لیومیوما یا فیبروم رحمی تومورها یا توده هایی هستند که در سلول های ماهیچه ای صاف و سایر بافت های داخل دیواره رحم ایجاد می شود. این توده ها شایع ترین فرم تومورهای غیر سرطانی می باشد که در سنین باروری روی می دهد. لیومیوما منجر به بروز علائمی دردناک و خونریزی های غیرنرمال رحم می شود. این توده ها می تواند در بخشی از رحم واقع شود که باردار شدن را دشوار سازد. تنها راه درمان انجام هیسترکتومی یا برداشتن رحم می باشد.
لیومیوما چیست: علل
محققین علت ایجاد این توده ها را به درستی نمی دانند اما به نظر می رسد برخی فاکتورها در ایجاد آن ها دخالت دارد:
- استروژن
- پروژسترون
- هورمون های رشد
- تغییرات ژنتیکی
- جابجا شدن سلول ها در بدن قبل از تولد
سایر فاکتورهایی که در این میان نقش دارد عبارت است از:
- فقر ویتامین دی ممکن است با احتمال بروز این توده ها ارتباط داشته باشد
- استرس
لیومیوما چیست: عوامل خطر
خانم ها در سنین 25 تا 44 سالگی در خطر ابتلا به لیومیوما قرار دارند. برخی نژاد ها بیشتر مستعد ابتلا به آن می باشند. آمار دقیق خانم های مبتلا به این توده ها چندان روشن نیست زیرا برخی افراد مبتلا، علائمی را نشان نمی دهند. این توده ها بعد از دوران یائسگی کوچک می شوند. برخی عوامل که احتمال ابتلا به این توده ها را افزایش می دهد عبارت است از:
- سنین بالای 40 سال
- چاقی
- سابقه خانوادگی در ابتلا به لیومیوما
- فشار خون بالا
- عدم سابقه بارداری
- کاهش مقدار ویتامین دی
عواملی که احتمال ابتلا به لیومیوما را کاهش می دهد عبارت است از:
- بارداری (افزایش تعداد بارداری ها احتمال ابتلا را کاهش می دهد)
- استفاده طولانی مدت از پروژستین تنها یا کنتراسپتیوهای خوراکی
- استفاده از آمپول های تزریقی ضد بارداری
لیومیوما چیست: علائم
علائم لیومیوما ناراحت کننده و در برخی موارد دردناک می باشد. برخی علائم عبارت است از:
- خونریزی های سنگین یا پریودهای دردناک
- آنمی
- خونریزی بین پریودها
- احساس پر بودن در بخش پایین شکم که در برخی موارد به عنوان فشار لگن از آن یاد می شود
- تکرر ادرار (زیرا لیومیوما به مثانه فشار می آورد)
- درد در حین نزدیکی جنسی
- کمر درد
- مشکلاتی مانند ناباروری، سقط های متعدد و شروع زودرس زایمان در طول بارداری
- مشکلات مرتبط با زایمان مانند افزایش احتمال انجام سزارین
لازم به ذکر است خیلی از خانم های مبتلا علائم بالینی نشان نمی دهند.
لیومیوما چیست: درمان
برای درمان، گزینه های دارویی، جراحی و رادیولوژیک وجود دارد. متخصص زنان قبل از توصیه روش درمان لیومیوما گزینه های زیر را در نظر خواهد گرفت:
- سن بیمار
- وضعیت کلی سلامت بیمار
- شدت علائم
- موقعیت لیومیوما در رحم
- اندازه لیومیوما
- آیا فرد در حال حاضر باردار می باشد و آیا قصد بارداری در آینده دارد؟
اگر این توده ها علائمی را در فرد ایجاد نکند نیازی به درمان نخواهد بود.
لیومیوما چیست: درمان دارویی
درمان دارویی در خط اول قرار دارد. گزینه هایی که در درمان دارویی وجود دارند عبارت است از:
- داروهای ضد درد
- قرص های ضد بارداری: اثر دوگانه دارد. گاهی تشدید کننده و گاهی تضعیف کننده رشد فیبروم است.
- دستگاه درون رحمی آزاد کننده پروژستین
- آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین یا GnRHa
- عوامل ضد هورمونی مانند mifepristone
لیومیوما چیست: جراحی
اگر درمان دارویی موثر واقع نشود ممکن است از جراحی استفاده شود. نوع جراحی بر اساس اندازه، موقعیت و تعداد لیومیوما همچنین تمایل برای بچه دار شدن در آینده انتخاب می گردد. انتخاب هایی که در جراحی لیومیوما وجود دارد عبارت است از:
- از بین بردن آندومتر (آندومتر لایه داخلی رحم می باشد)
- میومکتومی (عمل برداشت لیومیوما)
- هیسترکتومی (برداشت رحم)
لیومیوما چیست: درمان رادیولوژیک
درمان های رادیولوژیک به عنوان رویکردهای کم تهاجمی در درمان لیومیوما شناخته می شوند که در آن از تابش یونیزه استفاده می شود، درست مانند زمانی که با استفاده از اشعه ایکس عکسبرداری انجام می دهید. از جمله گزینه هایی که در درمان رادیولوژیک وجود دارد عبارت است از:
- آمبولیزاسیون شریان رحمی: در این روش شریان های تامین کننده لیومیوما از بین می رود.
- سونوگرافی با استفاده از ام آر آی: در این روش لیومیوما با استفاده از سونوگرافی از بین می رود. با استفاده از اسکنرهای ام آر آی می توان محل لیومیوما را تعیین کرد.
