تهوع بارداری و استفراغ در این دوران از مشکلات شایعی است که بین هفته 5 تا 18 بارداری روی می دهد. 50 تا 90 درصد خانم ها در این دوران درجاتی از تهوع بارداری را تجربه می کنند که این حالت می تواند توام با استفراغ باشد. شدت علائم تهوع بارداری در افراد متفاوت می باشد. بیماری صبحگاهی اصطلاحی است که برای توصیف تهوع خفیف در بارداری استفاده می شود. اصطلاح هایپرامسیس گراویدارم به استفراغ شدید حاملگی اشاره دارد. این شرایط منجر به چندین بار استفراغ شدید در طول روز و از دست دادن وزن می شود. در این شرایط فرد ممکن است به منظور کنترل علائم در بیمارستان بررسی شود. در ادامه ابتدا علت تهوع بارداری را مرور می کنیم سپس به گزینه های مربوط به کاهش تهوع بارداری می پردازیم.
کاهش تهوع بارداری: علت تهوع بارداری
علت تهوع بارداری همچنین استفراغ در این دوران چندان روشن نیست. فرضیات متعددی در این زمینه مطرح شده است، اما هیچ یک از این فرضیات تاکنون اثبات نشده است. افزایش مقدار هورمون، کاهش حرکت محتویات معده، برخی شرایط ژنتیکی و فاکتورهای روانی در این میان از معروف ترین فرضیات تهوع بارداری می باشد. برخی خانم ها بیشتر در خطر ابتلا به تهوع بارداری قرار دارند:
- خانم هایی که تهوع بارداری را در بارداری های قبلی تجربه کرده اند
- خانم های دارای کم کاری تیروئید
- تجربه تهوع و استفراغ به دنبال مصرف استروژن (برای مثال مصرف قرص های ضد بارداری) یا میگرن های قاعدگی
- سابقه بیماری حرکتی
- سابقه تهوع بارداری در خانواده
- سابقه ابتلا به مشکلات گوارشی مانند رفلاکس یا زخم
- سابقه بارداری چند قلو
- سابقه بارداری مولار
افراد مبتلا به تهوع بارداری در موارد زیر باید به متخصص زنان خود مراجعه کنند:
- علائم دهیدراسیون مشخص شود (ادرار زیاد، تیره شدن رنگ ادرار یا سرگیجه)
- استفراغ در طول روز به طور مکرر روی دهد مخصوصا اگر خون در استفراغ مشخص شود
- در صورت وجود درد لگنی یا شکمی یا کرامپ
- شدت تهوع بارداری به اندازه ای باشد که فرد به مدت 12 ساعت از نوشیدن و خوردن بازماند
- کاهش وزنی در حدود 2.3 کیلوگرم
- تب یا اسهال همراه با تهوع و استفراغ
کاهش تهوع بارداری: دارو درمانی
کاهش تهوع بارداری عمدتا مبتنی بر رعایت مواردی در رژیم غذایی یا پرهیز از قرار گرفتن در معرض عامل محرک می باشد. مصرف برخی داروها برای کاهش تهوع بارداری در زنان باردار بی خطر و موثر می باشد. داروهایی که در ادامه برای کاهش تهوع بارداری مطرح می شود ضرر شناخته شده ای را به دنبال نداشته است. به خاطر داشته باشید پیش از مصرف هر دارویی در این دوران باید با متخصص زنان خود مشورت کنید.
- کاهش تهوع بارداری (ویتامین ب 6 و داکسی لامین): مکمل های ویتامین ب6 به کاهش تهوع بارداری در موارد خفیف تا شدید کمک می کند اما در مورد استفراغ بارداری موثر نمی باشد. داکسی لامین دارویی است که استفراغ در بارداری را کاهش می دهد و اغلب با ویتامین ب 6 همراه می باشد. ترکیب این دو دارو در کاهش تهوع بارداری موثر می باشد.
- کاهش تهوع بارداری (آنتی هیستامین ها و سایر داروهای ضد تهوع): آنتی هیستامین ها و سایر داروهای ضد تهوع در کاهش تهوع بارداری موثر و بی خطر می باشد. دیفن هیدرامین از جمله آنتی هیستامین هایی است که برای کاهش تهوع بارداری استفاده می شود اما استفاده از آن ممکن است خواب آلودگی را به همراه داشته باشد. پرومتازین داروی دیگری است که در کاهش تهوع بارداری نقش دارد. این دارو به فرم قرص، شربت، تزریقی و شیاف مقعدی در دسترس می باشد. پرومتازین به منظور کاهش تهوع بارداری هر 4 ساعت مصرف می شود. خشکی دهان و خواب آلودگی از عوارض آن می باشد. متوکلوپرامید آنتی هیستامین دیگری است که در کاهش تهوع بارداری نقش دارد زیرا سرعت تخلیه معده را افزایش می دهد. این دارو به فرم قرص، شربت و تزریقی وجود دارد و معمولا 30 دقیقه قبل از وعده غذایی یا خواب مصرف می گردد. از مهم ترین عوارض این دارو می توان به حرکات تکانشی اندام های تحتانی اشاره کرد.
- کاهش تهوع بارداری (اندانسترون): اندانسترون داوی کاهش تهوع بارداری می باشد که به صورت خوراکی و تزریقی وجود دارد و هر 8 تا 12 ساعت یک بار مصرف می شود. این دارو در افراد مبتلا به اختلال در ریتم قلبی نباید استفاده شود. یبوست نیز یکی از عوارض شایع این دارو می باشد که در برخی موارد آزار دهنده است.
- کاهش تهوع بارداری (پروکلروپرازین): این دارو به فرم قرص، شیاف مقعدی یا محلول تزریقی در بازار دارویی وجود دارد. مصرف این دارو برای کاهش تهوع بارداری سبب احساس خواب آلودگی و خشکی دهان می گردد و ممکن است تکانه های حرکتی را در اندام های تحتانی به دنبال داشته باشد. مصرف این دارو برای کاهش تهوع بارداری در افراد مبتلا به اختلالات قلبی ممنوع می باشد.
- کاهش تهوع بارداری (کورتیکواستروئیدها): استفاده کوتاه مدت از داروهایی مانند دگزامتازون و کاهش تدریجی دوز آن ها در کاهش تهوع بارداری می تواند مورد توجه باشد اما در صورتی که سایر گزینه های مطرح شده در کاهش تهوع بارداری موثر نباشد.
