تعریف:

سندرم شوک سمی¹ که به صورت تب، راش های اریتماتو، افت فشارخون، اسهال و در موارد شدید نارسایی کلیوی ناشی از اندوتوکسین استافیلوکوک اورئوس و رها شدن آن در سیستم گردش خون، تظاهر می یابد.

اتیولوژی:

استافیلوکوک اورئوس سبب تولید توکسین سندرم شوک سمی (TSST:1) می شود که این توکسین خود سبب رها سازی برادی کینین، فاکتور نکروز کننده تومور و سایر مارکرهای پاسخ بیولوژیکی خواهد شد و این عوامل ایجاد علایم سیستمیک خواهند کرد.

ریسک فاکتورها:

• تامپون های با قابلیت جذب بالا
• کاهش تعداد دفعات تعویض تامپون
• استفاده شبانه از تامپون

اپیدمیولوژی:

نادر است و در انگلستان در کمتر از 1 مورد از هر 25000 نفر که از تامپون استفاده می کنند، دیده می شود.

شرح حال:

شروع ناگهانی تب بالای 39 درجه، درد عضلانی، ضعف، راش، استفراغ، اسهال، گلودرد و سردرد در اغلب موارد در روزهای دوم تا چهارم قاعدگی تظاهر می یابد.

معاینه بالینی:

معاینه عمومی: شوک (سپسیس)، راش ادماتو و اریتماتو مشابه با راش آفتاب سوختگی، پوسته ریزی در کف دست ها و پاها (1 تا 2 هفته پس از شروع علایم).

معاینه لگن: دوران قاعدگی، شواهد استفاده از تامپون.

پاتولوژی:

استافیلوکوک اورئوس یک ارگانیسم هوازی گرم مثبت است که از لحاظ میکروسکوپی به صورت کوکسی های گرم مثبت بنفش رنگ به صورت خوشه ای و دسته ای دیده می شود و تست کوآگولاز مثبت دارد. پس از کشت در محیط آگار خونی، کلنی های سفید و کرم رنگ را می توان مشاهده کرد.

ارزیابی ها:

آزمایشات خون: FBC (بالا بودن شمارش گلبول های سفید، کاهش تعداد پلاکت ها) U&E، تست های عملکردی کبد (افزاش آنزیم ها)، بالا بودن سطوح BR سرم، بالا رفتن کراتین فسفوکیناز، کشت خون در سه نوبت

سایر روش های ارزیابی: HSV و کشت از تامپون.

درمان:

بیماران دچار شوک را احیاء کنید. درمان محافظتی نظیر دیالیز در موارد نارسایی کلیوی، کلوکساسیلین داخل وریدی.

عوارض:

• شوک سپتیک
• نارسایی اعضاء
• انعقاد داخل عروقی منتشر
• سندرم دیسترس تنفسی بالغین

پیش آگهی:

عود ممکن است در قاعدگی های بعدی دیده شود و به همین جهت باید توصیه کرد که تا زمان حذف شدن استافیلوکوک اورئوس از مجرای تناسلی از تامپون استفاده نشود.