ایپراتروپیوم اتساع دهنده برونش می باشد و به ریلکس شدن ماهیچه ها در مجاری هوایی کمک می کند. ایپراتروپیوم در پیشگیری از برونکواسپاسم موثر می باشد و در افراد مبتلا به بیماری انسداد مزمن ریوی، آمفیزم و برونشیت تجویز می شود. ایپراتروپیوم بروماید و سالبوتامول فرم ترکیبی این دارو می باشد. اسپری بینی ایپراتروپیوم برای آبریزش بینی استفاده می شود. اسپری آتروونت کامپاند ترکیبی از ایپراتروپیوم و فنترول می باشد.

نام ژنریک:

  • ایپراتروپیوم

نام لاتین:

  • Ipratropium Bromide

نام تجاری:

  • ®Atrovent

گروه دارویی- درمانی:

  • آنتی کولینرژیک
  • برونکودیلاتور

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه  B

اشکال دارویی:

  • اینهلر: 20 و 40 میکروگرم در هر دوز
  • محلول: 250 میکروگرم در میلی لیتر

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • رینیت آلرژیک فصلی و کنترل رینوره

        بالغین و کودکان بالای 5 سال:

       2 بار اسپری در هر حفره بینی روزانه 4 بار

  • برونکواسپاسم در آمفیزم و برونشیت مزمن

        بالغین:

       2 بار اسپری روزانه 4 بار

  • رینوره ناشی از سرماخوردگی یا رینوره آلرژیک

       بالغین:

      2 اسپری در هر حفره بینی روزانه 3 تا 4 بار

مکانیسم اثر:

  • ایپراتروپیوم با آنتاگونیزه کردن استیل کولین موجب مهار رفلکس ها با واسطه واگ می شود.

فارماکوکینتیک:

  • دارو در کبد متابولیزه شده و از طریق صفرا دفع می شود.
  • نیمه عمر ایپراتروپیوم در حدود 2 ساعت می باشد.

نکات با اهمیت:

  • داروی ایپراونت یکی از نام های تجاری ایپراتروپیوم می باشد.
  • این دارو به فرم ترکیبی ایپراتروپیوم بروماید وسالبوتامول نیز در بازار دارویی وجود دارد.
  • اسپری بینی ایپراتروپیوم برای درمان آب ریزش بینی ناشی از حساسیت تجویز می شود.
  • اسپری آتروونت کامپاند ترکیبی از ایپراتروپیوم و فنترول می باشد.
  • از شایع ترین عوارض ایپراتروپیوم می توان به سردرد، سرگیجه، درد سینوس، سرفه، خشکی دهان، تهوع، یبوست، تب، لرز و علائم شبه آنفلوآنزا اشاره کرد.
  • در صورت آلرژی به آتروپین از مصرف ایپراتروپیوم اجتناب کنید.
  • ایپراتروپیوم به اندازه ای سریع الاثر نیست که در حمله برونکواسپاسم مورد استفاده قرار گیرد.
  • در صورت ابتلا به گلوکوم، انسداد مثانه، بزرگی پروستات و مشکلات ادراری، پیش از مصرف ایپراتروپیوم پزشک را در جریان قرار دهید.
  • در طول مصرف ایپراتروپیوم عملکرد ریوی باید بررسی شود.

موارد منع مصرف:

  • حساسیت شدید به دارو
  • حساسیت به سویا و بادام زمینی
  • حساسیت به آتروپین

موارد احتیاط:

  • گلوکوم زاویه بسته
  • هایپرپلازی خوش خیم پروستات
  • تنگی مسیر ادرار

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی ایپراتروپیوم عبارت است از:

  • داروهای آنتی موسکارینی سبب تشدید اثرات ایپراتروپیوم می شود.
  • در صورت مصرف داروهای سمپاتومیمتیک، کرومولین و کورتیکواستروئیدها همزمان با ایپراتروپیوم حداقل باید 5 دقیقه فاصله زمانی وجود داشته باشد.

عوارض جانبی:

 هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض ایپراتروپیوم عبارت است از:

  • CNS: سردرد، لتارژی، تحریک پذیری، درد
  • GI: تهوع و استفراغ، خشکی دهان، اختلال گوارشی
  • CV: تاکیکاردی، طپش قلب، درد قفسه سینه
  • Other: برونشیت، برونکواسپاسم، سرفه، تنگی نفس، تاری دید، کمر درد، علایم سرماخوردگی

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • مصرف ایپراتروپیوم در بارداری: داده های کنترل شده ای در مورد مصرف این دارو در بارداری در دست نیست.
  • مصرف ایپراتروپیوم در شیردهی: ترشح دارو در شیر انسان مشخص نیست. پیش از مصرف این دارو در شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • در مصارف طولانی مدت ایپراتروپیوم ممکن است تحمل یا مقاومت نسبت به دارو ایجاد شود.
  • در موارد تنگی نفس حاد از مصرف ایپراتروپیوم اجتناب کنید.
  • به جای ماسک صورت از نبولایزر همراه با قطعه دهانی استفاده کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

  • قبل استفاده از اسپری ایپراتروپیوم آن را کاملا تکان دهید.
  • برای رفع خشکی دهان ناشی از ایپراتروپیوم می توانید از آدامس یا آبنبات استفاده کنید.
  • وسایل استنشاقی را به طور روزانه شستشو دهید.
  • از تماس ایپراتروپیوم با چشم ها اجتناب کنید.
  • در صورتیکه تا نیم ساعت پس از مصرف ایپراتروپیوم علایم بهبودی ظاهر نشد به پزشک اطلاع دهید.
  • مصرف ایپراتروپیوم سبب تاری دید، اختلال در تفکر و تاخیر در واکنش می گردد، بنابراین از انجام کارهایی که به هشیاری نیاز دارند تا مدتی اجتناب کنید.
  • در صورت برونکواسپاسم، تاری دید، درد چشم ها، درد حین ادرار کردن و تشدید علائم از مصرف ایپراتروپیوم اجتناب کنید.

شرایط نگهداری دارو:

  • ایپراتروپیوم را در دمای اطاق نگاهداری کنید.
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی

  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی

  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام

  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ

  • وبسایت http://www.rxlist.com

  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه