کاربرد مانیتورینگ قلب جنین چیست؟
مانیتورینگ الکترونیک ضربان قلب جنین به دو صورت مانیتور داخلی و خارجی می باشد. در مانیتور داخلی، پس از پاره کردن کیسه آب، یک الکترود مستقیما روی سر جنین قرار می گیرد و اگرچه دقت بالاتری نسبت به مانیتور خارجی دارد ولی کمتر استفاده می شود.
در مانیتور خارجی به وسیله دستگاه داپلر و از طریق امواج صوتی، ضربان قلب جنین از طریق پروبی که بر روی شکم مادر وصل می شود ارزیابی می گردد.
در دهه های اخیر در درصد زیادی از زایمان ها از مانیتورینگ الکترونیک ضربان قلب جنین استفاده می شود. در کشور آمریکا حدود 85 درصد زایمان ها مانیتور می شوند.
پروب دیگری نیز همزمان بر روی شکم مادر و روی قله رحم قرار می گیرد و انقباضات رحمی نیز ثبت می شود. برای ارزیابی دقیق تر ضربان قلب جنین باید هر دو پروب در محل مناسب روی شکم مادر قرار داده شده باشند. مانیتورینگ ضربان قلب جنین می تواند مشخص کند که اکسیژن رسانی به جنین خوب است یا خیر.
تست بدون استرس چه تستی می باشد؟
تست بدون استرس (NST) یکی از روش های ارزیابی سلامت جنین در دوران بارداری می باشد. در این تست از همان دستگاه مانیتورینگ الکتریکی ضربان قلب جنین به صورت خارجی استفاده می شود. این تست به صورت سرپایی در مطب متخصص زنان و زایمان، مراکز سونوگرافی و بیمارستان ها انجام می شود و حداقل به 20 دقیقه زمان نیاز دارد. NST در حاملگی های پرخطر (مادران با فشار خون بالا، مادران دیابتی، کاهش رشد داخل رحمی جنین (IUGR)، مادران با بیماری های زمینه ای همراه با پاره شدن پیش از موعد کیسه آب) و یا گذشتن از وقت زایمان و یا در هر زمان (از حدود هفته 26 بارداری به بعد) که مادر احساس کاهش حرکت جنین داشته باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. در حاملگی های پرخطر بسته به شرایط مادر و جنین انجام هفته ای یکبار NST معمولا از حدود 28 تا 32 هفته و تا زمان ختم بارداری برای ارزیابی سلامت جنین توصیه می شود.
آیا مشکلات جفت در مانیتورینگ قلب جنین مشخص می گردد؟
هدف اصلی انجام مانیتورینگ قلب جنین، اطلاع از وضعیت اکسیژن رسانی به جنین و جلوگیری از نرسیدن اکسیژن به جنین (هیپوکسی)، آسیب عصبی به جنین و مرگ جنین می باشد.
سلامت جنین به کافی بودن منابع تامین کننده اکسیژن و مکانیزم های دفع مواد زاید بستگی دارد که شامل سیستم مادری، رحمی جفتی، بند ناف و جنین می باشد. اشکال در خونرسانی به رحم، اختلال در عملکرد جفت، فشار روی بند ناف و یا اختلالات ساختاری جنین را می توان با توجه به تغییراتی که در ضربان قلب جنین ایجاد می کنند، تشخیص داد.
قبل از انجام مانیتورینگ قلب جنین مادر باید چه آمادگی هایی داشته باشد؟
مانیتورینگ الکترونیکی ضربان قلب جنین در زایشگاه و حین ختم بارداری انجام می شود. NST به صورت سرپایی و یا در مادرانی که در بیمارستان تحت نظر هستند برای ارزیابی سلامت جنین انجام می شود. برای انجام هر دوی آنها ابتدا مراحل انجام کار برای مادر توضیح داده می شود. مادر باید در وضعیت نیم خوابیده به پهلو باشد. پروب ها (پروب ضربان قلب جنین و پروب انقباضات رحمی) در محل مناسب و به وسیله کمربند باید روی شکم مادر ثابت شوند.
به صورت معمول قبل از انجام NST به مادر توصیه می شود که مقدار مواد غذایی بخورد و در صورتیکه انقباض رحمی نیز بررسی می گردد بهتر است که مثانه مادر پر باشد.
