نام ژنریک:

• فاموتیدین

نام لاتین:

• Famotidine

نام تجاری:

• ®Pepcid

گروه دارویی- درمانی:

• آنتاگونیست رسپتور H2
• ضد زخم پپتیک

طبقه بندی در بارداری:

• گروه B

اشکال دارویی:

• قرص روکش دار: 20 و 40 میلی گرم

موارد مصرف، روش و دوزاژ:

• زخم دئودنوم و معده

        بالغین:

        در موارد حاد فاموتیدین 40 میلی گرم خوراکی قبل از خواب به مدت 4 تا 8 هفته تجویز می شود. در درمان نگهدارنده دوز فاموتیدین 20 میلی گرم خواهد بود.

• سندرم زولینگر الیسون (سندرمی که طی آن مقدار تولید اسید معده افزایش می یابد)

       بالغین:

      20 میلی گرم فاموتیدین به فرم خوراکی هر 6 ساعت تجویز می شود.

• ریفلاکس گاستروازوفاژیال یا مری-معده (درمان کوتاه مدت)

       بالغین:

       فاموتیدین 40 یا 20 میلی گرم روزانه دو بار و به مدت 12 هفته تجویز می شود.

       کودکان و نوجوانان 1 تا 16 سال:

       روزانه 1 میلی گرم بر کیلوگرم فاموتیدین به فرم خوراکی قبل از خواب یا منقسم در دو دوز تجویز می شود. حداکثر دوزاژ روزانه فاموتیدین 40 میلی گرم دو بار در روز می باشد.

مکانیسم اثر:

مکانیسم اثر فاموتیدین عبارت است از:

• فاموتیدین با مهار رقابتی اثر هیستامین بر رسپتورهای H2 در سلول های پاریتال معده در بهبود زخم پپتیک تاثیر دارد.

فارماکوکینتیک:

• مقدار کمی از فاموتیدین در کبد متابولیزه می شود.
• نیمه عمر فاموتیدین 2.5 تا 3.5 ساعت می باشد.
• فاموتیدین از طریق ادرار دفع می گردد.

نکات با اهمیت:

• مصرف فاموتیدین در دوران بارداری باید با احتیاط انجام شود زیرا داده های بالینی در مورد مصرف فاموتیدین در بارداری انسان در دست نیست.
• مهم ترین تداخل دارویی فاموتیدین کاهش جذب کتوکونازول در مصرف همزمان می باشد.
• تعیین زمان مصرف فاموتیدین به عهده پزشک می باشد. برای دریافت بهترین نتایج درمانی زمان مصرف فاموتیدین را رعایت کنید.
• مصرف همزمان فاموتیدین و رانیتیدین مجاز نمی باشد مگر آنکه با تجویز پزشک باشد.
• در صورت بروز عوارضی مانند درد ماهیچه ای، ضعف، تب، رنگ تیره ادرار و گیجی مصرف قرص فاموتیدین باید قطع گردد.
• از شایع ترین عوارض فاموتیدین می توان به سردرد، گیجی و یبوست یا اسهال اشاره کرد.

موارد منع مصرف:

• آلرژی به فاموتیدین

موارد احتیاط:

• اختلال شدید در عملکرد کبد و کلیه
• آسم
• بیماری انسداد مزمن ریوی
• مشکلات تنفسی
• سرطان معده
• اختلال در قلب

تداخلات دارویی:

تداخل دارویی فاموتیدین عبارت است از:

• مصرف قرص فاموتیدین سبب کاهش جذب کتوکونازول می گردد.
• مصرف آنتی اسیدها باعث افزایش جذب قرص فاموتیدین می شود.

عوارض جانبی:

هر دارو به موازات ایجاد اثرات درمانی مورد نظر، ممکن است سبب بروز عوارض ناخواسته نیز بشود. اگرچه کلیه این عوارض در یک فرد مشاهده نمی شود ولی در صورت بروز هر یک از عوارض زیر با پزشک معالج مشورت نمایید.

عوارض فاموتیدین عبارت است از:

• CNS: سردرد، ضعف، گیجی، خواب آلودگی، اضطراب، افسردگی
• Derm: خشکی، آلوپسی، آکنه، خارش
• EENT: وزوز گوش
• GI: خشکی دهان، اسهال، یبوست، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، درد معده، طعم ناخوشایند در دهان
• HEMA: ترمبوسیتوپنی
• Hepatic: افزایش سطح آنزیم های کبدی
• Other: کاهش میل جنسی، درد عضلانی یا مفصلی، واکنش های آلرژیک

مصرف در بارداری و شیردهی:

• مصرف فاموتیدین در بارداری: مدل های حیوانی در مورد عوارض فاموتیدین در بارداری تاثیراتی مبنی بر تراتوژنیک بودن را نشان نداده است. فاموتیدین از جفت عبور می کند. در برخی مدل های حیوانی در دوزهای بالا سقط روی داده است. داده های کافی در مورد مصرف فاموتیدین در دوران بارداری و عوارض فاموتیدین در بارداری انسان در دست نیست. استفاده از قرص فاموتیدین در باراری باید با احتیاط انجام شود.
• مصرف فاموتیدین در شیردهی: در مطالعات حیوانی نشان داده شده است اگر فاموتیدین در دوزهای سمی برای مادر استفاده شود دپرسیون موقتی در رشد نوزاد ایجاد می گردد. فاموتیدین در شیر مادر ترشح می شود. تصمیم گیری درمورد مصرف فاموتیدین در شیردهی به اهمیت دارو برای مادر بستگی دارد.

توجهات پزشکی - پرستاری:

• فاموتیدین را همراه با مایعات یا غذا تجویز کنید.
• قرص فاموتیدین در افراد مسن بدون نیاز به کاهش دوز تجویز می شود. اما در مواردی که اختلال کلیوی وجود داشته باشد نیاز به کاهش دوز وجود دارد.
• قرص فاموتیدین در بیماران مبتلا به زخم دئودنوم بدون عارضه نباید بیش از 8 هفته تجویز شود.
• در طول درمان با فاموتیدین بیمار را از نظر بهبود علایم دیسترس گوارشی تحت نظر بگیرید.
• در طول درمان با فاموتیدین بیمار را از نظر بروز نشانه های خونریزی گوارشی تحت نظر بگیرید.

توجهات بیمار - خانواده:

• طریقه مصرف و زمان مصرف فاموتیدین توسط پزشک تعیین می شود. از قطع ناگهانی فاموتیدین اجتناب کنید.
• کاهش میل جنسی ناشی از مصرف قرص فاموتیدین یک عارضه موقتی است که پس از قطع فاموتیدین برگشت پذیر می باشد.
• از مصرف الکل، آسپرین، ترکیبات ضد التهاب غیر استروئیدی، غذاهای داغ و محرک اجتناب کنید.
• استعمال دخانیات تاثیر قرص فاموتیدین را کاهش می دهد.
• در طول درمان با قرص فاموتیدین از انجام فعایت هایی که به هوشیاری کامل نیاز دارند اجتناب کنید.
• در صورت بروز یبوست از مایعات فراوان و غذاهای حاوی فیبر استفاده نمایید.

شرایط نگهداری دارو:

• فاموتیدین باید در دمای 15 تا 30 درجه سانتی گراد نگاهداری شود.