اختلال در چرخه قاعدگی سبب بی نظمی در پریودها یا عدم وقوع آن ها می شود. اگر بیش از سه پریود بگذرد اما فرد دچار خونریزی قاعدگی نشود باید به متخصص زنان مراجعه نمود. و اما علل اختلال در پریود چیست؟ در توضیح علل اختلال در پریود ابتدا آمنوره را تعریف می کنیم. آمنوره به عدم وقوع پریود گفته می شود که خود به دو دسته آمنوره اولیه و آمنوره ثانویه تقسیم می گردد. آمنوره اولیه به عدم شروع پریودها تا سن 15 سالگی اطلاق می گردد آمنوره ثانویه به عدم وقوع پریودها در بازه ای بیش از سه تا شش ماه در خانمی اشاره دارد که قبلا پریود می شده است. الیگومنوره به کاهش وقوع پریودها در سال اشاره دارد. توجه داشته باشید که مغز، تخمدان ها و رحم به طور نرمال و طی برخی رویدادهایی که به طور ماهانه اتفاق می افتد بدن را برای بارداری آماده می سازند. دو هورمون محرک فولیکول و جسم زرد توسط هیپوفیز در مغز ساخته می شود. پروژسترون و استروژن نیز توسط تخمدان ها ایجاد می گردد. در توضیح علل اختلال در پریود از نوع آمنوره اولیه می توان به موارد زیر توجه داشت:
- علل اختلال در پریود (آمنوره اولیه) : وجود برخی اختلالات از زمان تولد که در زمان بلوغ مشخص می گردد. این شریط می تواند ناهنجاری های ژنتیکی یا کروموزومی را شامل شود.
- علل اختلال در پریود (آمنوره اولیه): همه مواردی که در علل ایجاد آمنوره ثانویه نقش دارد می تواند در این مورد نیز دخیل باشد.
در توضیح علل اختلال در پریود از نوع آمنوره ثانویه می توان بارداری را به عنوان متداول ترین دلیل در نظر داشت اما سایر مواردی که در توضیح علل اختلال در پریود از نوع آمنوره ثانویه نقش دارند عبارت است از:
- علل اختلال در پریود (آمنوره ثانویه): مشکلاتی در تخمدان مانند ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا نارسایی تخمدان
- علل اختلال در پریود (آمنوره ثانویه): کاهش مقدار آزادسازی هورمون آزاد کننده گنادوتروپین از هیپوتالاموس که با نام آمنوره هیپوتالامیک خوانده می شود و با وزن اندک بدن، کاهش مقدار چربی، اختلالات خوردن، استرس های عاطفی، ورزش های شدید و ابتلا به برخی شرایط و بیماری ها ارتباط دارد.
- علل اختلال در پریود (آمنوره ثانویه): وجود تومورهایی در تخمدان که در ترشح پرولاکتین اختلال ایجاد می کند از دیگر علل اختلال در پریود محسوب می شود.
مواردی که در توضیح علل اختلال در پریود در مبحث آمنوره به آن اشاره کردیم می تواند منجر به بی نظمی در تخمک گذاری و الیگومنوره شود. و اما در ادامه به ارزیابی علل اختلال در پریود خواهیم پرداخت. در ارزیابی علل اختلال در پریود در نظر داشتن سابقه بیمار و معاینه فیزیکی از اهمیت برخوردار می باشد. سابقه خانوادگی می تواند در تعیین علل اختلال در پریود موثر باشد. علاوه بر این وجود ترشحاتی از پستان، گرگرفتگی، آکنه بلوغ، موی زائد در قفسه سینه و صورت و سردرد از موارد دیگری است که در ارزیابی علل اختلال در پریود باید در نظر داشت. به خاطر داشته باشید که باید متخصص خود را در جریان همه داروهای مصرفی، جراحی های قبلی و سابقه بیماری قرار دهید. در طول معاینه فیزیکی که برای ارزیابی علل اختلال در پریود انجام می شود صورت، گردن، سینه ها و شکم معاینه می شود علاوه بر این انجام معاینه لگن نیز ضرورت دارد. در برخی موارد برای ارزیابی علل اختلال در پریود آزمایش خون نیز انجام می شود تا احتمال بارداری بررسی شود. همچنین اندازه گیری هورمون ها نیز ممکن است از اهمیت برخوردار گردد. در برخی موارد برای بررسی اختلال در پریود ام آر آی نیز انجام می شود تا احتمال ناهنجاری ها در هیپوتالاموس و هیپوفیز مغز در نظر گرفته شود. در صورت وجود ناهنجاری های کروموزومی آنالیز کروموزومی نیز باید انجام شود. سونوگرافی لگنی به منظور معاینه ناهنجاری های رحمی، دهانه رحم و واژن بسیار اهمیت دارد.
