شکی نیست که پاراکلینیک و تکنولوژی کمک شایانی می نماید ولی نباید فراموش کرد که کلینیک بیمار با دیدن، گفتگو و شنیدن حرفهایش و لمس یا معاینه با استفاده از تجربه های خود را در درجه اول حفظ کند و فراموش نکنیم که وظیفه اصلی ما درمان بیمار است و نه فقط بیماری!
متأسفانه مشاهده می شود که گاهی از سونو طوری استفاده می شود که بی شباهت به این نیست که با مراجعه به اداره ای فتوکپی های متعدد درخواست می شود و بیمار با دهها سونو مراجعه می کند در حالی که به درستی معاینه نداشته است. تا دهه های قبل که کامپیوتر و طبیعتا imaging وجود نداشت و لذا کیست های کوچک تخمدان یا فیبروم تشخیص داده نمی شد نتیجه اینکه بیماران به مراتب از عمل های اضافه بر نیاز مبرا بودند، دیگر اینکه به بیماران یک گزارش داده می شود که بیمار با بررسی آن، خود قضاوت می کند به خصوص که فردی با دیدن آن بگوید آری کیست یا تومور داری و ممکن است بترکد یا سرطان شود! آن وقت خیلی مشکل است که چنین فکر غیرمنطقی را از مغز بیمار پاک کرد و اغلب از اینجا به جای دیگر رفته تا کیست فونکسیونل 2 سانتی متری یا فیبروم به اتاق عمل کشیده شود. از این جهت معتقدم که گزارشها باید به زبان بین المللی و اصطلاحات لاتین باشد. البته توضیحات کافی به بیمار داده شود.
سابقا برای تشخیص EP ما با دیدن بیمار، توشه و Bimanual و سپس کولدوسنتز و خروج خون که لخته نمی شود معمولا تشخیص قطعی و سریع میدادیم ولی اخیرا با سونوهایی که هرکدام حرف متفاوتی دارند و نتیجه ی نهایی برای تصمیم گیری انجام نمی شود.
اخیرا بیماری به گفته ی خودش تومور شکم داشت و معاینات فیبروم به اندازه ی ۶ ماهه را مسجل کرد و برای تعیین محل دقیق آن MRI جواب داد که هیچ توموری در شکم و لگن ندارد، بیمار را برگشت دادم و معلوم شد اشتباهی رخ داده است. و گاهی حاملگی برای تشخیص سن جنین سونوها جواب متفاوت می دهند که باعث مشکلات تشخیصی و یا قانونی می شود. جنین ترم بعلت کوچک بودن اندازه جنین و یا IUGR گزارش ۳۵هفته و به عکس جنین درشت و یا دیابتیک یا با وجود BPS و مانیتورینگ خوب دیده ایم که نوزاد با دپرس تنفسی بوده و یا به عکس که مشکلات قانونی ایجاد می نماید. لذا باید معاینات ماهانه و سونوهای ماههای اول مقایسه شود.
متأسفانه امروزه در جاهایی خصوصا مثل آمریکا برای محافظت در برابر قانون به بیمار imaging و Lab های متعدد و شاید غیر لازم داده میشود و این باعث تماس کمتر پزشک با بیمار شده است. خصوصا در کشور ما به علت فرهنگی، وقت کم، ویزیت و تعرفه پایین مشورت خیلی کم است.
