نام ژنریک:

  • فلودروکورتیزون
  • فلودروکورتیزون استات

نام لاتین:

  • Fludrocortisone Acetate

نام تجاری:

  • ®Florinef

گروه دارویی- درمانی:

  • گلوکوکورتیکوئید
  • مینرالوکورتیکوئید
  • جایگزین مینرالوکورتیکوئیدها

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه C

اشکال دارویی:

  • قرص: 0.1 میلی گرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • قرص فلودروکورتیزون در نارسایی آدرنال و سندرم آدرنوژنیتال از دست دهنده نمک کاربرد دارد:

قرص فلودروکورتیزون در بالغین: روزانه  0.1 تا 0.2 میلی گرم

قرص فلودروکورتیزون در کودکان: روزانه 0.05 تا 0.1 میلی گرم

  • قرص فلودروکورتیزون برای درمان افت فشار وضعیتی در بیمار دیابتی تجویز می شود:

بالغین: روزانه 0.1 تا 0.4 میلی گرم به فرم قرص

  • قرص فلودروکورتیزون در افت فشار وضعیتی ناشی از درمان با لوودوپا نیز کاربرد دارد:

بالغین: روزانه 0.05 تا 0.2 میلی گرم به فرم قرص

مکانیسم اثر:

  • فلودروکورتیزون استات یک استروئید قشر آدرنال با اثر مینرالوکورتیکوییدی و فعالیت گلوکوکورتیکوییدی بالا است (15 برابر هیدروکورتیزون) که تنها برای اثر مینرالوکورتیکوییدی کاربرد دارد.
  • فلودروکورتیزون استات با اثر بر توبول های دیستال کلیه سبب جذب سدیم شده و از سوی دیگر دفع پتاسیم و یون هیدروژن را افزایش می دهد. در دوزهای پایین سبب احتباس سدیم و افزایش دفع پتاسیم از ادرار می شود که در نتیجه موجب افزایش فشار خون می گردد. در دوزهای بالا ترشح درون ریز آدرنال، فعالیت تیموس، ترشح کورتیکوتروپین هیپوفیزی را مهار کرده و سبب افزایش ذخیره سازی گلیکوژن در کبد و در صورت مصرف کافی پروتئین سبب تعادل منفی نیتروژن می شود.  

فارماکوکینتیک:

  • فلودروکورتیزون به سرعت از دستگاه گوارش جذب شده و ظرف 1.7 ساعت به حداکثر سطح خود می رسد.
  • نیمه عمر فلودروکورتیزون 18 تا 36 ساعت است.
  • متابولیسم فلودروکورتیزون کبدی و کلیوی است و از طریق ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

  • قرص فلودروکورتیزون برای درمان سندرم آدرنوژنیتال مصرف می شود اما سندرم آدرنوژنیتال چیست؟ سندرم آدرنوژنیتال عبارت است از مجموعی اختلالات وراثتی که مشخصه آن بزرگ شدن غدد آدرنال می باشد و منجر به افزایش ترشح هورمون های آندروژنیک از کورتکس آدرنال می گردد. نتیجه بالینی این مشکلات می تواند تغییراتی در مشخصات جنسی فرد باشد.
  • دوز بالا یا قطع سریع قرص فلودروکورتیزون می تواند منجر به بروز عوارض جانبی شود.
  • همچنین از قرص فلودروکورتیزون استات در بیماری آدیسون و هایپوآلدسترونیسم استفاده می شود.

موارد منع مصرف:

  • حساسیت شدید به دارو
  • عفونت های قارچی

موارد احتیاط:

  • هایپوتیروئیدی
  • سیروز
  • تبخال چشمی
  • ناپایداری روانی
  • کولیت اولسروی غیر اختصاصی
  • دیورتیکولیت
  • زخم معده
  • نارسایی کلیه
  • هایپرتنسیون
  • پوکی استخوان
  • میاستنی گراویس

تداخلات دارویی:

  • استفاده همزمان فلودروکورتیزون استات با باربیتورات ها، فنی توئین یا ریفامپین به دلیل افزایش متابولیسم کبدی سبب کاهش اثر کورتیکواستروییدی می گردد.
  • فلودروکورتیزون می تواند هایپوکالمی ناشی از درمان با دیورتیک ها، آمفوتریسین B، کاربنی سیلین و پیپراسیلین را تشدید کند.
  • فلودروکورتیزون می تواند متابولیسم ایزونیازید و سالیسیلات ها را افزایش دهد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.
از جمله عوارض جانبی فلودروکورتیزون استات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
  • CNS: سر درد، سرگیجه، ضعف
  • CV: ادم، هیپرولمی، هایپرتنشن، CHF، دیس ریتمی های قلبی، کادریومگالی
  • Derm: زخم، افزایش تعریق، کهیر یا راش حساسیتی
  • Other: هایپوکالمی، آرترالژی، ضعف اندام های، فلج بالارونده

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • فلودروکورتیزون در بارداری در گروه C قرار دارد. ایمنی قرص فلودروکورتیزون در بارداری اثبات نشده است. به عبارتی مصرف فلودروکورتیزون در بارداری تنها با در نظر گرفتن تمامی جوانب امکان پذیر است.
  • مصرف فلودروکورتیزون در شیردهی باید با احتیاط باشد زیرا وجود کورتیکواستروئیدها در شیر مادر شناسایی شده است.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • در طول درمان با فلودروکورتیزون استفاده از مکمل های لازم و سنجش مرتب الکترولیت ها (سدیم، پتاسیم و کلر) و کنترل عفونت ضروری است.
  • در زمان استرس فیزیولوژیک ناشی از بیماری شدید، تروما و جراحی دادن دوز مکمل را در نظر داشته باشید.
  • وزن و فشار خون بیمار را مرتب اندازه بگیرید و به ادم و سردردهای شدید توجه داشته باشید.
  • درمان را از کمترین دوز ممکن آغاز کنید.
  • برای کاهش نشانه های گوارشی فلودروکورتیزون را با غذا یا شیر تجویز کنید.
  • به بیمار یادآوری کنید در طول درمان با فلودروکورتیزون دوز فراموش شده را در اولین فرصت مصرف کند مگر آن که زمان دوز بعدی فرا رسیده باشد.

توجهات بیمار - خانواده:

  • علائم بهم خوردن تعادل الکترولیتی اعم از ضعف عضلانی، پارستزی، بی اشتهایی، تهوع، افزایش ادرار، به هم خوردن ریتم قلب، سردرد شدید و افزایش وزن شدید را به بیمار یادآوری کنید.
  • در حین درمان با فلودروکورتیزون از بارداری و شیردهی اجتناب کنید.
  • از قطع ناگهانی فلودروکورتیزون بپرهیزید و آن را مطابق دستور پزشک مصرف کنید.

شرایط نگهداری دارو:

  • دارو را در دمای 15 تا 30 درجه نگهداری کنید.
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی
  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی
  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام
  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ
  • وبسایت  http://www.rxlist.com
  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه