متخصصین گوارش با استفاده از داده های آندوسکوپی می توانند به تشخیص و درمان علائمی بپردازند که بر مری، معده، بخش بالایی روده یا دئودنوم تاثیر گذاشته است. در مورد علائم زیر انجام آندوسکوپی توصیه می شود:
- سوزش مکرر سر معده
- خونریزی
- تهوع و استفراغ
- درد
- مشکلاتی در بلع
- کاهش وزن بدون توجیه
همچنین در تشخیص بیماری هایی مانند رفلاکس معده-مری، زخم های گوارشی، سرطان، التهاب یا تورم، وجود ناهنجاری های پیش سرطانی مانند مری بارت، بیماری سلیاک، تنگ شدن مری و یا انسداد نیز انجام آندوسکوپی توصیه می گردد. در طول انجام آندوسکوپی ممکن است نمونه برداری نیز انجام شود. انجام بیوپسی در شرایطی مانند سرطان، بیماری سلیاک و گاستریت ممکن است حین اندوسکوپی انجام شود. در برخی موارد انجام آندوسکوپی اندیکاسیون درمانی دارد:
- درمان شرایطی مانند خونریزی حاصل از زخم های گوارشی، واریس مری یا سایر شرایط
- اتساع یا باز کردن انسداد یا تنگی با استفاده از بالون کوچکی که از طریق اندوسکوپ وارد می گردد
- از بین بردن پولیپ ها یا توده های گوارشی
- قرار گذاشتن لوله ای برای تغذیه یا لوله ای برای تخلیه
- قرار دادن بالون معده با استفاده از اندوسکوپی برای کمک به کاهش وزن
انجام آندوسکوپی می تواند در مراکز درمانی به صورت سرپایی و یا در بیمارستان ها انجام شود. قبل از انجام این روش ممکن است از داروهایی استفاده شود که بیمار در حین انجام اندوسکوپی احساس مناسبی داشته باشد. در برخی موارد نیز این روش بدون دریافت داروهای خواب آور انجام می شود. ممکن است دارویی به فرم اسپری در گلو استفاده شود و یا از بیمار خواسته شود تا محلولی را برای بی حسی قرقره کند. به منظور انجام آندوسکوپی از بیمار خواسته می شود تا بخوابد در ادامه متخصص گوارش اندوسکوپ را از طریق مری به سمت معده و دئودنوم حرکت می دهد. دوربین کوچکی به دستگاه اندوسکوپ متصل می باشد که تصاویر ویدوئویی را برای مانیتور ارسال می کند و امکان معاینه داخل مسیر گوارشی را فراهم می آورد. آندوسکوپ هوا را به داخل شکم و دئودنوم پمپ می کند تا امکان رویت تسهیل شود. در حین انجام آندوسکوپی ممکن است اقدامات درمانی و نمونه برداری نیز انجام شود، همانطور که پیشتر نیز بدان اشاره گردید. انجام آندوسکوپی از مسیر فوقانی دستگاه گوارش نهایتا 15 تا 30 دقیقه زمان خواهد برد. داخل کردن اندوسکوپ اختلالی در تنفس کردن بیمار ایجاد نخواهد کرد.
آندوسکوپی مسیر فوقانی دستگاه گوارش روش نسبتا کم خطری می باشد اما با این حال ممکن است عوارضی مانند خونریزی از محل نمونه برداری، پرفراژ و واکنش غیر نرمال به داروهای خواب آور از جمله مشکلات قلبی بروز کند. معمولا خونریزی ناشی از آندوسکوپی خفیف است و بدون نیاز به درمان برطرف می گردد. احتمال بروز عوارضی مانند پرفراژ بسیار نادر می باشد اما در صورت بروز برای رفع آن نیاز به جراحی وجود خواهد داشت. در صورت بروز واکنش های قلبی یا تنفسی به داروهای خواب آور نیز امکان کنترل علائم با مصرف برخی مایعات وریدی وجود دارد. اگر به دنبال انجام آندوسکوپی از مسیر فوقانی دستگاه گوارش علائم زیر را تجربه کردید فورا با متخصص خود تماس حاصل کنید:
- درد در قفسه سینه
- مشکلات تنفسی
- مشکلاتی در بلعیدن و یا درد شدید گلو، تب یا شکم درد شدید
- استفراغ مخصوصا اگر استفراغ خونی بوده و به رنگ قهوه باشد همچنین مدفوع تیره رنگ
