مصرف دارو در بارداری:
آیا می توانم در بارداری دارو مصرف کنم؟
پاسخ مشخصی برای این پرسش که آیا مصرف دارو در بارداری مجاز است یا خیر وجود ندارد. قبل از این که مصرف هر دارویی را در بارداری شروع کرده و یا متوقف کنید، بهترین راه این است که با پزشک متخصص زنان که تحت نظر او هستید مشورت نمائید. در مورد مصرف دارو ها در بارداری حتما مطالعه کافی داشته باشید.چگونه می توانم درمورد مصرف دارو در بارداری اطمینان حاصل کنم؟
قبل از این که درباره مصرف یا عدم مصرف دارو در بارداری تصمیم گیری کنید لازم است درباره مزایا و ریسک دارو با پزشک متخصص زنان خود مشورت نمائید.
مزایا: مصرف این دارو در بارداری چه مزایایی می تواند برای من داشته باشد و چه اثری بر رشد جنین می گذارد؟
خطرات: مصرف این دارو در بارداری چه ضرری می تواند برای من و جنین داشته باشد؟
ممکن است زمان هایی در دوران بارداری وجود داشته باشد که در آن مصرف دارو انتخابی باشد. در بارداری، برخی از انتخاب های دارویی برای شما و پزشک شما متفاوت از دورانی است که باردار نیستید. برای مثال در بارداری، وقتی دچار سرما خوردگی می شوید، برای احتقان بینی، ممکن است تصمیم بگیرید که دارو مصرف نکنید، در حالی که در دورانی که باردار نبوده اید در این حالت از داروهای ضد احتقان استفاده می کرده اید.
در طول بارداری پزشکان و پرستاران از کجا می توانند درباره مصرف داروها اطلاعات بگیرند؟
پزشکان و پرستاران، اطلاعات لازم را می توانند از لیبل و بسته بندی داروها بگیرند، همچنین کتاب های راهنما و ژورنال های تحقیقاتی، وب سایت های علمی معتبر نیز می تواند موثر باشد. آنها می توانند دانش خود را در این زمینه با سایر پزشکان و پرستاران به اشتراک بگذارند و با افرادی که مسئول فروش داروها هستند نیز مشورت نمایند.
سازمان غذا و دارو (FDA)، بخش دولتی است که بر داروهایی که اجازه فروش در ایالات متحده آمریکا دارد، نظارت می کند. اگر مصرف دارویی برای سلامتی انسان خطری نداشته باشد، از طرف FDA به کمپانی اجازه فروش داده می شود. وقتی یک کمپانی، دارویی را تولید می کند، آن را به پزشکان و دانشمندان FDA نشان می دهد تا بررسی شود که آیا این دارو بر رشد جنین اثر می گذارد، منجر به ناقص شدن جنین می شود یا خیر و اغلب این مطالعات روی جنین حیوانی و حیوانات باردار، انجام می شود. در بیشتر موارد، داروها بر روی زنان باردار مورد مطالعه قرار نمی گیرد.
سازمان غذا و دارو (FDA)، با کمپانی داروسازی همکاری می کند تا اطلاعات روی لیبل دارو تکمیل شود. اما در بیشتر موارد اطلاعات زیادی در مورد اثر این داروها بر زنان باردار و جنین در حال رشد در دسترس نیست. لیبل خیلی از داروهای نسخه ای نتیجه مطالعاتی است که بر روی حیوانات باردار انجام گرفته است. اما نحوه اثر داروها بر رشد جنین انسان و حیوان همیشه یکسان نیست و ممکن است متفاوت هم باشد. در این جا چند مثال وجود دارد:
دارویی به موش باردار داده می شود، اگر دارو منجر به بروز مشکلی در جنین موش شود، ممکن است این دارو برای جنین انسان نیز خطرناک باشد، از طرفی می تواند خطری هم در پی نداشته باشد. اگر برای جنین موش مشکلی پیش نیاید، این بدان معنی نخواهد بود که این دارو برای جنین انسان نیز بی خطر باشد.
سازمان غذا و دارو (FDA)، معمولا مطالعات خود را بر روی دو مدل حیوانی انجام می دهد. در نتیجه شانس پیش بینی مشکلاتی که می تواند در جنین انسان و مادر اتفاق بیافتد، بیشتر می شود.
