کیست کلیه ساده کیسه غیر طبیعی پر شده از مایع است که در کلیه ها ایجاد می شود. کیست کلیه ساده با کیست هایی که در افراد مبتلا به بیماری کلیه پلی کیستیک (یک اختلال ژنتیکی) ایجاد می شوند متفاوت است. این کیست ها موجب بزرگ شدن کلیه ها نمی شوند، جایگزین بافت نرمال می گردند و یا موجب کاهش عملکرد کلیه همانند وضعیتی که در افراد مبتلا به بیماری کلیه پلی کیستیک رخ می دهد، می شوند. احتمال بروز کیست ساده کلیه با افزایش سن بیشتر می شود. طبق تخمین به دست آمده 25 درصد از افراد 40 ساله و 50 درصد از افراد 50 ساله دچار کیست کلیه ساده می شوند.
تشخیص کیست کلیه ساده
در بیشتر موارد تشخیص کیست کلیه ساده در تست های تصویربرداری که به دلایل دیگر انجام می شوند، صورت می گیرد. هنگامی که کیست شناسایی می شود، تست های تصویربرداری بعدی برای تعیین ساده بودن کیست یا مشکلات جدی تر انجام می گیرند. این تست ها در مرکز درمانی سرپایی یا بیمارستان توسط فرد متخصص انجام می شوند و تصاویر به دست آماده توسط متخصص رادیولوژی (پزشکی که در زمینه تصاویر پزشکی تخصص دارد) تفسیر می شوند. سونوگرافی نیز ممکن است برای تشخیص کیست کلیه ساده توسط پزشک انجام گیرد. این تست ها نیازی به بیهوشی ندارند؛ در مواردی که افراد از فضای بسته ام آر آی احساس ترس می کنند، داروی آرام بخش دریافت می کنند.
- سونوگرافی. سونوگرافی از وسیله ای به نام مبدل استفاده می کند که امواج صوتی ایمن را به اندام ها فرستاده و تصاویری از ساختار آن ها ایجاد می کند. یک سونوگرافی شکمی می تواند تصاویری از تمام مجاری ادراری ایجاد کند. تصاویر می توانند برای متمایز ساختن کیست های بی خطر از سایر مشکلات مورد استفاده قرار گیرند.
- سی تی اسکن. سی تی اسکن از ترکیب پرتوهای ایکس و تکنولوژی کامپیوتری برای ایجاد تصاویر سه بعدی استفاده می کند. سی تی اسکن ممکن است شامل تزریق یک ماده رنگی باشد که یک محیط متضاد ایجاد می کند. در این روش برای تشخیص کیست کلیه ساده، بیمار بر روی یک تخت دراز می کشد که وارد یک دستگاه تونل مانند می شود؛ در این دستگاه پرتوهای ایکس تابانده می شوند. سی تی اسکن وجود کیست یا تومور را در کلیه ها مشخص می کند.
- ام آر آی. دستگاه ام آر آی از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی برای ایجاد تصاویری با جزئیات زیاد از اندام های داخلی بدن و بافت های نرم استفاده می کند بدون این که از پرتوهای ایکس بهره گیرد. در ام آر آی ممکن است تزریق ماده رنگی صورت گیرد. در بیشتر دستگاه های ام آر آی، بیمار بر روی تخت دراز می کشد و وارد یک دستگاه تونل مانند می شود که ممکن است در دو انتها باز و یا در یکی از آن ها بسته باشد؛ دستگاه های جدید طوری طراحی شده اند که اجازه می دهند فرد در فشار بازتری قرار داشته باشد. همانند سی تی اسکن، ام آر آی نیز کیست ها و تومورها را نشان می دهد.
درمان کیست کلیه ساده
درمان برای کیست هایی که موجب بروز علائم نمی شوند، ضرورتی ندارد. کیست کلیه ساده باید در سونوگرافی های دوره ای مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که کیست کلیه ساده موجب بروز علائم و یا انسداد جریان خون یا ادرار از کلیه ها گردد، ممکن است با استفاده از روشی به نام اسکلروتراپی تحت درمان قرار گیرد. در اسکلروتراپی، پزشک با استفاده از یک سوزن بلند که از طریق پوست وارد می شود، کیست را سوراخ می کند؛ سونوگرافی در هدایت سوزن به ناحیه مورد نظر کمک کننده خواهد بود. کیست تخلیه شده و سپس با محلول حاوی الکل پر می شود تا بافت کلیه را سخت تر سازد. این روش درمان کیست کلیه ساده ممکن است به صورت سرپایی و با بی حسی موضعی انجام گیرد.
اگر کیست بزرگ باشد، جراحی برای درمان آن انجام می شود. بیشتر جراحی ها با استفاده از لاپاراسکوپ (یک وسیله مخصوص مجهز به نور و دوربین) تحت بیهوشی عمومی و در بیمارستان انجام می گیرند. در جراحی کیست را تخلیه شده و سپس بافت خارجی آن سوزانده و یا از بدن خارج می شود. این نوع از جراحی برای درمان کیست کلیه ساده از طریق سوراخهای کوچک انجام شده و ریکاوری کوتاهی دارد.
