نام ژنریک:

• مفنامیک اسید

نام لاتین:

• Mefenamic acid

نام تجاری:

• ®Ponstan
• ®ponstel

گروه دارویی- درمانی:

• مشتقات اسید آنترانیلیک
• ضد التهاب غیر استروئیدی
• ضد درد غیر مخدر
• ضد تب

طبقه بندی دربارداری:

• گروه C (در سه ماهه سوم بارداری: گروه D)

اشکال دارویی:

• کپسول: 250 میلی گرم

موارد مصرف:

• کپسول مفنامیک اسید در دندان درد و درد پریود یا دیسمنوره اولیه (دردهای هنگام قاعدگی زنان)، درد بعد از زایمان و سردرد و سایر دردهای حاد کاربرد دارد.

روش و مقدار مصرف:

• مصرف مفنامیک اسید در بالغین: ابتدا 500 میلی گرم از دارو از راه خوراکی (2 عدد کپسول مفنامیک اسید) و سپس 250 میلی گرم (1 عدد کپسول مفنامیک اسید) هر 6 ساعت مصرف می شود. در درد های حاد این دارو نباید بیش از یک هفته مصرف شود. در درد پریود یا دیسمنوره درمان با شروع خونریزی و در ارتباط با علائم آغاز می شود و درمان طولانی تر از 2 تا 3 روز لزومی ندارد.

مکانیسم اثر:

• اثر ضد درد: مفنامیک اسید با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز باعث مهار ساخت پروستاگلاندین می گردد. همچنین این دارو به صورت رقابتی اثرات پروستاگلاندین را مهار می کند.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر مفنامیک اسید 2 ساعت است.
• نیمی از دارو از راه ادرار و نیمی دیگر از راه مدفوع دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• دستور مصرف متداول مفنامیک اسید هر 6 یا 8 ساعت است.
• به علت عوارض جانبی زیاد مفنامیک اسید، نباید دارو را طولانی مدت مصرف نمود. نهایتا 3 روز تا 5 روز می توان از مفنامیک اسید استفاده کرد. مصرف بیش از یک هفته آن می تواند باعث ایجاد کم خونی شدید شود.

موارد منع مصرف:

• افرادی که حساسیت مفرط به دارو دارند.
• بیمارانی که مصرف آسپرین و سایر دارو های ضدالتهابی غیر استروئیدی در آنها باعث ایجاد حساسیت می شود.
• افرادی که زخم گوارشی و خونریزی حاد گوارشی دارند نباید داروی مفنامیک اسید مصرف کنند.

موارد احتیاط:

• در افرادی که اختلال شدید عملکرد کلیه و کبد دارند مصرف مفنامیک اسید باید با احتیاط همراه باشد.
• در بیماری های شدید عروقی مصرف مفنامیک اسید توصیه نمی شود.
• مصرف مفنامیک اسید در کودکان زیر 14 سال توصیه نمی شود.

تداخلات دارویی:

• اگر مفنامیک اسید همزمان با داروهای ضد انعقادی خوراکی یا پلیکامایسین مصرف شود، خطر خونریزی افزایش می یابد.
• مصرف همزمان مفنامیک اسید با داروهای آسپرین، گلوکوکورتیکوئید ها و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کلشی سین، مکمل های پتاسیم باعث می شود عوارض گوارشی این داروها تشدید شود.
• مصرف همزمان مفنامیک اسید و داروی پروبنسید احتمال مسمومیت با پروبنسید را افزایش می دهد.
• مصرف این دارو خطر مسمومیت با متوتروکسات را افزایش می دهد.
• مصرف این دارو خطر مسمومیت با لیتیوم را افزایش می دهد.
• مصرف همزمان مفنامیک اسید ممکن است اثرات داروهای ضد فشار خون را کاهش دهد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی مفنامیک اسید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• CNS: سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی
• Derm: راش
• GI: تهوع، استفراغ، یبوست، خونریزی گوارشی، بی اشتهایی، نفخ، هپاتیت
• Hema: آنمی همولیتیک (کم خونی)
• Other: نارسایی کلیه، آنافیلاکسی

توجه: در بیمارانی که مصرف این دارو باعث راش و یا اسهال می شود مصرف این دارو باید قطع شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• توصیه می شود مفنامیک اسید در بارداری مصرف نشود.
• این دارو با غلظت های کم در شیر ترشح می شود. بنابراین برای مصرف مفنامیک اسید در شیردهی، منافع دارو باید در برابر ضررهای احتمالی آن سنجیده شود.

توجهات پزشکی- پرستاری:

• در صورت مصرف طولانی مدت مفنامیک اسید، بطور متناوب کنترل CBC و آزمایشات بررسی عملکرد کلیوی ضروری است.

توجهات بیمار- خانواده:

• جهت کاهش عوارض گوارشی مفنامیک اسید، بهتر است دارو همراه با غذا مصرف شود.
• مصرف بیش از یک هفته مفنامیک اسید توصیه نمی شود.
• در صورت بروز اسهال شدید، مصرف دارو را قطع کنید.
• دارو را مطابق دستور مصرف نمایید و در صورت فراموش نمودن یک نوبت بلافاصله پس از به خاطر آوردن آن را مصرف نمایید، مگر اینکه فرصتی تا زمان نوبت بعدی وجود نداشته باشد. از دو برابر نمودن مقادیر دارو در هر نوبت پرهیز نمایید.
• دارو باید همراه با یک لیوان آب مصرف شود و 15 تا 30 دقیقه پس از مصرف دارو به حالت قائم باقی بمانید. (نخوابید)
• مصرف این دارو ممکن است باعث خواب آلودگی یا سرگیجه شود پس توصیه می شود تا مشخص نشدن واکنش بدن نسبت به دارو از رانندگی و سایر امور نیازمند به هشیاری، پرهیز شود.
• توصیه می شود از مصرف همزمان مفنامیک اسید با آسپرین، استامینوفن و سایر داروهای OTC بدون مشورت با پزشک خودداری نمایید تا باعث بروز تداخل دارویی با مفنامیک اسید نشود.
• در صورت بروز علائمی چون راش، خارش، لرز، تب، اختلال بینایی، تیرگی مدفوع، اسهال یا سردرد مقاوم به پزشک اطلاع دهید.
• توصیه می شود قبل از شروع هر نوع درمان یا عمل جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را از رژیم دارویی خود مطلع سازید.

شرایط نگهداری دارو:

• دارو باید در ظروف دربسته و در دمای 15 تا 30 درجه سانتیگراد نگهداری شود.