اکوکاردیوگرافی جنین چیست؟
اکوکاردیوگرافی جنین تستی مشابه سونوگرافی است. اکوکاردیوگرافی جنین به پزشک امکان مشاهده ساختار و عملکرد قلب کودک متولد نشده را می دهد. اکوکاردیوگرافی قلب جنین اغلب در سه ماهه دوم بارداری بین هفته های 18-24 (ولی ترجیحا 17-20 هفتگی) انجام می گیرد.
در اکوکاردیوگرافی جنین امواج صوتی از ساختارهای قلب جنین منعکس می شوند. دستگاه اکوکاردیوگرافی جنین این امواج صوتی را آنالیز کرده و تصویر یا اکوکاردیوگرامی از داخل قلب جنین ایجاد می کند. این تصویر اطلاعاتی پیرامون نحوه شکل گیری قلب جنین و عملکرد مناسب آن فراهم می نماید.
اکوکاردیوگرافی جنین همچنین امکان مشاهده جریان یافتن خون از طریق قلب جنین را فراهم می کند. این دید عمیق به پزشک اجازه می دهد تا هر گونه ناهنجاری در جریان جون یا قلب جنین را شناسایی کند.
چه زمان از اکوکاردیوگرافی جنین استفاده می شود؟
انجام اکوکاردیوگرافی جنین برای همه خانم های باردار ضرورت ندارد. در بیشتر خانم ها، سونوگرافی تکامل هر چهار حفره قلب جنین را نشان می دهد. در صورتی که نتایج تست های قبلی قابل استناد نباشند و یا پزشک متوجه ناهنجاری در ضربان قلب جنین شود، انجام اکوکاردیوگرافی قلب جنین توصیه می گردد. انجام تست اکوکاردیوگرافی جنین همچنین در موارد زیر ضرورت دارد:
- جنین در معرض خطر ناهنجاری قلبی یا سایر اختلالات قرار داشته باشد.
- سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری قلبی داشته باشید.
- تاکنون کودک با مشکل قلبی به دنیا آورده باشید.
- در دوران بارداری از برخی داروها یا الکل استفاده کنید.
- داروهای خاصی را مصرف کرده اید و یا در معرض دارویی قرار گرفته اید که موجب نقایص قلبی می شوند مانند داروهای صرع یا داروهای نسخه ای آکنه
- به بیماری دیگری مانند روبلا، دیابت نوع یک، لوپوس یا فنیل کتونوریا مبتلا هستید.
یک پزشک متخصص قلب کودکان می تواد تست اکوکاردیوگرافی جنین را انجام داده و نتایج را تفسیر کند.
اکوکاردیوگرافی قلب جنین چگونه انجام می شود؟
تست اکوکاردیوگرافی جنین مشابه سونوگرافی معمول دوران بارداری است. اگر اکوکاردیوگرافی جنین از طریق شکم انجام شود، اکوکاردیوگرافی شکمی نام می گیرد و اکوکاردیوگرافی جنین که از طریق واژن انجام می شود اکوکاردیوگرافی واژینال نام دارد.
اکوکاردیوگرافی شکمی
این نوع از اکوکاردیوگرافی جنین همانند سونوگرافی انجام می شود. پزشک از شما می خواهد دراز بکشید. سپس یک ژل روان کننده مخصوص بر روی پوست شما می مالد. ژل از ایجاد اصطکاک جلوگیری می کند؛ بدین ترتیب پزشک می تواند پروب (دستگاهی که امواج صوتی را از راه پوست ارسال و دریافت می کند) را به راحتی حرکت دهد. ژل همچنین به جابه جایی امواج صوتی در اکوکاردیوگرافی جنین کمک می کند.
در اکوکاردیوگرافی جنین شکمی مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا را به بدن شما ارسال می کند. این امواج زمانی که به یک ساختار متراکم مانند قلب جنین برخورد می کنند، منعکس می شوند. این امواج منعکس شده به داخل یک کامپیوتر بازمی گردند. این امواج با گوش انسان قابل شنیدن نیستند.
پزشک در طول اکوکاردیوگرافی جنین مبدل را در سراسر شکم شما می چرخاند تا تصاویری از بخش های مختلف قلب جنین به دست آید. بعد از اتمام اکوکاردیوگرافی قلب جنین، ژل از روی پوست پاک شده و شما به فعالیت های طبیعی خود ادامه می دهید.
اکوکاردیوگرافی واژینال
در این نوع از اکوکاردیوگرافی جنین، لباس های خود از کمر به پایین را در بیاورید و روی تخت معاینه دراز بکشید. برای اکوکاردیوگرافی واژینال پزشک یک پروب کوچک را وارد واژن شما می کند. پروب با استفاده از امواج صوتی تصاویری از قلب جنین ایجاد می کند. اکوکاردیوگرافی جنین واژینال عموما در مراحل اولیه بارداری به کار می رود. این روش تصاویر واضح تری از قلب جنین ایجاد می کند.
آیا اکوکاردیوگرافی جنین خطرناک است؟
اکوکاردیوگرافی جنین هیچ خطری به دنبال ندارد؛ زیرا از تکنولوژی سونوگرافی و نه رادیولوژی برای ایجاد تصاویر استفاده می کند. بدین ترتیب در معرض هیچ پرتوی قرار نمی گیرد.
تفسیر نتایج اکوکاردیوگرافی جنین چگونه است؟
هنگام مراجعه به مطب پزشک، او نتایج تست اکوکاردیوگرافی جنین را تفسیر کرده و به سوالات شما پاسخ می دهد. به طور کلی، نتایج نرمال بدین معنی است که پزشک متوجه هیچ گونه ناهنجاری قلب در جنین نشده است.
اگر پزشک مشکلی در اکوکاردیوگرافی قلب جنین بیابد همچون نقص قلبی، ناهنجاری ریتمی یا سایر مشکلات، شما باید تست های بیشتری مانند ام آر آی جنین یا سایر سونوگرافی ها را انجام دهید. همچنین امکان تکرار تست اکوکاردیوگرافی جنین وجود دارد. اگر پزشک به نتیجه اکوکاردیوگرافی جنین مطمئن نباشد، دستور به تکرار تست می دهد.
به خاطر داشته باشید که پزشک با استفاده از نتایج اکوکاردیوگرافی جنین نمی تواند هر ناهنجاری را شناسایی کند. برخی مشکلات مانند حفره کوچک در قلب حتی با استفاده از ابزار پیشرفته قابل مشاهده نیستند. پزشک توضیحات لازم را در مشکلاتی که با اکوکاردیوگرافی جنین قابل مشاهده هستند یا نیستند ارائه می دهد.
چرا تست اکوکاردیوگرافی جنین اهمیت دارد؟
نتایج غیر طبیعی در تست اکوکاردیوگرافی جنین ممکن است قطعی نباشند و یا نیاز به انجام تست های بیشتر را مشخص کنند. در برخی موارد با انجام اکوکاردیوگرافی جنین برخی مشکلات کنار گذاشته شده و نیازی به انجام تست بیشتر وجود ندارد. زمانی که با اکوکاردیوگرافی قلب جنین مشکلی را تشخیص می دهد، شما بهتر می توانید بارداری خود را مدیریت کرده و برای زایمان آماده شوید و یا در صورت لاعلاج بودن مجوز سقط را بگیرید.
نتایج تست اکوکاردیوگرافی جنین به شما و پزشک برای برنامه ریزی درمان مورد نیاز نوزاد بعد از تولد همچون جراحی اصلاحی کمک می کنند.
