وضع حمل زودرس زمانی روی می دهد که انقباضات مکرر در نتیجه باز شدن دهانه رحم و بعد از هفته 20 بارداری و قبل از هفته 37 بارداری روی دهد. وضع حمل زودرس منجر به زایمان زودرس می شود. هر چه زایمان زودتر از موعد روی دهد خطرات بیشتری جنین را تهدید می کند.
تشخیص وضع حمل زودرس
به منظور تشخیص وضع حمل زودرس، متخصص زنان سابقه پزشکی و فاکتورهای خطر مربوط به وضع حمل زودرس را بررسی می کند. اگر قبل از هفته 37 بارداری انقباضات مکرر رحمی را تجربه می کنید و دهانه رحم نرم و متسع گردیده است احتمال تشخیص وضع حمل زودرس در مورد شما داده می شود. تست هایی که برای تشخیص وضع حمل زودرس انجام می شود عبارت است از:
- معاینه لگن
- سونوگرافی
- مانیتور و کنترل رحم
- انجام برخی تست های آزمایشگاهی
درمان وضع حمل زودرس
وقتی وضع حمل زودرس آغاز شود با استفاده از دارو و جراحی نمی توان مانع از بروز آن شد. اما برخی داروها در این شرایط تجویز می گردد:
- کورتیکواستروئیدها: اگر در هفته 24 و 34 بارداری قرار داشته باشید متخصص زنان استروئیدهای تزریقی را برای شما در نظر خواهد گرفت تا به این ترتیب بلوغ ریه جنین تسریع شود. کورتیکواستروئیدها ممکن است از آغاز هفته 23 بارداری توصیه شوند. علاوه بر این کورتیکواستروئیدها ممکن است در هفته های 34 تا 36 بارداری نیز توصیه شوند در هفته های قبل از 34 بارداری اگر احتمال بروز وضع حمل زودرس وجود داشته باشد در آن صورت ممکن است دوره استفاده از کورتیکواستروئیدها تکرار شود.
- منیزیم سولفات: اگر احتمال زایمان در هفته های 24 و 32 بارداری وجود داشته باشد ممکن است استفاده از منیزیم سولفات توصیه گردد. برخی تحقیقات نشان داده است احتمال بروز برخی آسیب های مغزی در نوزادانی که قبل از هفته 32 بارداری متولد می شوند به این ترتیب کاهش می یابد.
- توکولیتیک ها: این داروها برای توقف انقباضات رحم تجویز می شود. این داروها نمی توانند برای مدت طولانی وضع حمل زودرس را به تاخیر بیندازند زیرا علت زمینه ای وضع حمل زودرس را برطرف نمی کنند. اما ممکن است تاخیر ایجاد شده به واسطه این داروها فرصت کافی را برای اثربخشی کورتیکواستروئیدها فراهم کند. همچنین امکان انتقال مادر را به مرکز درمانی مجهز تر فراهم می آورد. در افراد باردار مبتلا به فشار خون بالای ناشی از بارداری این داروها توصیه نمی شود.
در مورد برخی خانم ها انجام جراحی به نام سرکلاژ رحم می تواند موثر واقع شود. در طول انجام این جراحی دهانه رحم با استفاده از ساختارهای محکم بخیه می شود. این ساختارها بعد از طی کردن هفته 36ام بارداری برداشته می شود. در صورت لزوم ممکن است این ساختارها زودتر نیز خارج شوند. انجام سرکلاژ رحم در مورد این افراد توصیه می گردد:
- افرادی که در هفته های کمتر از 24 بارداری قرار دارند
- در صورت وجود سابقه زایمان زودرس
- نتایج سونوگرافی نشان دهد دهانه رحم در حال باز شدن می باشد
- طول دهانه رحم کمتر از 25 میلی متر باشد
به خاطر داشته باشید وجود برخی انقباضات در نزدیکی های زایمان طبیعی می باشد و این بدان معنا نیست که دهانه رحم شروع به باز شدن کرده است. اگر تصور می کنید انقباضات شما از علائم وضع حمل زودرس می باشد سعی کنید راه بروید، استراحت کنید و تغییر موقعیت دهید. در این شرایط انقباضات کاذب متوقف می شود اما اگر احتمال وقوع وضع حمل زودرس وجود داشته باشد با این اقدامات انقباضات برطرف نشده و حتی ادامه خواهد داشت.
