واکسن hpv در ایران
ویروس پاپیلومای انسانی ویروسی است که در ایجاد سرطان دهانه رحم و زگیل های تناسلی نقش دارد. عفونت مداوم با برخی سویه های این ویروس احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش می دهد. علاوه بر این ابتلا به این ویروس احتمال ابتلا به سرطان های دیگری مانند سرطان ولوو و واژن را در خانم ها به همراه دارد، اگر چه میزان شیوع این سرطان ها در مقایسه با سرطان دهانه رحم کمتر می باشد. واکسن hpv با نام های تجاری گارداسیل، گارداسیل-9 و سرواریکس وجود دارد. واکسن hpv در ایران با نام گارداسیل و گارداسیل-9 یافت می شود. واکسن hpv افراد را علیه سویه هایی از ویروس مقاوم می دارد که در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش دارد. روشن است که استفاده از واکسن hpv به کاهش نرخ ابتلا به سرطان دهانه رحم کمک بسزایی کرده است.
ویروس hpv از طریق تماس پوست به پوست، نزدیکی جنسی اعم از واژینال، دهانی و مقعدی و به طور کلی هر گونه تماس با ناحیه تناسلی منتقل می گردد. استفاده از کاندوم محافظت کاملی را علیه ویروس hpv فراهم نمی کند زیرا کاندوم نمی تواند تمام بخش ناحیه تناسلی را بپوشاند. تماس با اشیایی مانند توالت فرنگی نمی تواند منجر به انتقال ویروس شود.
بیش از 100 نوع ویروس hpv شناخته شده است، بیش از 40 مورد این سویه ها قادر به آلوده کردن دهانه رحم می باشند و تقریبا 15 مورد نیز در ایجاد سرطان دهانه رحم دخالت دارد. محققین انواع ویروس پاپیلومای انسانی یا hpv را بر اساس احتمال ایجاد سرطان دهانه رحم در دو دسته کم خطر و پر خطر قرار داده اند:
- انواع 6 و 11 ویروس hpv در 90 درصد زگیل های تناسلی دخالت دارد. این نوع از ویروس ها کم خطر هستند زیرا احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش نمی دهند.
- نوع 16 و 18 این ویروس پر خطر می باشد زیرا در 70 درصد موارد در ایجاد سرطان دهانه رحم نقش دارد. انواع 31 ،33، 45 ،52 و 58 نیز از جمله انواع پر خطر هستند که در 19 درصد موارد در ایجاد سرطان دهانه رحم دخیل اند. انواع 35، 39، 51، 56 و 59 ویروس hpv نیز پر خطر می باشند اما میزان شیوع آن ها کم است.
واکسن hpv در ایران
سه واکسن hpv که پیشتر بدان اشاره گردید محافظتی را علیه این ویروس ایجاد می کند:
- واکسن hpv با نام گارداسیل-9 محافظت علیه انواع 6،11،16،18،31،33،45،52،58 را فراهم می آورد. این نام تجاری واکسن hpv در ایران به دشواری یافت می شود.
- واکسن hpv با نام تجاری گارداسیل محافظت علیه انواع 6،11،16،18 را فراهم می کند. این نام تجاری واکسن hpv در ایران یافت می شود.
- واکسن hpv با نام تجاری گارداسیل محافظت علیه انوع 16 و 18 این ویروس را فراهم می کند. این نام تجاری واکسن hpv در ایران یافت نمی شود.
همه انواع واکسن hpv به فرم تزریقی می باشد. دوز واکسن hpv بستگی به سن و عملکرد سیستم ایمنی بیمار دارد:
- افراد زیر 15 سال با سیستم ایمنی نرمال باید دو دوز واکسن hpv را با فاصله زمانی حداقل 6 ماه دریافت کنند.
- افراد بالای 15 سال با سیستم ایمنی نرمال باید سه دوز واکسن hpv را دریافت کنند. دوز دوم و سوم با فاصله یک تا دو هفته و شش ماه از تزریق اول به ترتیب دریافت می شود.
- افراد مبتلا به اچ آی وی و یا افرادی که سیستم ایمنی آن ها تضعیف گردیده است باید صرف نظر از سن آن ها در زمان تزریق واکسن hpv ، سه دوز را دریافت کنند.
استفاده از واکسن hpv در بازه سنی 9 تا 26 سال برای دختران و بازه سنی 9 تا 21 سال برای پسران توصیه می شود. در افرادی که به لحاظ جنسی فعال می باشند استفاده از هر کدام از واکسن های hpv می تواند موثر واقع شود. واکسن hpv عفونت ناشی از ویروس یا ناهنجاری های موجود در دهانه رحم را برطرف نمی کند. اما در افراد زیر 26 سال که به لحاظ جنسی فعال بوده و دچار زگیل تناسلی می باشند همچنین نتایج پاپ اسمیر در آن ها ناهنجاری هایی را نشان داده است استفاده از واکسن hpv ممکن است موثر باشد.
دانشمندان به درستی نمی دانند استفاده از واکسن hpv تا چه مدت افراد را علیه عفونت hpv در امان می دارد. شواهدی در دست نیست که نشان دهد واکسن hpv در طول زمان اثربخشی خود را حفظ می کند یا خیر. همواره به خاطر داشته باشید دریافت واکسن hpv به این معنی نیست که نیاز به انجام غربالگری دهانه رحم از بین خواهد رفت زیرا واکسن hpv عفونت را درمان نمی کند و ممکن است عفونت قبل از دریافت واکسن روی داده باشد. علاوه بر این محافظت علیه سایر انواع پر خطر ویروس ممکن است توسط واکسن hpv پوشش داده نشود. لازم به ذکر است استفاده از واکسن hpv شما را علیه سایر بیماری های مقاربتی مانند اچ آی وی، هرپس، کلامیدیا و گنوره محافظت نمی کند. به طور کلی برای کاهش احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی داشتن نزدیکی محافظت شده با کاندوم ایده بسیار منطقی می باشد.
عوارض واکسن hpv عبارت است از قرمزی، تورم و تحریک در نزدیکی محل تزریق. احتمال غش کردن بعد از دریافت واکسن hpv وجود دارد. بنابراین بعد از تزریق واکسن بهتر است کمی بنشینید و از ایستادن ناگهانی اجتناب کنید. استفاده از واکسن hpv در بارداری توصیه نمی شود اگر چه فاکتور خطر شناخته شده ای در مورد جنین شناسایی نشده است. اغلب متخصصین بر این باورند که مزایای دریافت واکسن hpv بر عوارض احتمالی آن غالب است.
