نام ژنریک:

• گلی بن کلامید
• گلی بنکلامید
• گلیبن کلامید

نام لاتین:

• Glibenclamide

نام تجاری:

• ®Glyburide
• ®Daonil

گروه دارویی- درمانی:

• مشتقات سولفونیل اوره
• ضد دیابت خوراکی

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• قرص: 5 میلی گرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• قرص گلی بن کلامید در تنظیم و کاهش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کاربرد دارد:

مصرف قرص گلی بن کلامید در بالغین:

ابتدا 2.5 تا 5 میلی گرم قرص گلی بن کلامید روزانه استفاده شود و سپس در صورت نیاز در فواصل یک هفته ای می توان دوز گلی بن کلامید را 2.5 میلی گرم دیگر اضافه کرد. حداکثر دوزاژ روزانه گلی بن کلامید 20 میلی گرم می باشد. گلی بن کلامید تا 10 میلی گرم به صورت تک دوز و از 10 میلی گرم به بالا در دوزهای منقسم تجویز می گردد.  

قرص گلی بن کلامید صبح ها ناشتا مصرف می شود و بلافاصله بعد صبحانه باید خورده شود و یا در طول روز همراه با وعده غذاهای اصلی مصرف می شود.

مکانیسم اثر:

• گلی بن کلامید باعث افزایش ترشح انسولین از سلول های بتا پانکراس، افزایش حساسیت محیطی نسبت به انسولین و کاهش گلیکوژنولیز و گلوکونئوژنز می شود.

فارماکوکینتیک:

• گلی بن کلامید در کبد متابولیزه می شود.
• گلی بن کلامید از طریق کلیه و صفرا دفع می گردد.
• نیمه عمر گلی بن کلامید 10 ساعت و مدت اثر آن 24 ساعت است.

نکات با اهمیت:

• از قرص گلی بن کلامید 5 میلی گرم می توان تا حداکثر 20 میلی گرم به صورت روزانه مصرف کرد. در صورتی که به صورت تک دوز از قرص گلی بن کلامید استفاده می نمائید، بهترین زمان مصرف گلی بن کلامید صبح ناشتا است و بعد از خوردن قرص گلی بن کلامید باید صبحانه میل شود. نهایتا می توان تا 10 میلی گرم (2 قرص گلی بن کلامید 5) ناشتا مصرف کرد.
• تنظیم و تثبیت قند خون در محدوده نرمال بهترین واکنش درمانی نسبت به گلی بن کلامید می باشد.
• داروهای دسته سولفونیل اوره مانند گلی بن کلامید تنها در بیمارانی موثر است که تا حدودی توانائی ساخت انسولین را داشته باشند. داروهای دسته سولفونیل اوره همچنین ممکن است اتصال بین انسولین و گیرنده های آنرا بهبود بخشیده و یا تعداد گیرنده های انسولینی را افزایش دهد.
• مصرف گلی بن کلامید در کودکان توصیه نمی شود.

موارد منع مصرف:

• حساسیت شدید
• اختلال شدید کبدی و کلیوی
• عفونت
• سوختگی شدید
• جراحی اخیر
• کتواسیدوز
• کمای دیابتیک
• کمای هایپراسمولار غیر کتونی
• بارداری
• شیردهی
• اطفال

موارد احتیاط:

• اختلالات کبدی و کلیوی
• سوء تغذیه
• سالمندان
• افراد ناتوان

تداخلات دارویی:

در صورت مصرف همزمان گلی بن کلامید با داروهای زیر افزایش دوز گلی بن کلامید لازم است:

• کورتیکواستروئیدها
• دیورتیک های تیازیدی
• هورمون های تیروئیدی
• OCP
• ریفامپین
• مهارکننده های انیدرازکربنیک
• لیتیم
• آسپاراژیناز
• بتابلاکرها ممکن است علائم هیپوگلایمسی را پنهان کنند.
• گلی بن کلامید غلظت سرمی دیگوکسین را بالا می برد
• گلی بن کلامید اثر ضد انعقادهای خوراکی را کاهش یا افزایش می دهد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی گلی بن کلامید می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• CNS: سردرد، سرگیجه، تحریک پذیری، کنفوزیون، اضطراب، خواب آلودگی
• GI: تهوع، استفراغ، اسهال، بی اشتهایی، درد و ناراحتی اپیگاستر
• Other: تاکیکاردی، آگرانولوسیتوز، اکیموز، خونریزی، هیپوگلایسمی، تعریق، بثورات جلدی، یرقان انسدادی

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف قرص گلی بن کلامید در بارداری: گلی بن کلامید در دوران بارداری در گروه C قرار دارد.
• همه داروهای دسته سولفونیل اوره به جز گلی بن کلامید در حیوانات تراتوژن بوده اند. اما مطالعات انسانی کافی صورت نگرفته است.
• از آنجایی که تغییر سطح گلوکز خون طی دوره بارداری ممکن است بروز اختلالات مادرزادی را افزایش دهد، بهتر است از انسولین جهت کنترل دقیق سطح گلوگز خون استفاده شود، گاهی اوقات در نوزادان مادرانی که طی دوره بارداری و نزدیک زایمان از سولفونیل اوره ها استفاده کردند، هیپوگلیسمی شدید و طولانی مشاهده شده است.
• در صورتی که گلی بن کلامید در بارداری مصرف شود مصرف آن باید 2 تا 4 هفته پیش از زایمان قطع شود.
• مصرف قرص گلی بن کلامید در شیردهی نیاز به مطالعات بیشتر وجود دارد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• نشانه های اختلالات قلبی و عروقی را در بیمار بررسی کنید.
• قبل از درمان با گلی بن کلامید و حین درمان قند خون را مکررا چک کنید.
• رژیم غذایی مناسب به بیماری که گلی بن کلامید مصرف می کند، پیشنهاد دهید.
• بیماران را از نظر علائم هایپوگلایسمی مورد توجه قرار دهید.

توجهات بیمار - خانواده:

• گلی بن کلامید را مطابق دوزاژ و دستور پزشک مصرف کنید.
• در کنار دارودرمانی دیابت به رژیم غذایی و ورزش نیز توجه داشته باشید.
• از مصرف الکل پرهیز نمائید.
• خستگی، گرسنگی شدید، تعریق زیاد، کرخ شدن دست و پاها از علایم پایین بودن قندخون است. در صورت بروز این علایم مواد قندی و خواکی بخورید و با پزشک تماس بگیرید.
• در صورت فراموش کردن یک دوز گلی بن کلامید بلافاصله پس از به خاطر آوردن آن را مصرف کنید و از اضافه کردن دوز بعدی اجتناب نمایید.

شرایط نگهداری دارو:

• گلی بن کلامید را در دمای اتاق نگهداری کنید.