قرص متی مازول از مشتقات تیوآمید است و می تواند ساخت هورمون تیروئید را مهار کند بنابراین از داروی متی مازول برای درمان علائم پر کاری تیروئید استفاده می شود. به دلیل این که متی مازول روی ذخایر هورمون تیروئید اثر ندارد بنابراین بعد از شروع مصرف متی مازول چند هفته زمان لازم است تا اثرات درمانی دارو مشخص شود. از عوارض شایع متی مازول می توان راش پوستی و مشکلات گوارشی را نام برد.

نام ژنریک:

  • متی مازول

نام لاتین:

  • Methimazole

نام تجاری:

  • ®Favistan
  • ®Tapazole

گروه دارویی- درمانی:

  • از مشتقات تیوآمید
  • آنتاگونیست هورمون تیروئیدی
  • ضد هیپرتیروئیدی

طبقه بندی در بارداری:

  • گروه D

اشکال دارویی:

  • قرص: 5 میلی گرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

  • قرص متی مازول در درمان پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدی و درمان کمکی طوفان تیروئیدی، بحران تیروتوکسیک، آمادگی برای تیروئیدکتومی تجویز می شود:

بالغین:

دوزاژ اولیه متی مازول 15 تا 60 میلی گرم روزانه است که می توان آن را به صورت تک دوز و یا منقسم در چند دوز تجویز کرد.

دوز نگهدارنده متی مازول 5 تا 15 میلی گرم روزانه است و حداکثر دوزاژ روزانه 150 میلی گرم می باشد.  

کودکان:

متی مازول در کودکان روزانه 0.4 میلی گرم بر کیلوگرم هر 8 ساعت تجویز می گردد.

مکانیسم اثر:

  • متی مازول با مهار اتصال ید به تیروزین از سنتز هورمون های تیروئیدی جلوگیری می کند. شروع اثر متی مازول یک هفته و مدت تاثیر آن چند هفته می باشد.

فارماکوکینتیک:

  • متی مازول در کبد متابولیزه می شود.
  • متی مازول دفع ادراری دارد.

نکات با اهمیت:

  • دوره مصرف متی مازول یا مدت درمان اولیه 6 تا 8 هفته است و متی مازول تا زمانی تجویز می شود که بیمار یوتیروئید شود.
  • واکنش مناسب درمانی با متی مازول به صورت کاهش نشانه های هیپرتیروئیدی (افزایش وزن، کاهش نبض، فشار خون و T3 و T4) ظاهر می گردد.
  • ممکن است این سوال مطرح شود که آیا قرص متی مازول چاق کننده است؟ رابطه متی مازول و چاقی چیست؟ در پاسخ می توان گفت یکی از علائم پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدیسم کاهش وزن شدید است و بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید علیرغم مصرف غذای کافی بسیار لاغر می شوند ولی وقتی درمان پرکاری تیروئید با مصرف قرص متی مازول آغاز می شود و واکنش درمانی مناسب شروع می شود بیمار وزن اضافه می کند و این ممکن است علت ارتباط متی مازول و چاقی باشد.

موارد منع مصرف:

  • حساست شدید به دارو
  • شیردهی

موارد احتیاط:

  • بارداری
  • سنین بالای 40 سال
  • عفونت
  • اختلال کبدی

تداخلات دارویی:

  • مصرف همزمان متی مازول با آمیودارون، گلیسرول ید دار، لیتیم و یداید پتاسیم ممکن است اثرت هایپوتیروئیدی و گواترزا را تقویت کند.
  • متی مازول اثر ضد انعقادهای خوراکی را افزایش می دهد.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

از جمله عوارض جانبی متی مازول می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • CNS: تب، سردرد، خواب آلودگی، تحریک CNS، افسردگی، نوریت، نوروپاتی ها، سرگیجه، پارستزی
  • GI: تهوع، استفراغ، اسهال، درد اپیگاستر، کاهش چشایی
  • Hema: لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، آنمی آپلاستیک
  • Other: درد مفاصل، عضلات، هپاتیت، زردی، نفریت

مصرف در بارداری و شیردهی:

