سونوگرافی دوران بارداری روشی تصویر برداری است که در آن با استفاده از امواج صوتی تصویری از جنین در حال رشد در رحم ایجاد می شود. سونوگرافی دوران بارداری همچنین به منظور بررسی ارگان های لگنی در طول این دوران نیز انجام می شود. به منظور انجام سونوگرافی دوران باردای ابتدا روی تخت دراز کشیده و سپس تکنسین یا متخصص رادیولوژیست و یا متخصص زنان ابتدا ژلی را روی شکم و نواحی لگن قرار می دهد. سپس با استفاده از یک پروب که روی نواحی آغشته به ژل حرکت می کند امواج صوتی منتقل شده و تصویری از جنین در حال رشد روی مانیتور ایجاد می گردد. در برخی موارد سونوگرافی دوران بارداری با استفاده از پروبی انجام می شود که از طریق واژن وارد بدن می گردد. این نوع سونوگرافی در اوایل بارداری انجام می شود.در هفته های 20 تا 24 بارداری با استفاده از سونوگرافی ترانس واژینال طول دهانه رحم اندازه گیری می شود.
به منظور انجام سونوگرافی دوران بارداری ابتدا باید مثانه از مایعات پر شود تا تصویر واضحی به دست آید. معمولا از فرد خواسته می شود 2 تا 3 لیوان مایعات قبل از انجام سونوگرافی دوران بارداری میل نماید. قبل از سونوگرافی نباید ادرار کنید. ممکن است مثانه پر کمی ناراحت کننده باشد. ژلی که روی شکم قرار می گیرد نیز کمی احساس خنکی را در شما ایجاد می کند و مجموع این عوامل خوشایند نخواهد بود.
انجام سونوگرافی دوران بارداری به منظور بررسی روند پیشرفت بارداری انجام می شود. انجام سونوگرافی دوران بارداری در 12 هفته اول بارداری با اهداف زیر انجام می شود:
- تایید بارداری نرمال
- تعیین سن جنین
- بررسی مشکلاتی مانند بارداری خارج از رحم و یا احتمال سقط
- تعیین ضربان قلب جنین
- بررسی چند قلو بودن
- بررسی شواهدی مبنی بر وجود سندرم داون
انجام سونوگرافی دوران بارداری در سه ماهه دوم و سوم با اهداف زیر انجام می شود:
- تعیین سن جنین، وضعیت رشد، موقعیت و در برخی موارد جنسیت
- تعیین برخی مشکلات در روند رشد جنین
- بررسی جفت، مایع آمنیوتیک و لگن
تعداد سونوگرافی دوران بارداری بستگی به نتایج اسکن های قبلی و یا مشکلات احتمالی دارد که در آزمایش خون مشخص گردیده است. نتایج غیر نرمال سونوگرافی دوران بارداری ممکن است احتمال وجود مشکلات زیر را نشان دهد:
- نقص در جنین
- بارداری خارج از رحم
- رشد ضعیف جنین در رحم مادر
- سقط
- مشکلاتی در موقعیت جنین در رحم
- وجود مشکلاتی در جفت، جدا شدن زودرس جفت یا جفت سر راهی
- کاهش مقدار مایع آمنیوتیک
- تومورهای بارداری از جمله بیماری تروفوبلاستیک بارداری
- سایر مشکلات در تخمدان ها، رحم و سایر ساختارهای لگنی