پزشکان و دانشمندانی که در سازمان غذا و دارو (FDA) بر روی داروها مطالعه می کنند، اطلاعات زیادی درباره مصرف داروها در دوران بارداری ندارند. در دنیایی کامل، برچسب داروها می تواند حاوی اطلاعات مفیدی درباره اثرات دارو بر خانم های باردار و رشد جنین باشد، اما متاسفانه در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد.
لیبل داروهای نسخه ای و غیر نسخه ای چگونه می تواند به پزشک من کمک کند تا در دوران بارداری بهترین انتخاب دارویی را داشته باشد؟
پزشکان با استفاده از منابع مختلف می توانند برای بیمار دارو انتخاب کنند. برای کمک به پزشک، سازمان غذا و دارو (FDA)، دسته بندی دارویی را ایجاد کرده است که بر اساس آن می توان در مورد مصرف داروها در دوران بارداری، اطلاعات لازم را بدست آورد. بر اساس این سیستم به هر داروی نسخه ای یک حرف لاتین اختصاص داده می شود. این حروف نشان می دهد که چه مطالعاتی در مورد این دارو بر روی مدل های باردار حیوانی و انسانی انجام گرفته است و مصرف آن چه نتیجه ای را به دنبال دارد. داروهایی که مصرف آنها بدون نسخه آزاد است در این دسته بندی قرار ندارد. داروهای OTC که نسخه ای نیز هستند دارای لیبل مخصوص دوران بارداری می باشند. در مورد داروهای OTC با پزشکان صحبت نمائید و لیبل دارو را قبل از مصرف بخوانید.
داروهای نسخه ای (دسته بندی دارو ها در دوران بارداری):
سازمان غذا و دارو (FDA)، برحسب مطالعاتی که بر روی مدل های حیوانی و انسانی باردار انجام گرفته است داروها را بر این اساس طبقه بندی می کند:
دسته Aدر مطالعات انسانی بر روی زنان باردار که از این دارو استفاده کرده اند، نشان داده شده است که هیچ اختلال یا مشکلی در اثر مصرف دارو ایجاد نشده است. مانند فولیک اسید، لووتیروکسین (داروی هورمون تیروئید)
دسته Bمطالعات خوبی در سطح انسانی انجام نشده است اما در سطح حیوانی هیچ مشکلی در اثر مصرف این دارو به وجود نیامده است. یا در مطالعات حیوانی، حیوان باردار و جنین در اثر مصرف این دارو دچار مشکلاتی شده است اما در مطالعات انسانی بر روی زنان باردار، مشکلی برای مادر و جنین به وجود نیامده است. مانند برخی آنتی بیوتیک ها مانند آموکسی سیلین، Zofran (اوندانسترون) برای تهوع، گلوکوفاژ (متفورمین) برای دیابت، برخی انسولین ها که برای درمان دیابت استفاده می شود مانند انسولین رگولار و انسولین NPH
دسته Cدر سطح انسانی مطالعات خوبی انجام نشده است اما در مدل های حیوانی باردار، مصرف این دارو مشکلاتی را برای برخی از جنین ها به وجود آورده است، اما برخی اوقات مصرف این دارو برای جنین انسان و مادر می تواند بیشتر از این که مضر باشد، مفید باشد. یا هیچ مطالعاتی در سطح حیوانی انجام نشده است و در مورد زنان باردار نیز مطالعات خوبی در دسترس نیست. مانند Diflucan (فلوکونازول) برای عفونت قارچی، Ventolin (آلبوترول) برای آسم، Zoloft (سرترالین) و پروزاک، (فلوکسیتین) برای افسردگی
دسته Dمطالعات در سطح انسانی و سایر گزارشات نشان می دهد که وقتی خانم باردار از دارو استفاده می کند، ممکن است نوزاد دچار مشکل شود، اما در برخی موقعیت های جدی، دارو ممکن است برای مادر و جنین مفید تر از ضرری باشد که در پی دارد. پاکسیل (پاروکستین) برای افسردگی، لیتیم برای اختلال دو قطبی، دیلانتین (فنی توئین) برای صرع و برخی از داروهای شیمی درمانی
دسته Xمطالعات در سطح حیوانی و انسانی نشان داده است که مصرف این دارو در دوران باردای می تواند خطراتی را برای نوزاد به همراه داشته باشد. در مورد این داروها موقعیتی وجود ندارد که مصرف این دارو به نفع مادر و جنین باشد. این داروها هرگز نباید در دوران بارداری استفاده شود. آکوتان (ایزوترتینوئین) برای آکنه های کیستی، تالومید (تالیدوماید) برای نوع خاصی از بیماری پوستی استفاده می شود.
