نام ژنریک:

• کلوتریمازول

نام لاتین:

• Clotrimazole

نام تجاری:

• ®Canesten

گروه دارویی- درمانی:

• ایمیدازول
• ضد قارچ

طبقه بندی دربارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

• قرص واژینال:قرص کلوتریمازول 100 میلیگرم و قرص کلوتریمازول 500 میلیگرم
• کرم واژینال: کرم واژینال کلوتریمازول 1 درصد و کرم واژینال کلوتریمازول 2 درصد
• کرم موضعی: کرم موضعی کلوتریمازول 1 درصد
• محلول موضعی: محلول موضعی کلوتریمازول 1 درصد

موارد مصرف:

موارد استفاده کلوتریمازول عبارت است از:

• قرص واژینال و کرم واژینال کلوتریمازول : قرص واژینال و کرم واژینال کلوتریمازول در درمان کاندیدیاز ولوواژینال (عفونت قارچی واژینال که علت عفونت قارچ کاندیداز باشد. ) استفاده می شود.
• کرم موضعی و محلول موضعی کلوتریمازول : کرم موضعی و محلول موضعی کلوتریمازول در درمان کاندیدیاز پوستی ، تینه آ (کورپوریس ، کروریس ، پدیس و ورسیکالر) استفاده می شود.

روش و مقدار مصرف:

نحوه استفاده از کرم کلوتریمازول و طریقه مصرف کلوتریمازول به شرح زیر می باشد:

• قرص واژینال و کرم واژینال کلوتریمازول: هنگام خواب یک قرص واژینال 100 میلیگرم کلوتریمازول به مدت 7 روز پیاپی در داخل واژن استعمال می شود. یا در زنان غیر حامله می توان از 2 قرص واژینال کلوتریمازول یک بار در روز به مدت 3 روز پیاپی استفاده نمود. در صورت استفاده از کرم واژینال کلوتریمازول، لازم است یک اپلیکاتور پر ( تقریبا 5 گرم ) یک بار در روز هنگام خواب و به مدت 7 تا 14 روز پیاپی استعمال شود.
• کرم موضعی و محلول موضعی کلوتریمازول: بعد از تمیز کردن ناحیه مبتلا و مناطق اطراف ، روزانه دو بار صبح و شب ، لایه نازکی از کرم کلوتریمازول را روی ضایعات مالیده و ماساژ داده می شود. دوره درمان کلوتریمازول معمولا یک تا 4 هفته است، لیکن ممکن است حتی 8 هفته نیز دوره درمان کلوتریمازول طول بکشد.

مکانیسم اثر:

• اثر ضد قارچ کلوتریمازول: مکانسیم عمل کلوتریمازول با آسیب رساندن به غشای سلولی قارچ و تغییر در نفوذپذیری آن ، موجب خروج عناصر ضروری داخل سلولی می شود . این دارو بیوسنتز تری گلیسیرید ها و فسفولیپید ها را در قارچ مهار می کند.

فارماکوکینتیک:

• نیمه عمر کلوتریمازول ناشناخته است.
• دفع کلوتریمازول ناشناخته است.

نکات با اهمیت:

• در عفونت های کاندیدیایی شدید درمان تک دوز با قرص واژینال کلوتریمازول 500 میلی گرم موثر نمی باشد و درمان طولانی تر با قرص کلوتریمازول 100 میلیگرم و قرص کلوتریمازول 200 میلیگرم یا کرم واژینال کلوتریمازول توصیه می شود.

