دروانا:

کمبود هورمون رشد در کودکان چیست؟

کمبود هورمون رشد در کودکان یک وضعیت نادر است که در آن بدن نمی تواند هورمون رشد کافی تولید کند. هورمون رشد در غده هیپوفیز ساخته می شود که در پایه مغز قرار گرفته است. هورمون رشد در کودکان برای رشد طبیعی، استحکام استخوان ها و عضلات و توزیع چربی بدن ضروری است. در کمبود هورمون رشد در کودکان، آن ها به کندی رشد می کنند و قد کوتاه تری در مقایسه با سایر کودکان هم سن و هم جنس خود دارند. بیشتر کودکان با کمبود هورمون رشد هر سال کمتر از 5 سانتی متر رشد می کنند. در برخی دوره ها رشد کند نرمال و موقتی است مانند دوره قبل از آغاز بلوغ. پزشک متخصص غدد کودکان می تواند در یافتن علت رشد کند کودک شما را یاری دهد.

کمبود هورمون رشد در کودکان: علل

کمبود هورمون رشد در کودکان در برخی موارد مادرزادی است. در موارد دیگر آسیب مغزی بعد از تولد، تومور یا پرتو درمانی سر می توانند علل کمبود هورمون رشد در کودکان باشند.

کمبود هورمون رشد در کودکان: علائم

علائم کمبود هورمون رشد در کودکان شامل موارد زیر می باشند:

• کندی رشد قد در نوزادان، کودکان یا نوجوانان
• سن کودک ار روی چهره او کمتر از سایر کودکان هم سن و سال خود به نظر می آید.
• بدن چاق، دست ها و پاهای کوچک و تکامل ضعیف ماهیچه ها
• افت سطح قند خون (در نوزادان و کودکانی که به کمبود هورمون رشد در کودکان شدید مبتلا هستند)
• آلت تناسلی بسیار کوچک در نوزادان پسر مبتلا به کمبود هورمون رشد شدید
• تاخیر در بلوغ

کمبود هورمون رشد در کودکان: تشخیص

پزشک سابقه پزشکی و نمودار رشد کودک را مشاهده کرده و علائم کمبود هورمون رشد در کودکان و سایر عواملی که رشد را تحت تاثیر قرار می دهند را بررسی می کند. تست های تشخیصی شامل موارد زیر می باشد:

• عکس برداری اشعه ایکس از سر برای بررسی سن استخوانی و ارزیابی رشد بالقوه
• آزمایشهای خون و سایر تست های آزمایشگاهی برای کنار گذاشتن سایر شرایطی که رشد را تحت تاثیر قرار می دهند.

تست هایی که به طور خاص برای تشخیص کمبود هورمون رشد در کودکان انجام می شوند عبارتند از:

• فاکتور رشد شبه انسولین. یک آزمایش خون سطح این هورمون را اندازه گیری می که نشان دهنده میزان هورمون رشد است.
• تست تحریک هورمون رشد. در این تست برای تشخیص کمبود هورمون رشد در کودکان، دارویی به کودک داده می شود که موجب تحریک آزاد شدن هورمون رشد از هیپوفیز می گردد. اگر سطح هورمون رشد در خون تا حد مشخصی بالا نیاید، بدین معنی است که غده هیپوفیز هورمون کافی تولید نمی کند.
• ام آر آی. در ام آر آی سر پزشک به دنبال مشکلی در هیپوفیز یا مغز است و می تواند تومور مغزی را به عنوان عامل کندی رشد کنار بگذارد.

کمبود هورمون رشد در کودکان: درمان

درمان کمبود هورمون رشد در کودکان با تزریق روزانه هورمون مصنوعی رشد انسان (داروی نسخه ای) صورت می گیرد. تزریق هورمون رشد برای درمان کمبود هورمون رشد در کودکان به صورت زیر پوستی انجام می شود. رشد هر سه تا شش ماه یکبار توسط متخصص غدد کودکان سنجیده می شود. بهترین نتایج زمانی به دست می آیند که کمبود هورمون رشد در کودکان سریعا تشخیص داده شده و درمان می شود. در بعضی کودکان، موجب رشد 10 سانتی متری در سال اول درمان کمبود هورمون رشد در کودکان می شود. در بعضی دیگر این میزان کمتر است اما سرعت آن بدون درمان بیشتر خواهد بود. در برخی موارد درمان هورمون رشد در کودکان تا زمان نوجوانی ادامه پیدا می کند و بعضی تا زمان بزرگسالی به درمان کمبود هورمون رشد نیاز دارند.

کمبود هورمون رشد در کودکان: عوارض درمان

در مواردی درمان کمبود هورمون رشد در کودکان با عوارض خفیف تا متوسط همراه است که شامل موارد زیر هستند:

• سردرد
• درد ماهیچه ای یا مفصلی
• کم کاری تیروئید
• تورم دست ها و پاها
• خم شدن ستون فقرات
• تشکیل بافت پستان در پسران

عوارض نادر اما خطرناک درمان کمبود هورمون رشد در کودکان عبارتند از:

• سردرد شدید به همراه مشکلات بینایی
• جابه جایی استخوان بالای ران از جای مناسب خود
• التهاب پانکراس (پانکراتیت)