داروهایی که فروش آن بدون نسخه آزاد است (OTC):
همه این دارو ها دارای لیبل Drug Facts هستند. این لیبل ها نیز به طریقی مشابه بر روی همه داروهای OTC وجود دارند و این سبب می شود استفاده از اطلاعات موجود بر روی این لیبل ها تسهیل شود. شما می توانید در قسمت راهنمای دارو های سایت های WomanHealth.gov و Dorvana.com اطلاعات بیشتری را کسب نمائید.
یک بخش از لیبل Drug Facts مخصوص خانم های باردار است. معمولا بر روی این لیبل ها قید شده است که قبل از استفاده از دارو با پزشک متخصص خود مشورت نمائید. مصرف برخی داروهای OTC در زنان باردار مشکلاتی را به وجود می آورد. لیبل روی این داروها فرد باردار را توجیه می کند که چرا و چه وقت نباید از این دارو استفاده نمود.
در این جا مثال هایی وجود دارد:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی: مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین (استیل سالیسیلات)، این داروها اگر در طول سه ماه آخر بارداری مصرف شود، می تواند مشکلات جدی را در جریان خون جنین به وجود آورد. آسپرین احتمال بروز خونریزی را در دوران بارداری و زایمان در مادر و کودک افزایش می دهد.
- لیبل های مربوط به داروهای نیکوتین دار مانند پچ نیکوتین و قرص های مکیدنی در زنان سیگاری می تواند به جنین آسیب برساند. اگر چه تصور بر آن است که مصرف این داروها از کشیدن سیگار بهتر است، اما حقیقت این است که ریسک این داروها به خوبی شناخته نشده است. به خانم های باردار توصیه می شود ابتدا بدون استفاده از این داروها، برای ترک سیگار اقدام کنند.
به خاطر داشته باشید که سایر ترکیبات مانند کافئین، ویتامین ها و داروهای گیاهی می تواند بر رشد جنین اثر بگذارد. درباره ترک مصرف کافئین همچنین مصرف ویتامین ها با پزشک متخصص زنان خود مشورت نمائید. هرگز بدون مشورت با پزشک برای مصرف داروهای گیاهی اقدام نکنید.
اگر به باردار شدن فکر می کنم برای مصرف داروها در بارداری چه باید بکنم؟
اگر شما هنوز باردار نیستید، می توانید با برنامه ریزی مناسب از شانس داشتن فرزندی سالم برخوردار شوید. می توانید مشاوره های قبل از بارداری را انجام دهید. در این ملاقات ها شما می توانید با پزشک متخصص زنان درباره مصرف دارو در بارداری همچنین ویتامین ها و گیاهان دارویی که مصرف می کنید، صحبت نمائید. اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید مهم است در دروان بارداری درمان خود را دنبال کنید. شما می توانید با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت نمائید تا در صورت لزوم داروی شما را عوض کند. درباره ویتامین های مناسب برای خانمهایی که قصد باردار شدن دارند، از پزشک سوال کنید. همه خانم هایی که میتوانند باردار شوند باید روزانه ویتامین هایی را همراه با فولیک اسید مصرف کنند (ویتامین بی) تا رشد مغز و نخاع جنین کامل شود. قبل از باردار شدن باید مصرف این ویتامین ها را آغاز نمائید. در این زمان می توانید درباره مصرف موادی مانند کافئین، الکل و سیگار کشیدن با پزشک مشورت نمایید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با مصرف فولیک اسید به مطلب زیر مراجعه نمایید:
آیا مصرف دارو در زمان بارداری خطرناک است؟
سخت است که بدانیم شما دقیقا چه زمانی باردار می شوید. وقتی که باردار شدید، ممکن است بین 10 تا 14 روز و حتی بیشتر خودتان ندانید که باردارید. قبل از اقدام به بارداری منطقی است با دکتر متخصص زنان در مورد مصرف دارو در بارداری مشورت کنید، برخی اوقات لازم است دارو تغییر یابد و برخی اوقات قبل از باردارشدن می توان مصرف دارو را قطع کرد. خانم ها با هم متفاوتند بنابراین شما به جای این که مصرف دارو را خودسرانه قطع کنید، باید در مورد آن با پزشک مشورت نمائید.
اگر باردارید و یا این که برای باردار شدن برنامه دارید:
- بدون مشورت با پزشک مصرف هیچ دارویی را در بارداری قطع نکنید.
