ناباروری در زنان چیست؟
ناباروری در زنان به معنی تلاش برای باردار شدن (با مقاربت جنسی مکرر) حداقل برای یک سال اما بدون موفقیت است.
علتهای ناباروری در زنان چیست؟
از جمله علتهای ناباروری در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات تخمک گذاری: این نوع از اختلالات آزاد شدن تخمک از تخمدان را تحت تاثیر قرار می دهند و باعث ناباروری در زنان می گردند. اختلالات تخمک گذاری شامل اختلالات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، هیپرپرولاکتینمی و مشکلات تیروئید (هیپوتیروئیدی یا هیپوتیروئیدی) می باشد.
- اختلالات رحم یا گردن رحم: پولیپ یا فیبروم رحم از جمله این اختلالات می باشند.
- آسیب یا انسداد لوله فالوپ: اغلب بیماری التهابی لگن منجر به آسیبیا انسداد لوله فالوپ می شود.
- اندومتریوز: اندومتریوز زمانی اتفاق می افتد که بافت معمول داخل رحم در خارج از رحم رشد کند که یکی از عوامل مهم ناباروری در زنان است.
- نارسایی اولیه تخمدان (یائسگی زودرس): هنگامی رخ میدهد که کارکرد تخمدان متوقف می شود و قاعدگی قبل از سن 40 سالگی به پایان می رسد.
- چسبندگی های لگن: ممکن است پس از عفونت لگن، انجام جراحی هایی از قبیل آپاندیس، جراحی های شکمی یا لگن، چسبندگی لگن اتفاق بیافتد.
- بیماری های مرتبط با توقف قاعدگی: این بیماری ها شامل: دیابت کنترل نشده، بیماری سلیاک و برخی بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس است.
- سن: به تاخیر انداختن بارداری می تواند باعث کاهش باروری و در نهایت ناباروری در زنان شود زیرا در سنین بالا کیفیت و کمیت تخمک ها کاهش می یابد و باروری به مراتب سخت تر خواهد بود.
راههای جلوگیری از ناباروری در زنان چیست؟
انتخاب شیوه زندگی سالم می تواند در تقویت قدرت باروری و جلوگیری از ناباروری در زنان نقش به سزایی را ایفا کند که موارد زیر را شامل می شود:
- حفظ وزن سالم: اضافه وزن یا کمبود وزن می تواند روند تخمک گذاری طبیعی را مهار کند و باعث ناباروری در زنان شود.
- پیشگیری از بیماری های مقاربتی: عفونت هایی نظیر کلامیدیا و سوزاک، عامل مهم ناباروری در زنان به شمار می روند.
- اجتناب از کار کردن در شیفت شب: کار کردن در شیفت شب به طور منظم ممکن است باعث افزایش ناباروری در زنان شود زیرا خواب ارتباط مهمی با تولید هورمون دارد. اگر شما در شیفت شب کار می کنید، سعی کنید در طول روز به اندازه کافی بخوابید.
- استرس: استرس از بارداری جلوگیری و ناباروری در زنان را به دنبال خواهد داشت. بنابراین زمانی که قصد باردار شدن دارید، باید استرس را به حداقل برسانید و از تکنیک های تمدد اعصاب برای مقابله با استرس استفاده نمایید.
- اجتناب از سیگار کشیدن: استفاده از تنباکو باعث ناباروری در زنان می گردد، زیرا سیگار کشیدن باعث کاهش تشکیل تخمک در تخمدان ها می شود.
- اجتناب از مصرف الکل: مصرف نوشیدنی های حاوی الکل باعث افزایش اختلالات در تخمک گذاری می گردد.
- کاهش مصرفکافئین: برای جلوگیری از ناباروری در زنان باید مصرف کافئین روزانه را محدود کرد.
- فعالیت بدنی بیش از حد: فعالیت بدنی شدید باعث مهار تخمک گذاری و کاهش تولید هورمون پروژسترون در نتیجه ناباروری در زنان می گردد. بنابراین فعالیت بدنی شدید را محدود کنید.
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض سموم: آلاینده های محیط زیست و سموم از قبیل: آفت کش ها، حلال های خشک و سرب می توانند بر باروری تاثیر منفی بگذارد و باعث ناباروری در زنان گردند.
دکتر فریبا خواجه رحیمی
جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
سرکار خانم دکتر فریبا خواجه رحیمی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی دارای بورد تخصصی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز و عضو انجمن زنان و زایمان شیراز و ایران می باشند.
