غربالگری سرطان دهانه رحم به منظور کاهش نرخ ابتلا به این بیماری انجام می شود. غربالگری سرطان دهانه رحم شامل انجام تست پاپ اسمیر و تست ویروس پاپیلومای انسانی می باشد. این ویروس که به اختصار اچ پی وی نامیده می شود در ایجاد سرطان دهانه رحم دخالت دارد. خانم هایی که نتایج پاپ اسمیر آن ها وجود سلول های ناهنجار را نشان دهد (ناهنجاری هایی که آن ها را دیسپلازی دهانه رحم و یا سلول های پیش سرطانی دهانه رحم می نامند) برای ارزیابی بیشتر تحت تست های دیگری به نام کولپوسکوپی و بیوپسی قرار می گیرند. نتایج بیوپسی یا نمونه برداری از دهانه رحم نیز بر اساس شدت به دسته های مختلفی تقسیم می گردد. سلول های پیش سرطانی دهانه رحم بر اساس موقعیتی که در بافت دهانه رحم دارند درمان می شوند و با برداشت یا تخریب آن ها از تشدید یا انتشار سلول های پیش سرطانی دهانه رحم به سایر نواحی اجتناب می گردد. دو نوع درمان کلی برای سلول های پیش سرطانی دهانه رحم وجود دارد:
- برداشتن نواحی غیر نرمال (با استفاده از برش یا نمونه برداری مخروطی)
- تخریب نواحی غیر نرمال
در انتخاب روش درمان سلول های پیش سرطانی دهانه رحم اولویت بیمار و متخصص زنان نیز حائز اهمیت می باشد. لازم به ذکر است که برخی سلول های پیش سرطانی دهانه رحم نیازی به درمان ندارند و در طول زمان باید تحت کنترل باشند.
برداشتن سلول های پیش سرطانی دهانه رحم
در برش که معمولا به آن نمونه برداری مخروطی گفته می شود، سطح نواحی غیر نرمال در دهانه رحم بریده می شود. در صورتی که میزان وسعت سلول های پیش سرطانی دهانه رحم با استفاده از کولپوسکوپی و بیوسی چندان مشخص نگردد و یا شدت ناهنجاری ها زیاد باشد، برداشت سلول های پیش سرطانی دهانه رحم استفاده می شود.
برداشتن نواحی غیر نرمال با دو هدف عمده انجام می شود:
- نمونه بافتی از سلول های پیش سرطانی دهانه رحم ایجاد شود که شدت ناهنجاری بر اساس آن تشخیص داده شده و وجود نواحی غیر نرمال در بخش های عمیق تر دهانه رحم ارزیابی شود.
- نواحی غیر نرمال پوشیده از سلول های پیش سرطانی دهانه رحم به طور کامل خارج گردد. اگر لبه بافت های خارج شده اثراتی از ناهنجاری را نشان دهد در آن صورت ممکن است نیاز به انجام درمان های بیشتر وجود داشته باشد.
برداشتن سلول های پیش سرطانی دهانه رحم ممکن است در مطب متخصص زنان و یا در اتاق جراحی انجام شود. به منظور برداشتن سلول های پیش سرطانی دهانه رحم، ابتدا برای پیشگیری از درد مقداری داروی بی حسی موضعی به دهانه رحم تزریق می شود. برای پیشگیری از خونریزی پس از جراحی یک خمیر قهوه ای رنگی مورد استفاده قرار می گیرد. به این ترتیب ممکن است در روزهای پس از جراحی ترشحات واژن تیره رنگ باشد. اغلب خانم ها بعد از برداشت سلول های پیش سرطانی دهانه رحم قادرند به فعالیت های روزمره خود بازگردند.
پس از برداشتن سلول های پیش سرطانی دهانه رحم احتمال بروز خونریزی واژینال خفیف تا متوسط، همین طور ترشحات واژینال به مدت یک تا دو هفته وجود دارد. خونریزی ناشی از برداشت سلول های پیش سرطانی دهانه رحم احتمالا خونریزی سنگینی نخواهد بود.