  • متی مازول در بارداری در گروه D قرار دارد، ولی در صورت نیاز و با احتیاط فراوان می توان متی مازول را در بارداری تجویز نمود. در بسیاری از موارد با پیشرفت بارداری از شدت علائم هیپرتیروئیدی کاسته می شود و لازم است مقدار مصرف دارو را نیز با گذشت زمان کاهش داد. در برخی موارد مصرف متی مازول 2 تا 3 هفته قبل از زایمان قطع می شود.
  • عوارض متی مازول بر جنین: متی مازول از جفت عبور می کند و ممکن است باعث ایجاد گواتر یا کرتینیسم در جنین شود. بعلاوه موارد نادری از اشکال در ملاج نوزادان با مصرف متی مازول در بارداری گزارش شده است.
  • از آنجایی که نقص مادرزادی فوق با مصرف پروپیل تیواوراسیل در بارداری دیده نشده است بنابراین مصرف پروپیل تیواوراسیل در بارداری بر متی مازول ارجحیت دارد.
  • مصرف متی مازول در شیردهی توصیه نمی شود. متی مازول در شیر مادر وارد می شود بنابراین از متی مازول نمی توان در شیردهی استفاده کرد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

  • روزانه ادم و وزن را کنترل کنید. علائم هیپوتیروئیدی را مورد توجه قرار داشته باشید.
  • علایم حیاتی اعم از درجه حرارت، نبض و فشار خون را مکررا چک کنید.
  • در حین درمان CBC (لکوپنی، ترومبوسیتوپنی، آگرانولوسیتوز هشدار برای قطع دارو می باشد)، T3، T4 و TSH و FTI (در صورتی که دوز دارو کافی نباشد T3 و T4 افزایش و TSH و  FTI کاهش می یابد) را چک کنید.
  • 3 تا 4 هفته قبل از انجام تست RAIU مصرف متی مازول باید قطع شود.
  • واکنش های پرحساسیت به متی مازول را بررسی کرده و در صورت نیاز دارو را قطع کنید.
  • به نشانه های تضعیف مغز استخوان توجه کنید: تب، خستگی مفرط، گلودرد.
  • علائم هیپوپروترومبینمی را مورد توجه قرار دهید (خونریزی، پتشی، اکیموز).
  • برای کاهش نشانه های گوارشی متی مازول را با غذا تجیوز کنید.
  • متی مازول را با کمترین دوز موثر تجویز کنید.
  • برای حفظ سطح سرمی متی مازول آن را روزانه در ساعات معینی تجویز کنید.
  • مصرف حداقل 3 تا 4 لیتر مایعات را روزانه تجویز کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

  • در طول درمان با متی مازول مصرف هر گونه داروی غیر نسخه ای را زیر نظر پزشک ادامه دهید.
  • از قطع ناگهانی متی مازول اجتناب کنید زیرا سبب بحران تیروئید می شود.
  • علائم و نشانه های مسمومیت با دارو را مورد توجه قرار دهید: عدم تحمل سرما، ادم پیرامون چشم، کاهش قابلیت های ذهنی
  • نشانه های مصرف ناکافی متی مازول عبارت است از: تب، اسهال، تحریک پذیری، تاکیکاردی.
  • در طول درمان با متی مازول از مصرف غذاهای یددار و فراورده های دریایی اجتناب کنید.  
  • روزانه نبض و فشار خون را کنترل کنید.
  • یک منحنی از تغییرات نبض، وزن و خلق و خوی تهیه کنید.
  • در حین درمان با متی مازول شیردهی را قطع کرده و از روش های مطمئن ضد بارداری استفاده کنید.

شرایط نگهداری دارو:

  • متی مازول را در ظرف در بسته مقاوم به نور نگهداری کنید.
برگرفته از:
  • درسنامه جامع داروهای رسمی ایران- ایران فارما تالیف دکتر سعید شهراز- دکتر طاهره غازیانی

  • مرجع جامع داروهای ژنریک ایران با اقدامات پرستاری و مراقبت تالیف و ترجمه پوران سامی

  • داروهای ژنریک ایران تالیف دکتر رامین خدام

  • فارماکولوژی پایه و بالینی کاتزونگ

  • وبسایت http://www.rxlist.com

  • وبسایت http://www.Drugs.com

درباره دُروانا

دُروانا محلی برای تحقیق و پژوهش (فرهنگ دهخدا)
وبسایت دروانا در تلاش است با گردآوری ژورنال های تخصصی پزشکی، مجلات پزشکی، مقالات و مطالب علمی، از معتبرترین منابع جهانی، بستری را برای تحقیق و مطالعه فراهم نماید.
از تمامی پزشکانی که دُروانا را برای رسیدن به این هدف همراهی می نمایند، کمال تشکر را داریم.
با دروانا همراه شوید.

موضوعات ویژه