روش های حفظ باروری
حفظ باروری شامل ذخیره تخمک ها در زنان جوانی است که به دلایلی از جمله سرطان ها و یا بیماری های ژنتیکی در معرض خطر از دست دادن کل ذخیره فولیکول های (تخمک ها) تخمدان قرار دارند. شیمی درمانی و رادیوتراپی در اکثر سرطان ها اثر منفی روی حیات تخمک های موجود در تخمدان خواهد داشت و می تواند در موارد شدید منجر به نازایی در آینده گردد. به علاوه زنانی که تمایل به تاخیر در فرزند آوری دارند و به دلایلی فعلا مایل به بارداری نمی باشند نیز در این گروه قرار می گیرند. آنچه مسلم است در جامعه امروز سن ازدواج رو به افزایش است و این روند در خانم ها با کاهش ذخیره تخمدان و کم شدن شانس بارداری در آینده همراه است و طبیعی است که حفظ قدرت باروری در این گروه امید به زندگی و سلامت آینده خانواده را نیز افزایش خواهد داد.
گزینه های فعلی برای حفظ باروری زنان
- فریز کردن تخمک های بالغ
- فریز کردن جنین
- فریز کردن بافت تخمدان
در حال حاضر فریز جنین های حاصل از IVF یک روش استاندارد و مناسب جهت زوج هایی است که در حال حاضر قصد بارداری ندارند. بیشترین میزان پاسخ مثبت حاملگی نیز در این گروه می باشد و جنین های فریز شده می توانند تا سال ها در شرایط فریز حفظ شوند و در زمان مناسب بارداری از فریز خارج شوند. میزان باروری تا حد 40 تا 45 درصد گزارش شده است.
در ذخیره تخمک ها که برای دختران مجرد در نظر گرفته می شود میزان بارداری در آینده کمتر از فریز جنین است و برای رسیدن به تولد زنده باید حداقل 20 تخمک در هر خانم فریز شود. بهترین زمان فریز تخمک ها در سن زیر 30 سال در دوشیزگان می باشد و ممکن است جهت فریز تخمک های مناسب نیاز به چندین مرتبه تحریک تخمدان و برداشتن تخمک های بالغ شده در تخمدان در حین جراحی باشد.
در فریز بافت تخمدان که امروزه رو به گسترش است قسمت هایی از بافت قشر تخمدان حین جراحی برداشته و فریز می شوند و در زمان بهبودی بیماران پس از سال ها می توانند این بافت را مجدد در بدن آنها و در محل تخمدان داخل شکم پیوند بزنند. این پیوند های تخمدانی می توانند مجددا هورمون های لازم تخمدان را ترشح و شرایط مناسب جهت بارداری طبیعی مجدد را فراهم کنند و تا 90 درصد فعالیت تخمدان از سر گرفته می شود و تا 50 درصد میزان بارداری طبیعی نیز گزارش شده است.
IVM یا بلوغ آزمایشگاهی تخمک ها می تواند جهت مواردی که برداشتن تخمک در زمان سریعتر مورد نیاز است انجام گیرد. تخمک های نابالغ از تخمدان آسپیره شده و در شرایط آزمایشگاه رشد داده می شوند و تخمک های بالغ شده فریز می گردند. لازم به ذکر است حفظ باروری در آقایان نیز با جمع آوری و فریز چند نمونه اسپرم داده شده قبل از انجام شیمی درمانی قابل انجام است. به علاوه می توان اسپرم را از بافت بیضه نیز آسپیره نموده و اسپرم ها را پس از بلوغ در محیط آزمایشگاه فریز نمود.
