آی وی اف روش کمک باروری است که در آن اسپرم و تخمک در شرایطی آزمایشگاهی تلقیح می گردند و در نهایت رویان ایجاد شده وارد رحم مادر می شود. احتمال بروز عوارض جدی به دنبال انجام آی وی اف اندک می باشد اما ممکن است انجام این روش مشکلاتی را در پی داشته باشد.
عوارض آی وی اف ناشی از داروهای مصرفی
عوارض آی وی اف ممکن است در نتیجه مصرف داروهای گنادوتروپین ایجاد گردد. این داروها فولیکول ها را به رشد تحریک کرده و سبب ایجاد تخمکی بالغ می گردند. این داروها به فرم تزریقی می باشند. عوارض جانبی این داروها ممکن است شامل افزایش ترشحات واژن، دردناک شدن پستان ها و یا بروز سندرم هایپراستیمولاسیون تخمدان باشد. در اغلب موارد سندرم هایپراستیمولاسیون تخمدان که ممکن است به عنوان عوارض آی وی اف در نظر گرفته شود خفیف می باشد و علائمی مانند درد تخمدان، نفخ و تهوع را شامل می شود. اما در موارد شدید تخمدان ها بزرگ شده، دشواری در تنفس و دردهای شدید شکمی نیز ممکن است روی دهد.
عوارض آی وی اف در مرحله تخمک کشی
در مرحله تخمک کشی نیز احتمال بروز عوارض آی وی اف وجود دارد. در این مرحله متخصص درمان نازایی با استفاده از سونوگرافی واژینال همچنین وارد کردن سوزنی نازک اقدام به برداشت تخمک های بالغ می کند. درد شکمی شدید، احتمال آسیب به ارگان های مجاور از جمله مثانه، روده یا عروق خونی همچنین احتمال بروز عفونت لگن نیز ممکن می باشد.
عوارض آی وی اف در مرحله انتقال رویان
در مرحله انتقال رویان که مرحله سوم است احتمال بروز عوارض آی وی اف وجود دارد. در این مرحله رویان ایجاد شده در رحم قرار داده می شود. کرامپ های خفیف و لکه بینی واژینال از جمله عوارض آی وی اف در این مرحله می باشد. به ندرت ممکن است عفونت در این مرحله به عنوان عوارض آی وی اف بروز کند که البته در صورت وقوع با آنتی بیوتیک قابل درمان می باشد.
سایر عوارض آی وی اف
احتمال بارداری چند قلو از مهم ترین عوارض آی وی اف می باشد. بارداری چند قلو مشکلاتی مانند زایمان زودرس، خونریزی در مادر، احتمال انجام سزارین، افزایش فشار خون در دوران بارداری و دیابت بارداری را همراه دارد. هر چه تعداد رویان های منتقل شده بیشتر شود احتمال بروز این مورد از عوارض آی وی اف نیز افزایش می یابد.
به طور کلی باید توجه داشت احتمال بروز عوارضی مانند نقص در جنین را نمی توان به قطعیت از عوارض آی وی اف محسوب کرد. این موضوع همچنان بین محققین مورد بحث قرار دارد. اما باید توجه داشت اگر تلقیح درون رحمی همراه با آی وی اف انجام شود احتمال بروز نقص در جنین به عنوان عوارض آی وی اف در حد بسیار اندکی افزایش می یابد. همچنین باید یادآور شد نرخ بروز سقط به دنبال آی وی اف مشابه با بارداری های طبیعی می باشد و این عارضه بیشتر به سن مادر مربوط است. احتمال بروز بارداری خارج از رحم به دنبال آی وی اف کمتر از 1% است. در صورت وقوع بارداری خارج از رحم باید به بارداری پایان داد. اگر در صورت بارداری علائمی مانند دردهای شدید، لکه بینی واژینال، خونریزی، گیجی و ضعف؛ کمر درد یا افت فشار خون را تجربه کردید فورا با متخصص زنان خود تماس حاصل فرمایید.
