دروانا: 

تست تراکم استخوان تعیین می کند آیا شما به بیماری پوکی استخوان دچار شده اید یا خیر. بیماری پوکی استخوان سبب افزایش احتمال شکستگی استخوان ها می گردد. در گذشته تنها بعد از شکستن استخوان ها به احتمال وجود پوکی استخوان مشکوک می شدند. اما باید توجه داشت با گذشت زمان استخوان ها ضعیف تر می شوند. با استفاده از تست تراکم استخوان محاسبه احتمال شکستگی استخوان با دقت بیشتری براورد می شود. در تست تراکم استخوان از اشعه ایکس برای اندازه گیری مقدار کلسیم و سایر ترکیبات مینرال استخوان استفاده می شود. استخوان هایی که اغلب در تست تراکم استخوان مورد توجه قرار دارند لگن، ستون فقرات و ساعد می باشد.

تفسیر تست تراکم استخوان: دلایل انجام تست تراکم استخوان

تست تراکم استخوان برای ارزیابی موارد زیر انجام می شود:

• شناسایی احتمال کاهش تراکم استخوان پیش از شکستگی
• تعیین احتمال شکستگی استخوان
• تایید تشخیص پوکی استخوان
• مانیتور درمان پوکی استخوان

هر چه محتوای مینرال استخوان بیشتر شود تراکم استخوان ها نیز بیشتر می شود. استخوان های متراکم قوی تر بوده و احتمال شکستگی آن ها کمتر می باشد. تست تراکم استخوان متفاوت از اسکن استخوان می باشد. در اسکن استخوان ابتدا تزریقی انجام می شود. این روش معمولا برای شناسایی شکستگی، سرطان، عفونت و سایر ناهنجاری های استخوانی انجام می شود. اگرچه پوکی استخوان بیشتر در خانم های مسن شایع می باشد اما مردان نیز در خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند. صرف نظر از جنسیت یا سن تست تراکم استخوان در موارد زیر توصیه می شود:

• وقتی استخوان ها آسیب پذیر می شوند راحت تر شکسته می گردند. در برخی موارد سرفه یا خنده قوی می تواند سبب شکسته شدن استخوان های آسیب پذیر شود.
• افرادی که حداقل 4 سانتی متر از قد خود را از دست می دهند ممکن است شکستگی فشرده در مهره های ستون فقرات خود داشته باشند.
• استفاده طولانی مدت از برخی داروها از جمله استروئیدهایی مانند پردنیزون در فرایند بازجذب استخوان ها اختلال ایجاد می کنند و یکی از دلایل عمده ابتلا به پوکی استخوان محسوب می شود.
• افرادی که پیوند ارگان یا مغز استخوان دریافت می کنند بیشتر در خطر پوکی استخوان قرار دارند زیرا داروهایی که به منظور عدم رد پیوند تزریق می شود سبب اختلال در فرایند استخوان سازی می شود.
• افت طبیعی هورمون ها که در نتیجه یائسگی روی می دهد در ایجاد پوکی استخوان دخالت دارد. علاوه بر یائسگی افت مقدار استروژن ممکن است در اثر برخی درمان های سرطان روی دهد. کاهش استروژن در تضعیف شدن استخوان ها در خانم ها نقش دارد.

تفسیر تست تراکم استخوان: محدودیت های انجام تست تراکم استخوان

محدودیت های تست تراکم استخوان عبارت است از:

• تفاوت در روش های انجام تست: دستگاه هایی که تراکم مهره ها و استخوان لگن را اندازه گیری می کنند دقت بیشتری دارند اما اغلب هزینه آن ها نیز بیشتر از دستگاه هایی می باشد که تست تراکم استخوان را روی استخوان های محیطی انجام می دهند.
• عدم اطلاعات کافی در مورد علت شرایط: تست تراکم استخوان تایید می کند تراکم استخوان اندک می باشد یا خیر اما علت آن را نشان نمی دهد. برای پاسخ به این پرسش نیاز به ارزیابی های بیشتر وجود دارد.

تست تراکم استخوان ساده و بی درد می باشد و در بسیاری از مراکز درمانی قابل انجام است. به خاطر داشته باشید 24 ساعت قبل از انجام تست تراکم استخوان باید از مصرف مکمل کلسیم اجتناب کنید.

تفسیر تست تراکم استخوان: نحوه انجام تست تراکم استخوان

تست تراکم استخوان معمولا بر روی استخوان هایی انجام می شود که احتمال شکستگی آن بیشتر می باشد:

• استخوان های پایینی ستون فقرات یا مهره های کمری
• استخوان گردن فمور که در کنار مفصل ران قرار دارد
• استخوان های ساعد

به منظور انجام تست تراکم استخوان شما روی پلت فرمی قرار می گیرید در حالی که بازوی مکانیکی از روی بدن شما عبور می کند. مقدار تابش در تست تراکم استخوان اندک می باشد. مقدار تابش در تست تراکم استخوان حتی از عکسبرداری های معمولی نیز کمتر می باشد. انجام تست تراکم استخوان معمولا 10 تا 30 دقیقه به طول می انجامد.

ماشین کوچک قابل حملی وجود دارد که تراکم استخوان را در استخوان های انتهایی اسکلت بدن (مانند انگشتان، مچ و پاشنه پا) اندازه گیری می کند. این نوع از تست تراکم استخوان در مقایسه با تست هایی که به طور مرکزی مقدار تراکم استخوان را اندازه گیری می کنند ارزان تر می باشد (تست تراکم استخوان محیطی). از آن جاییکه تراکم استخوان در بخش های مختلف بدن متفاوت می باشد بنابراین اندازه گیری به دست آمده از تراکم استخوان پاشنه پا دقت کافی برای پیش بینی احتمال شکستگی مهره و لگن را ندارد. در نهایت اگر اندازه گیری محیطی نتایج نگران کننده ای را نشان دهد می توان تست تراکم استخوان مرکزی را انجام داد.

تفسیر تست تراکم استخوان: نتایج

تفسیر تست تراکم استخوان بر اساس اعداد T و Z انجام می شود. عدد T تراکم استخوانی است که در مقایسه با آنچه که انتظار می رود در یک فرد بالغ سالم وجود داشته باشد بیان می شود. عدد T بر اساس تعداد واحدهای بالا با پایین تر از حد میانگین بیان می شود. اگر در تفسیر تست تراکم استخوان عدد T منفی یک باشد در آن صورت تراکم استخوان نرمال در نظر گرفته می شود. اگر این عدد بین 1- تا 2.5- باشد در آن صورت تراکم استخوان کمتر از حد نرمال می باشد و ممکن است فرد به پوکی استخوان دچار شود. عدد 2.5- به پایین نیز نشان می دهد احتمال ابتلا به پوکی استخوان وجود دارد.

در تفسیر تست تراکم استخوان عدد دیگری به نام Z وجود دارد که مقدار انحراف استاندارد از حد نرمال مورد انتظار یک فرد را بر اساس سن، وزن و نژاد او ارائه می دهد. اگر این عدد بیشتر یا کمتر از حد میانگین باشد در آن صورت چیزی در درون فرد غیر نرمال خواهد بود. اگر متخصص بتواند علت زمینه ای را بیابد در آن صورت می توان آن را درمان نمود و روند از دست رفتن استخوان ها را متوقف نموده یا حداقل کاهش داد.