اندومتریوز و سرطان تخمدان
اندومتریوز نوعی اختلال دردناک است که در آن بافت داخل رحم یعنی اندمتریوم به فضایی خارج از رحم رشد می کند. اندومتریوز اغلب تخمدان ها (اندومتریوز تخمدان)، لوله های فالوپ و بافت داخلی لگن را تحت تاثیر قرار می دهد. به ندرت بافت اندومتر به ارگان هایی خارج از ارگان لگن وارد می شود.
انتشار بافت داخل رحمی به فضایی بیرون از رحم مشکلاتی را در پریودهای قاعدگی به همراه دارد. بافت هایی که به طور نابجا در خارج از رحم ایجاد شده اند به طور ماهانه در هر چرخه قاعدگی ضخیم شده و دچار خونریزی می شوند. از آنجاییکه این بافت ها راهی برای خروج از بدن ندارند در نتیجه به دام می افتند. اگر اندومتریوز تخمدان ها را تحت تاثیر قرار دهد و اندومتریوز تخمدان روی دهد در آن صورت کیست هایی در تخمدان ایجاد می شود. بافت های اطراف تحریک شده در نهایت اسکارها و چسبندگی هایی ایجاد می شود. اختلال اندومتریوز سبب ایجاد درد مخصوصا در دوران نزدیک پریودها می شود. اندومتریوز مشکلات مربوط به ناباروری را نیز به دنبال دارد اما خوشبختانه درمان های موثری برای رفع ناباروری ناشی از آندومتریوز در دسترس می باشد. اما آیا بین ابتلا به اندومتریوز و سرطان تخمدان ارتباطی وجود دارد؟
ارتباط بین اندومتریوز و سرطان تخمدان
نرخ وقوع سرطان تخمدان در خانم های مبتلا به اندومتریوز تخمدان و به طور کلی اندومتریوز بالاتر از حد انتظار می باشد اما به طور کلی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان در خانم های مبتلا به اندومتریوز تخمدان و خانم های مبتلا به اندومتریوز اندک می باشد. برخی تحقیقات نشان داده است اندومتریوز تخمدان و به طور کلی اندومتریوز ریسک ایجاد سرطان تخمدان را افزایش می دهد اما این ریسک همچنان اندک می باشد. خانم های مبتلا به اندمتریوز در خطر ابتلا به نوعی سرطان به نام آدنوکارسینوما مرتبط با اندومتریوز می باشند اما احتمال بروز چنین سرطانی نیز در بین افراد مبتلا به اندومتریوز اندک می باشد. فعال شدن انکوژن هایی مانند kRAS و P13K و هم چنین غیر فعال شدن ژن های تومور ساپرسور مانند PTEN و AR1DA1 به عنوان مکانیسم هایی برای تبدیل اندومتریوز خصوصا آندومتریومای تخمدان به بدخیمی در نظر گرفته شده اند.
در هر حال غربالگری برای آندومتریوز توصیه نشده است. همچنین برداشتن آندومتریوما تاثیری بر روی ایجاد بدخیمی ندارد. استفاده از ضد بارداری های خوراکی خطر سرطان تخمدان را کاهش خواهد داد.
به خاطر داشته باشید بیماری اندومتریوز دلیلی برای انجام هیسترکتومی نمی باشد مگر آنکه علائم ناشی از اندومتریوز بسیار شدید بوده و یا سایر گزینه های کم تهاجمی تر برای درمان اندومتریوز در رفع علائم اندومتریوز موثر نبوده باشد. اما اندومتریوز در خانم هایی که در دوران قبل از یائسگی قرار دارند می تواند بسیار دردناک باشد. بسته به شدت اندومتریوز گزینه های درمان اندومتریوز عبارت است از:
- درمان های هورمونی مانند استفاده از قرص های ضد بارداری: استفاده از این داروها به کنترل هورمون هایی کمک می کند که در ایجاد بافت اندومتر دخالت دارند. همچنین استفاده از قرص های ضد بارداری کاهش احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را به دنبال دارند.
- انجام جراحی برای برداشتن توده های اندومتر در ارگان های لگنی، بدون برداشتن ارگان های لگنی: این جراحی ها می تواند به صورت لاپاراسکوپیک (فرم کم تهاجمی تر) و یا به صورت جراحی باز انجام شود.
- انجام هیسترکتومی همراه با سالپینگو-اوفورکتومی: در این روش رحم همراه با دهانه رحم، هر دو تخمدان ها و لوله های فالوپ برداشته می شود. این گزینه درمانی در خانمی هایی موثر است که در خطر ابتلا به سرطان تخمدان قرار دارند، برای مثال خانم هایی که دارای برخی جهش های ژنتیکی می باشند.
اگر شما نگرانی هایی در مورد تاثیر اندومتریوز بر قدرت باروری خود دارید باید بدانید اندومتریوز در برخی خانم ها سبب ایجاد ناباروری می شود. بارداری با وجود اندومتریوز ممکن می باشد. بعد از تشخیص اندومتریوز و درمان آن احتمال داشتن بارداری و زایمان افزایش خواهد یافت. اما اگر شما همچنان به ناباروری دچار باشید در آن صورت باید برای دریافت درمان های بیشتر به متخصص نازایی مراجعه کنید.