- قبل از استفاده از هر گونه داروی OTC در بارداری با پزشک مشورت نمائید.
مصرف دارو در بارداری در هنگام بیماری چه مشکلاتی را به دنبال خواهد داشت؟
مصرف یا عدم مصرف دارو در دوران بارداری سوالی بسیار جدی و حائز اهمیت است. برخی از مشکلات به درمان نیاز دارد. عدم استفاده از دارویی که مورد نیاز شما است میتواند به شما و کودک آسیب بزند. برای مثال عفونت مجاری ادراری اگر درمان نشود می تواند منجر به عفونت کلیه شود و عفونت کلیه نیز سبب زایمان زودرس و به دنیا آوردن نوزادی با وزن کم خواهد شد. به هنگام عفونت مجاری ادراری لازم است از آنتی بیوتیک استفاده کنید تا درمان شوید. از پزشک بپرسید که آیا مزایای مصرف دارو در بارداری بر ضررهای احتمالی آن برتری دارد یا خیر.
مصرف دارو در بارداری برای بیماری های خاص چه مشکلاتی را به دنیال خواهد داشت؟
اگر شما باردارید یا به باردار شدن فکر می کنید، باید در مورد مصرف داروها در بارداری خود با پزشک مشورت نمائید. هرگز خودسرانه داروهای خود را قطع یا عوض نکنید. این داروها می تواند شامل داروهایی باشد که برای افسردگی، آسم، دیابت، صرع و سایر بیماری ها به کار می رود. عدم استفاده از دارویی که مورد نیاز شما است می تواند برای شما و جنین خطرناک باشد. در خانم هایی که به اچ آی وی یا ایدز مبتلا هستند مصرف داروی (zidovudine (AZT در دوران بارداری توصیه می شود. مطالعات نشان داده است در خانم هایی که اچ آی وی مثبت هستند، مصرف AZT در طول بارداری ریسک عبور ویروس و انتقال آن به جنین را کاهش می دهد. خانم های مبتلا به دیابت اگر در دوران بارداری داروهای خود را مصرف نکنند، خطر سقط جنین، به دنیا آمدن جنین مرده و زایمان ناقص افزایش می یابد. اگر فرد مبتلا به آسم و فشار خون بالا باشد و در طول بارداری کنترل نشود، می تواند منجر به مشکلاتی برای جنین شود.
آیا مصرف ویتامین ها در بارداری بی خطر است؟
زنان باردار نباید ویتامین ها را به طور منظم مصرف کنند. دوز این ویتامین ها ممکن است خیلی بالا باشد. در مورد مصرف ویتامین های مخصوص در دوران بارداری که به سلامتی شما و جنین کمک می کند، از پزشک سوال نمائید. ویتامین های پریناتال باید حاوی حداقل 400 تا 800 میکروگرم فولیک اسید باشد. بهترین زمان برای شروع مصرف این ویتامین ها قبل از باردار شدن است. فولیک اسید احتمال ایجاد نقص در لوله عصبی را کاهش می دهد در نتیجه احتمال بروز مواردی مانند اسپینا بیفیدا (spina bifida) کاهش می یابد، اسپینا بیفیدا حالتی است که در آن مغز یا ستون فقرات به درستی شکل نمی گیرند.
آهن از بروز آنمی (کاهش تعداد سلول های قرمز) جلوگیری می کند. مهم است این ویتامین ها را بر حسب نسخه پزشک مصرف نمائید. مصرف خیلی از ویتامین ها در بارداری می تواند به جنین آسیب برساند. برای مثال میزان بالای ویتامین A با زایمان ناقص و به دنیا آوردن جنین ناقص ارتباط دارد.
واکسن ها و بارداری:
واکسن ها بدن را علیه بیماری های خطرناک محافظت می کند. برخی واکسن ها در دوران بارداری مناسب نیستند. استفاده از برخی واکسن ها بستگی به موقعیت خانم باردار دارد. قبل از زدن واکسن، پزشک احتمالا پرسش های زیر را مطرح می کند:
- آیا احتمال ابتلا به بیماری در فرد بالاست؟
- آیا این عفونت برای مادر یا جنین می تواند خطرناک باشد؟
- آیا واکسن منجر به آسیب می شود؟
در دوران بارداری در شرایطی که ابتلا به هپاتیت B در خانم بالاست، توصیه می شود که واکسن هپاتیت B حتما در نظر گرفته شود. در فصل آنفلوآنزا نیز برای خانم های باردار واکسن انفلوآنزا غیر فعال باید مورد نظر باشد. از طرفی خانم بارداری که نسبت به سرخک ایمن نیست، تا بعد از بارداری نباید از واکسن سرخک استفاده کند. برای داشتن ایمنی کامل با پزشک مشورت نمائید. مراکز مربوط به کنترل بیماری ها، راهنمایی را فراهم کرده اند که اطلاعات مورد نیاز در این سایت موجود است.
