خانم هایی که استفاده از قرص های ضد بارداری را فراموش می کنند یا افرادی که در حین نزدیکی با پارگی کاندوم مواجه می شوند ممکن است به استفاده از محصولات ضد بارداری اورژانسی نیاز داشته باشند. محصولات ضد بارداری اورژانسی به فرم قرص یا دستگاه درون رحمی (آی یو دی) در بازار وجود دارد. قرص ضد بارداری اورژانسی به دو فرم در دسترس می باشد: قرص ضد بارداری اورژانسی حاوی پروژسترون که لوونورژسترل نامیده می شود و دیگری مشابه با قرص های ترکیبی ضد بارداری حاوی استروژن و پروژسترون می باشد. Ulipristal acetate فرم دیگری از ضد بارداری اورژانسی است که مانع از تاثیر نرمال پروژسترون بر تخمک گذاری و داخل رحم می باشد. بنابراین این قرص ساختاری هورمونی ندارد. دستگاه درون رحمی که در ضد بارداری اورژانسی استفاده می شود دارای مس می باشد و روش ضد بارداری اورژانسی غیر هورمونی محسوب می شود.
فاکتورهای مختلفی در اثر بخشی داروهای ضد بارداری اورژانسی دخالت دارد. برای مثال خانم هایی که در میانه های دهه بیستم زندگی قرار دارند و یک تا دو روز قبل از تخمک گذاری نزدیکی محافظت نشده انجام می دهند، احتمال بارداری آن ها یک مورد از هر سه مورد می باشد. خانم هایی در همین بازه سنی که یک یا دو روز بعد از تخمک گذاری نزدیکی محافظت نشده انجام می دهند احتمال بارداری در حدود صفر دارند. به طور کلی استفاده از محصولات ضد بارداری اورژانسی احتمال بارداری را حداقل تا 50 درصد کاهش می دهد. دستگاه آی یو دی حاوی مس به عنوان روش ضد بارداری اورژانسی بیشترین اثربخشی را دارا می باشد. بعد از نزدیکی محافظت نشده احتمال وقوع بارداری کمتر از 1 مورد در هر 500 خانم مصرف کننده آی یو دی مسی می باشد.
تحقیقات نشان می دهد استفاده از قرص های ضد بارداری اورژانسی در خانم های دچار اضافه وزن و یا افراد چاق ممکن است اثربخشی مناسبی نداشته باشد. بنابراین توصیه می شود خانم هایی که بالغ بر 75 کیلوگرم می باشند در انتخاب روش ضد بارداری اورژانسی به استفاده از آی یو دی مسی توجه داشته باشند. عملکرد دستگاه آی یو دی مسی در خانم هایی با وزن های مختلف موثر می باشد. به منظور استفاده از قرص های ضد بارداری اورژانسی نیازی به انجام معاینه فیزیکی و یا انجام تست آزمایشگاهی نخواهد بود. مصرف قرص های ضد بارداری اورژانسی در هر زمانی از چرخه قاعدگی انجام می شود. اگر لونورژسترل و قرص های ترکیبی ضد بارداری هر چه سریع تر بعد از نزدیکی محافظت نشده استفاده شوند اثربخشی بهتری خواهند داشت. در نهایت داروهای ضد بارداری اورژانسی را می توان تا 120 ساعت یا به عبارتی 5 روز بعد از نزدیکی محافظت نشده استفاده کرد. اگرچه هر چه مدت زمان بعد از نزدیکی محافظت نشده بیشتر شود اثربخشی قرص ضد بارداری اورژانسی نیز کمتر خواهد بود. Ulipristal acetate و دستگاه درون رحمی حاوی مس نیز می تواند تا 120 ساعت بعد نزدیکی موثر باشد. تهوع و استفراغ شایع ترین عوارض جانبی ناشی از مصرف قرص های ضد بارداری اورژانسی می باشد. قرص های ترکیبی حاوی استروژن و لوونورژسترل در مقایسه با قرص هایی که تنها حاوی لوونورژسترل می باشند بیشتر چنین عوارضی را نشان می دهند. عوارض جانبی ناشی از Ulipristal acetate نیز مشابه با لوونورژسترل می باشد. دستگاه درون رحمی حاوی مس منجر به بروز پریودهای سنگینی خواهد شد که البته این عارضه جانبی در طول زمان بر طرف می گردد. اگر بروز تهوع و استفراغ به عنوان عوارض قرص های ضد بارداری اورژانسی سبب آزار شما می شود می توانید از دارویی مانند متوکلوپرامید استفاده کنید.
اگر از قرص ضد بارداری اورژانسی استفاده کردید تا شروع پریود باید فرمی از روش پیشگیری را انجام دهید. اگر به طور معمول از قرص های ضد بارداری استفاده کرده اید اما دوزی از آن را فراموش کرده اید باید استفاده از این روش ها را به دنبال مصرف ضد بارداری اورژانسی ادامه دهید ولی به مدت حداقل 7 روز از روش دیگری مانند کاندوم نیز استفاده کنید. اگر از داروی Ulipristal به عنوان ضد بارداری اورژانسی استفاده کرده اید قبل از شروع مجدد قرص های ضد بارداری معمولی که استفاده می کنید، حداقل 5 روز منتظر بمانید. زیرا این دارو در عملکرد قرص های ضد بارداری اختلال ایجاد می کند. حتی بعد از شروع مصرف قرص ها نیز استفاده از کاندوم را تا زمان شروع پریود بعدی ادامه دهید.
