نام ژنریک:

• نیتروپروساید

نام لاتین:

• Nitroprusside sodium

نام تجاری:

• ®Nitropress

گروه دارویی- درمانی:

• وازودیلاتور
• ضد فشار خون

طبقه بندی در بارداری:

• گروه C

اشکال دارویی:

• پودر تزریقی: 50 میلی گرم در هر ویال

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• بحران فشار خون اورژانسی

        بالغین و کودکان:

       تزریق نیتروپروساید وریدی به مقدار 0.3 تا 10 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم در دقیقه به مدت 10 دقیقه.

• نارسایی حاد قلبی

      بالغین و کودکان:

      تزریق نیتروپرساید به طور وریدی با تیتراسیون بر اساس وزن و برون ده قلبی و فشار خون

مکانیسم اثر:

• داروی نیتروپروساید با اثر مستقیم بر عضلات صاف جدار عروق سبب اتساع آن ها می گردد و اثر ضد فشار خون نیتروپروساید به این ترتیب نشان داده می شود.

فارماکوکینتیک:

• شروع اثر نیتروپروساید سدیم به فرم تزریقی فوری است.
• نیتروپروساید سدیم در کبد متابولیزه شده و از طریق ادرار دفع می شود.

نکات با اهمیت:

• مصرف نیتروپروساید سدیم در افرادی که به دلیل سیگار کشیدن به مشکلات بینایی دچار شده اند ممنوع می باشد.
• مصرف نیتروپروساید سدیم در افرادی با سابقه لخته خونی در مغز ممنوع می باشد.
• تزریق نیتروپروساید از طریق پمپ انفوزیون صورت می پذیرد.
• به هنگام تزریق نیتروپروساید باید فشار خون، میزان اکسیژن و سایر علائم حیاتی مانتیور شود.
• در طول درمان با نیتروپروساید سدیم ممکن است به انجام آزمایش خون و ادرار نیاز باشد.

موارد منع مصرف:

• حساسیت شدید به نیتروپروساید سدیم
• آتروفی مادرزادی عصب بینایی
• هایپرتانسیون جبرانی
• عدم پروفوزیون کافی مغز

موارد احتیاط:

• هایپوتیروئیدیسم
• افزایش فشار داخل جمجمه مغز
• نارسایی کبدی
• نارسایی کلیوی
• کاهش مقدار ویتامین ب 12
• سالمندان
• صرع
• آنمی

تداخلات دارویی:

تداخلات دارویی نیتروپروساید عبارت است از: 

• داروی نیتروپروساید سدیم همراه با داروهای بیهوش کننده عمومی اثرات کاهش فشار خون را تشدید می کند.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض داروی نیتروپروساید عبارت است از:

• CNS: سردرد، سرگیجه، بی قراری، آتاکسی، افزایش فشار داخل جمجمه، کما
• GI: تهوع، استفراغ، خشکی دهان، شکم درد، انسداد روده ای
• CV: افت فشار خون، تاکیکاردی، برادیکاردی، تغییراتی در نوار قلب، گرگرفتگی صورت
• Other: تعریق، راش جلدی، اسیدوز، گرگرفتگی، پرش عضلات

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف نیتروپروساید در بارداری: در چندین مورد از بارداری های انسان استفاده از داروی نیتروپروساید سدیم در پره اکلامپسی گزارش شده است. اما به طور کلی داده های کنترل شده ای در مورد مصرف نیتروپروساید در بارداری در دست نیست.
• مصرف نیتروپروساید در شیردهی: داده ای مبنی بر ترشح نیتروپروساید سدیم در شیر انسان وجود ندارد. تصمیم گیری در مورد مصرف نیتروپروساید در شیردهی به اهمیت دارو برای مادر بستگی دارد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• قبل و بعد از تجویز داروی نیتروپروساید سدیم نبض و فشار خون بیمار را چک کنید.
• در حین درمان با داروی نتیروپروساید سدیم میزان الکترولیت های سرم، تست های کلیوی، تست های کبدی و نوار قلب را انجام دهید.
• میزان ورود و خروج مایعات را در طول درمان با داروی نیتروپروساید سدیم اندازه گیری کنید.
• در طول درمان با داروی نیتروپروساید وضعیت تنفسی و گوارشی بیمار را به لحاظ استفراغ و حالت تهوع بررسی کنید.
• از محلول تغییر رنگ داده شده نیتروپروساید سدیم استفاده نکنید. محلول آماده شده نیتروپروساید سدیم را تنها می توان 4 ساعت نگاهداری کرد.
• در حین درمان با نیتروپروساید سدیم مقدار سرمی تیوسیانات را بررسی کنید.

توجهات بیمار - خانواده:

• دوز نیتروپروساید توسط پزشک تعیین می شود و این دارو تنها در موارد اورژانسی مورد مصرف دارد.
• هر گونه علائم تاری دید، اختلال در شنوایی، سردرد، گیجی، تنگی نفس و غش را در طول درمان با نیتروپروساید سدیم با پزشک در میان گذارید.

شرایط نگهداری دارو:

• نیتروپروساید سدیم باید در دمای 15 تا 30 درجه نگاهداری شود.