آیا گیاهان دارویی، مواد معدنی یا آمینواسید ها در دوران بارداری بی خطرند؟
به قطعیت نمی توان گفت مصرف این ترکیابت بی خطر باشد بنابراین بهترین راه، عدم استفاده از آن هاست. حتی برخی ترکیبات طبیعی نیز ممکن است برای خانم ها در دوران بارداری و یا شیردهی مناسب نباشد. به غیر از ویتامین ها، اطلاعات کمی از مصرف مکمل های رژیمی در بارداری در دسترس است. در مورد برخی داروهای گیاهی نیز این باور وجود دارد که می تواند در دوران بارداری موثر باشد، اما هنوز مطالعات خوبی در این زمینه انجام نشده است که نشان دهد آیا این ادعا صحیح است یا خیر. قبل از مصرف هر گونه ترکیب گیاهی و یا مکمل رژیمی در بارداری با پزشک متخصص زنان مشورت نمائید. ممکن است این محصولات حاوی ترکیباتی باشد که به شما و یا جنین آسیب برساند. در ایالات متحده آمریکا قوانین متفاوتی در مورد داروها و مکمل های رژیمی وجود دارد. بخشی از سازمان FDA که مکمل های رژیمی را کنترل می کند، همان بخشی است که بر فروش غذا در آمریکا نظارت دارد. تنها مکمل های رژیمی که حاوی ترکیباتی هستند که تا قبل از 15 اکتبر 1994 مارکت نشده اند، مجازند و تحت بازبینی FDA قرار گرفته اند. بر خلاف داروها، FDA داروهای گیاهی و ترکیبات طبیعی را مجاز نمی داند. بیشتر این ترکیبات به لحاظ خطرات بالقوه ای که می توانند برای مادر و جنین داشته باشند، مورد بررسی قرار نگرفته اند. قبل از این که کمپانی بتواند دارویی را به فروش برساند، باید مطالعات و آزمون های زیادی را تکمیل کند و نتایج را برای FDA بفرستد، دانشمندان در FDA نتایج این آزمون ها را بررسی می کنند. سازمان FDA تنها در صورتی اجازه می دهد دارویی به فروش رسد که نتایج مطالعات نشان دهد این دارو موثر است مصرف آن بی خطر است.
آیا در آینده راه های بهتری وجود خواهد داشت که نشان دهد مصرف دارو ها در دروان بارداری بی خطر است یا خیر؟
در حال حاضر، به دلیل ترس از آسیب های احتمالی به جنین، انجام مطالعات وسیع در مورد مصرف داروها در دوران بارداری، محدود است. تا زمانی که تغییراتی اتفاق بیافتد، ثبت pregnancy exposure به پزشکان و محققان کمک خواهد کرد تا بدانند داروها چگونه بر مادر و جنین در حال رشد اثر می گذارد. ثبت pregnancy exposure آزمونی است که در آن زنانی شرکت دارند که از داروهای خاصی در دوران بارداری استفاده می کنند. این زنان به هنگام بارداری در این آزمون ها شرکت می کنند و تا بعد از به دنیا آمدن نوزاد روند بارداری آنها دنبال می شود. محققین نوزادان حاصل از این مادران را با نوزادان مادرانی مقایسه می کنند که در دوران بارداری خود دارویی مصرف نمی کرده اند. این مطالعات، گروه زیادی از مادران باردار و نوزادان آنها را برای بررسی اثرات داروها مورد مطالعه قرار می دهند. خانم ها و پزشکان می توانند از نتیجه این آزمون ها استفاده کنند تا در مورد انتخاب های دارویی و مصرف داروها در بارداری آگاه شوند.
اگر شما باردار هستید و از دارویی استفاده می کنید، چک کنید که آیا آزمون pregnancy exposure registry در مورد آن دارو انجام شده است یا خیر. سازمان غذا و دارو لیستی از این مطالعات را در سایت زیر قرار داده است که می توانید این اطلاعات را سایت FDA و یا سایت Dorvana.com دنبال کنید.