در روش دیگری که برای برداشت سلول های پیش سرطانی دهانه رحم استفاده می شود ممکن است استفاده از حلقه الکتریکی مورد توجه باشد. این روش به اختصار LEEP یا LLETZ نامیده می شود. به این ترتیب یک حلقه سیمی نازک از طریق واژن وارد دهانه رحم می شود و سپس با استفاده از جریان الکتریکی بخش هایی از دهانه رحم به شکل مخروط خارج می گردد. در برخی موارد نیز ممکن است به جای حلقه سیمی از چاقوی جراحی برای نمونه برداری مخروطی استفاده شود. از عوارض عمده این روش های درمان سلول های پیش سرطانی دهانه رحم می توان به احتمال خونریزی، عفونت و پرفراژ رحم اشاره کرد.
تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم
در این رویکردهای درمانی که برای رفع سلول های پیش سرطانی دهانه رحم استفاده می شود بخش های غیر نرمال با استفاده از روش های مختلفی از بین می رود. این روش ها زمانی توصیه می شود که نگرانی اندکی در مورد سرطان یا میزان گستردگی سلول های پیش سرطانی دهانه رحم وجود داشته باشد.
کرایوسرجری یکی از روش هایی است که در درمان سلول های پیش سرطانی دهانه رحم استفاده می شود. در این روش از نیتروژن مایع یا کربن دی اکسید در دهانه رحم استفاده می شود. به این ترتیب بافت دهانه رحم فریز می گردد و سلول های پیش سرطانی دهانه رحم تخریب می شود. کرایوسرجری در مطب متخصص زنان انجام می شود و نیازی به دریافت بیهوشی ندارد. احساس درد و کرامپ خفیف از عوارض کرایوسرجری محسوب می شود. کرایوسرجری در برخی موقعیت ها که گستردگی سلول های پیش سرطانی دهانه رحم با استفاده از کولپوسکوپی و بیوپسی چندان مشخص نیست توصیه نمی شود، در این شرایط برداشت سلول های پیش سرطانی دهانه رحم در اولویت قرار دارد. اغلب خانم ها یک هفته بعد از انجام کرایوسرجری ممکن است دچار ترشحات آبکی واژینال شوند.
روش دیگری که برای تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم استفاده می شود لیزر درمانی است. در این روش انرژی شدید حاصل از منبع نوری به منظور تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم به کار برده می شود. لیزر از طریق واژن به دهانه رحم تابیده می شود. استفاده از لیزر برای تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم نیاز به دریافت بیهوشی اسپینال یا اپیدورال دارد. استفاده از لیزر برای تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم به تجهیزات و آموزش های خاصی نیاز دارد. در این روش نیز بافت دهانه رحم حین درمان تخریب می شود، بنابراین امکان بررسی بافت در زیر میکروسکوپ وجود ندارد. در این شرایط نیز اگر نوع و گستردگی سلول های پیش سرطانی دهانه رحم با استفاده از کولپوسکوپی و بیوپسی مشخص نگردد، استفاده از لیزر توصیه نمی شود. وجود ترشحات واژینال یک تا دو هفته بعد از لیزر درمانی طبیعی می باشد.
اگر بعد از برداشت یا تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم خونریزی سنگینی را تجربه کردید (خونریزی که در اثر آن پد استفاده شده در کمتر از یک ساعت خیس شود)، اگر دچار تب شدید و یا ترشحات بد بوی واژینال را تجربه کردید فورا متخصص زنان خود را در جریان قرار دهید. در روز های بعد از برداشت یا تخریب سلول های پیش سرطانی دهانه رحم از داشتن نزدیکی و یا قرار دادن تامپون اجتناب کنید. از شنا کردن و استفاده از دوش واژینال نیز باید بپرهیزید.
