در غربالگری سرطان سینه از تست مبتنی بر اشعه ایکس به نام ماموگرافی استفاده می شود. احتمال ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن افزایش می یابد. همه خانم ها در بازه سنی 50 تا 70 سال باید برای انجام غربالگری سرطان سینه به متخصص زنان خود مراجعه کنند. اگر نتایج حاصل از اولین غربالگری سرطان سینه نرمال باشد و علائمی مبنی بر سرطان وجود نداشته باشد در آن صورت تکرار دوباره غربالگری سرطان سینه به سه سال آینده موکول خواهد شد. در عین حال باید علائمی مانند وجود توده یا ضخیم شدگی بافتی و یا هر گونه علامت غیر عادی در سینه ها را به اطلاع متخصص زنان خود برسانند.
غربالگری سرطان سینه کمک می کند تا سرطان سینه در مراحل اولیه مشخص گردد. تشخیص به موقع سرطان سینه احتمال درمان موفقیت آمیز آن را افزایش می دهد. توصیه می شود در بازه سنی 50 تا 53 سالگی اولین غربالگری سرطان سینه انجام شود. در برخی موارد نیز سن شروع غربالگری سینه 47 سال در نظر گرفته می شود (در ایران از 40 سالگی). اگر فاکتور خطری مبنی بر افزایش احتمال ابتلا به سرطان در فرد وجود داشته باشد، برای مثال سابقه ابتلا به این بیماری و یا سرطان تخمدان در خانواده او وجود داشته باشد در آن صورت غربالگری سرطان سینه در سنین پایین تر توصیه می شود. اگر فرد در خطر ابتلا به سرطان سینه قرار داشته باشد در آن صورت ممکن است علاوه بر ماموگرافی نیاز به انجام ام آر آی نیز وجود داشته باشد.در برخی موارد ام آر آی می تواند به تشخیص مناسب تر سرطان سینه کمک کند.
به منظور انجام ماموگرافی برای غربالگری سرطان سینه، این ارگان در دستگاه اشعه ایکس قرار گرفته و توسط دو سطح شفاف فشرده می شود و عکس برداری از زوایای متفاوت انجام می گیرد.
آمارها نشان می دهد یک مورد از هر 25 خانمی که غربالگری سرطان سینه را انجام می دهند دوباره برای انجام ارزیابی های بیشتر ناچار به تکرار تست می باشند. تکرار دوباره غربالگری سرطان سینه در این شرایط به معنی ابتلا به سرطان سینه نخواهد بود زیرا در بیشتر موارد مشاهد شده نتایج حاصل از اولین غربالگری سرطان سینه چندان واضح نبوده است. به طور کلی نتایج حاصل از غربالگری سرطان سینه در سه دسته قرار می گیرد. در دسته اول علائمی مبنی بر سرطان وجود ندارد و تکرار غربالگری سرطان سینه سه سال دیگر خواهد بود. درصد زیادی از خانم هایی که غربالگری سرطان سینه را انجام می دهند در این دسته قرار دارند. در دسته دوم افرادی قرار دارند که باید غربالگری سرطان سینه را به دلایل مختلفی تکرار کنند. در این شرایط معاینه سینه، ماموگرافی و سونوگرافی انجام می شود. در برخی موارد نیاز به انجام بیوپسی نیز خواهد بود. اگر نتایج غربالگری مجدد نشان دهد علائمی از سرطان وجود ندارد در آن صورت تکرار دوباره غربالگری سرطان سینه به سه سال آینده موکول می شود. دسته سوم بیمارانی قرار دارند که به سرطان سینه مبتلا هستند. سرطان سینه به دو فرم تهاجمی و غیر تهاجمی وجود دارد. فرم غیر تهاجمی سرطان سینه تنها در داخل مجرای شیر مشاهده شده و به سایر بخش ها منتشر نشده است. در برخی موارد سرطان سینه در همین بخش باقی می ماند اما در برخی شرایط ممکن است به سایر بخش ها نیز منتشر گردد. فرم تهاجمی سرطان سینه به خارج از مجرای شیری منتشر می گردد و بافت های اطراف سینه را نیز در بر می گیرد. در صورت عدم درمان این فرم از سرطان می تواند به بخش های بسیار دورتر نیز منتشر شود.
همانطور که عنوان گردید غربالگری سرطان سینه به تشخیص زودهنگام بیماری و افزایش احتمال درمان آن کمک می کند. اما ممکن است انجام غربالگری سرطان سینه خطرات و دشواری هایی را نیز در پی داشته باشد. در مواردی که نیاز به تکرار غربالگری سرطان سینه وجود دارد ممکن است فرد با اضطراب بی موردی رو به رو شود. همچنین ممکن است نتایج حاصل از غربالگری سرطان سینه منفی کاذب باشد. در این شرایط فرد به سرطان سینه مبتلا است اما نتایج غربالگری سرطان سینه چنین چیزی را نشان نمی دهد. در برخی موارد نیز نتایج غربالگری سرطان سینه مثبت کاذب می باشد. این بدان معنی است که فرد به سرطان سینه مبتلا نیست ولی نتایج تست بر خلاف آن می باشد. در این شرایط ممکن است فرد تحت انجام تست های بیشتر و درمان های غیر ضروری قرار گیرد.
دکتر مریم غلام پور قوام آبادی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی عنوان می دارند شیوع سرطان پستان در میان زنان 1/8 می باشد؛ یعنی از هر 8 زن، یک نفر به سرطان پستان مبتلا می شود. انجام ماموگرافی غربالگری باعث کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان به میزان 25 درصد شده است. با توجه به اینکه میانه سن سرطان پستان در ایران حدودا 49 سالگی می باشد و 12 سال از میانه سن سرطان پستان در کشور های غربی پایین تر می باشد، به نظر می رسد انجام ماموگرافی غربالگری از سن 40 تا 54 سالگی به صورت سالانه بهتر باشد.
خانم ها باید نسبت به علایم خطر در پستان آگاهی داشته باشند و در صورت لمس توده در پستان، ترشح خونی، فرو رفتن نوک سینه، تغییرات پوستی به صورت قرمزی و حساسیت و لمس توده در زیر بغل حتما سریعا به پزشک مراجعه نمایند.
