تعریف:
بیماری قلبی که از گذشته وجود داشته و در دوران بارداری دیده می شود.
اتیولوژی:
این اختلالات عبارتند از: PDA، ASD، VSD، کورکتاسیون، تترالوژی¹ فالو، تنگی آئورت، سندرم آیزن منگر²، نقایص دریچهای اکتسابی (نظیر تب روماتیسمی، ایسکمی و غیره).
ریسک فاکتورها:
مشابه ریسک فاکتورهای مربوط به سایر بیماریهای قلبی.
اپیدمیولوژی:
در 0.5 تا 2 درصد از بارداریها دیده می شود.
شرح حال:
سابقه قلبی بیماری قلبی، وجود بیش از یک مورد از موارد زیر:
تنگی نفس، تنگی نفس حملهای شبانه، کاهش تحمل ورزش، تپش قلب، خستگی، کاهش حرکات جنین.
معاینه بالینی:
CVS: این موارد را بررسی کنید: فشار خون، ضربان قلب،JVP، ادم، کریپتاسیون، سوفل (سوفل سیستولیک جهشی در دوران بارداری به طور شایع دیده می شود).
معاینه شکم: کاهش اندازهء رحم.
پاتولوژی:
40 درصد افزایش در حجم خون در طول دوران بارداری (که 4 هفته پس از زایمان به حالت طبیعی باز می گردد) ←می تواند سبب افزایش فشار وارد شده بر قلب شود. بروندهی قلب از 3 تا 5 لیتر در دقیقه به 7.5-6 لیتر در دقیقه، در هفته 36 افزایش می یابد (به دلیل کاهش مقاومت عروق محیطی) ← این افزایش ممکن است، در صورت وجود بیماری قلبی صورت نگیرد.
ارزیابیها:
- پالس اکسیمتری.
- آزمایش خون: Hb.
- اکوکاردیوگرافی (وسعت و درجهء درگیری را نشان می دهد).
- اسکن قلبی از نظر وجود آنومالیها در حدود هفتهء 22 بارداری.
- بررسی از نظر IUGR (به ویژه بررسی از نظر شانت راست به چپ، که سبب کاهش PO2 می شود).
درمان:
مراقبتها و درمانهای ترکیبی قلبی و ژنیکولوژیک در بیمارستان.
مراقب این موارد باشید: پرهاکلامپسی، بارداریهای چند قلو، UTI، عفونتهای ریه، اندوکاردیت تحت حاد باکتریال، فیبریلاسیون دهلیزی، آنمی. در موارد بیماریهای دریچهای، ازهپارین به جای وارفارین، به عنوان داروی آنتیکوآگولان، استفاده می شود (جهت کاهش آسیب به جنین).
مارفان و آیزنمنگر: در سه ماههء دوم بارداری باید بستری کنید.
علایم نارسایی قلبی: بیمار باید بستری شده و مشاوره با متخصص قلب (از جهت درمان با دیگوکسین و دیورتیک) انجام شود.
زایمان: با متخصص بیهوشی، پیش از انجام زایمان مشورت کنید. پروفیلاکسی آنتی بیوتیکی قبل از زایمان، در موارد وجود بیماریهای دریچهای: از مصرف ارگومترین3 در طی زایمان خودداری کنید (زیرا منجر به افزایش فشار خون خواهد شد)، وضعیت نیمه نشسته (سبب کاهش خطر نارسایی قلبی می شود، زیرا پس از زایمان بازگشت وریدی افزایش خواهد یافت)، حتیالامکان زایمان به روش واژینال انجام شود (شانس عوارض با زایمان سزارین افزایش می یابد)، کاهش درد (کاهش استرس ناشی از درد)، استفاده از بیهوشی اپیدورال.
توصیه: به بیمار دربارهء عوارض و مراقبتهای خاص آگاهی دهید. مشاورهء پیش از زایمان، از نظر بارداریهای آینده ضروری است.
عوارض:
عوارض مربوط به مادر: احتمال نارسایی قلبی به دنبال زایمان (افزایش حجم قلبی به دنبال انقباض)، خطر معکوس شدن شانت، مرگ و میر.
عوارض مربوط به جنین: افزایش ریسک مالفورماسیونهای جنینی،IUGR، زایمان پرهترم.
پیش آگهی:
نارسایی قلب، به طور شایع، در 24 ساعت اول پس از زایمان دیده می شود و 60 درصد مرگ و میر را پس از زایمان، به دنبال خواهد داشت. مرگ و میر به طور شایع، در شرایطی دیده می شود که مانع از افزایش در برونده قلبی می شوند، نظیر هیپرتانسیون ریوی و تنگی میترال، شانس مرگ و میر، در همراهی با سندرم آیزنمنگر بالاتر است و در حدود 30 درص شانس مرگ و میر دارد. بیماریهای قلبی، به عنوان یکی از عوامل اصلی مرگ و میر مادر، در انگلستان به شمار می روند.
1- Fallotʼs tetralogy
2- Eisenmengerʼs syndrome
3- Ergometrine
کتاب: مروری سریع بر بیماری های زنان و مامایی
نوشته: میشا داتا، لوئیس رندال، نانومی هولمز
ترجمه: دکتر سارا آرین مهر
زیر نظر: دکتر فاطمه قائم مقامی (استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران)