسداد ناگهانی عروق قلب نوزاد شود که این امر منجر به افزایش فشار ریوی در او می گردد. ممکن است دربرخی خانم ها، مصرف آسپرین در دوز کم با توجه به شرایط بیمار و با تایید پزشک مورد استفاده قرار گیرد. اگر دارویی برای تخفیف درد ، سردرد یا تب مورد نیاز باشد، استامینوفن ( تایلنول) گزینه مطمئنی است.

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن( ادویل، موترین)، به عنوان داروهای OTC بسیار رایج هستند. در مورد مصرف داروهای NSAID در دوران بارداری با پزشک خود، مشورت نمایید. برخی گزارشات مبنی بر نقص در نوزاد هنگام تولد و همچنین ،افزایش احتمال سقط جنین بر اثر مصرف NSAID وجود دارد.اگر چه احتمال نقص در نوزاد در هنگام تولد به علت مصرف دوز کم ایبوپروفن در دوران بارداری، بسیار کم است. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با داروهای داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) به قسمت راهنمای داروها مراجعه نمایید. داروهای NSAID ، نباید در سه ماهه سوم بارداری استفاده شوند مگر این که مصرف آن توسط پزشک تایید شود. داروهای NSAID مانند آسپرین، ممکن است منجر به انسداد مجاری شریانی( ductus arteriosis )در قلب نوزاد شوند.پس در بین این دسته دارویی ، استامینوفن ضد درد و ضد تب مناسب و مطمئن تری در دوران بارداری است.

خانم های باردار، به دلیل تضعیف سیستم ایمنی در این دوران نسبت به سایر افراد ، بیشتر مستعد سرماخوردگی و آنفلوآنزا هستند. ارتباطی بین مصرف داروی دکسترومتورفان (Delsyme ) و بروز نقص در جنین نشان داده نشده است، همچنین مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی بی خطر گزارش شده است. دکسترومتورفان در دسته C قرار می گیرد و بدین معناست که مصرف آن زمانی قابل قبول است که فواید آن برای مادر ،توجیه کننده خطراتی باشد که متوجه نوزاد است. بنابراین در مصرف آن با پزشک خود مشورت نمایید. قرص های مکیدنی ضد سرفه نیز در دوران بارداری برای جنین بی خطر است ،هم چنین نوشیدن عسل، لیمو و آب گرم نیز می تواند کمک کننده باشد.