• آزول های واژینال روی پاتوژن های شایع دیگر مانند تریکومونا بی اثر است .
• تجویز کلوتریمازول و طریقه مصرف کلوتریمازول توس پزشک تعیین می گردد.
• در صورت بازگشت علائم بیماری مجددا به پزشک مراجعه نمایید.
• در صورت عود مجدد بیماری یا ابتلا به اشکال شدید عفونت ولوواژینال، دوره درمان باید طولانی تر باشد ( 10 تا 14 روز ) یا دارو مناسبی جایگزین شود.
• در صورت بروز حساسیت نسبت به آزول های واژینال درمان باید قطع شود.
• روز بعد از اتمام دوره درمان با آزول ها بیمار می تواند از دیافراگم یا کاندوم استفاده نماید.
• مصرف ضد قارچ های موضعی ممکن است موجب بروز حساسیت در پوست گردند. چنانچه کلوتریمازول برای درمان کاندیدیاز مورد استفاده قرار گیرد از پانسمان بسته باید اجتناب شود زیرا محیط مناسبی برای رشد مخمر و آزادسازی مواد محرک ایجاد می شود.
• کلوتریمازول ناژو یکی از نام های تجاری این دارو در ایران می باشد.

موارد منع مصرف:

• افرادی که حساسیت مفرط به کلوتریمازول دارند.

موارد احتیاط:

• افرادی که بیماری کبدی دارند.
• سه ماهه اول بارداری

تداخلات دارویی:

• مورد قابل ملاحظه ای برای کلوتریمازول گزارش نشده است.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر ،ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض جانبی کلوتریمازول عبارت است از:  

• GI: کرامپ شکمی
• GU: زخمهای واژینال در خلال مقاربت ، دیس پارونی ، سوزش واژینال، تکرر ادرار
• Local: خارش ، سوزش و تحریک پذیری

توجه: در صورت ایجاد واکنش افزایش حساسیت ، مصرف کلوتریمازول باید قطع شود.

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف کلوتریمازول در بارداری: جذب سیستمیک کلوتریمازول واژینال و موضعی اندک می باشد. در کارآزمایی های بالینی که در آن ها از این دارو برای درمان کاندیدیاز واژینال در سه ماهه دوم و سوم بارداری استفاده می شده است شواهدی مبنی بر آسیب به جنین حاصل نگردیده است. استفاده از این دارو در سه ماهه اول بارداری چندان مورد مطالعه قرار نگرفته است.
• مصرف کلوتریمازول در شیردهی: مشخص نشده است که این دارو در شیر مادر ترشح می شود ، ولی در هر صورت مصرف کلوتریمازول  در شیردهی باید با احتیاط مصرف کرد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• بهبود علائم بالینی در خلال یک هفته بعد از شروع درمان با کلوتریمازول ایجاد می شود.

توجهات بیمار - خانواده:

• در صورت فراموش کردن دوز دارو کلوتریمازول در اولین فرصت آن را مصرف نمایید و از دو برابر نمودن دوزهای بعدی پرهیز کنید.
• بیماری که مبتلا به عفونت قارچی پوست است باید از لباسها ، جوراب های سبک ، نرم و گشاد استفاده نماید ، لباسهایش را جدا از سایر افراد خانواده شستشو داده و پوستش را تمیز و خشک نگاه دارد.
• هنگام استفاده از فرم های واژینال دارو کلوتریمازول ، جهت پیشگیری از آلودگی و رنگی شدن لباسها از نوار های بهداشتی استفاده نمایید.
• مصرف واژینال دارو کلوتریمازول باعث تحریک خفیف پوستی در زوج مقابل می شود ، بنابراین یا از آمیزش در طی درمان پرهیز نمایید و یا همسر از کاندوم استفاده نماید.
• تاکید می شود که فراورده واژینال باید مطابق دستور پزشک مصرف شود، حتی اگر قاعدگی شروع شده باشد.
• در صورتی که تا 4 هفته پس از آغاز درمان بهبود بالینی مشاهده نشود ، لازم است تشخیص مورد تجدید نظر قرار گیرد.
• قرص کلوتریمازول یا سایر فرم های این دارو باید طبق دستور پزشک تا پایان دوره درمانی استفاده شود.

شرایط نگهداری دارو:

• داروی کلوتریمازول را در درجه حرارت 15 تا 30 درجه سانتیگرادنگهداری نمایید.