پرسش و پاسخ اختصاصی سایت دروانا از دکتر شیدا دلفان کریمی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی در رابطه غربالگری سرطان سینه
دکتر شیدا دلفان کریمی
پرسش سایت دُروانا:
- آیا سونوگرافی می تواند جایگزینی برای غربالگری سرطان پستان باشد؟ آیا این روش جایگزینی برای ماموگرافی می تواند باشد؟
- آیا ترموگرافی ابزار مناسبی برای غربالگری سرطان پستان می باشد؟
پاسخ دکتر شیدا دلفان کریمی:
آیا سونوگرافی می تواند جایگزینی برای غربالگری سرطان پستان باشد؟ آیا این روش جایگزینی برای ماموگرافی می تواند باشد؟
خیر. بر اساس دستورالعمل های تایید شده سیستم سونوگرافی خودکار از پستان می تواند علاوه بر ماموگرافی برای خانم هایی به کار رود که علامتی ندارند و پستان های متراکمی دارند، داده های کافی در دست نیست که اثربخشی این روش را در غربالگری نشان دهد. علاوه بر این سونوگرافی، تنها جایگزینی برای ماموگرافی روتین برای غربالگری سرطان سینه نمی باشد زیرا سونوگرافی نمی تواند رسوبات کوچک کلسیم را نشان دهد که این می تواند علامتی از سرطان سینه باشد.
داده های اولیه نشان می دهد غربالگری سونوگرافی برای کل پستان زمانی که همزمان با ماموگرافی استفاده شود، می تواند برخی سرطان های پستان را در مراحل اولیه مشخص کند که در ماموگرام دیده نمی شود. افزودن سونوگرافی به ماموگرافی ریسک نتیجه مثبت کاذب را افزایش می دهد ( به این معنی که تست وجود مشکل احتمالی را نشان می دهد اما سرطان پستان وجود ندارد). نتایج مثبت کاذب منجر به اضطراب، بیوپسی پستان و انجام ماموگرافی و سونوگرافی بیشتر شود. علاوه بر این افزودن سونوگرافی به غربالگری ماموگرافی نشان نداده که نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان پستان را کاهش می دهد.
انجام سونوگرافی روتین در ترکیب با ماموگرافی برای همه خانم هایی که پستان متراکم دارند توصیه نمی شود؛ اما منطقی است که با پزشک تان در این مورد صحبت کنید که ایا جوانب مثبت آن بر جوانب منفی غالب است یا خیر.
کوتاه ترین پاسخ این است که ما شواهد خوبی در دست نداریم که نشان دهد ترموگرافی مفید است و بنابراین نمی توانیم ان را به قطعیت جایگزین ماموگرافی کنیم.
آیا ترموگرافی ابزار مناسبی برای غربالگری سرطان پستان می باشد؟
در ترموگرافی از دوربین های اینفرارد استفاده می شود تا تفاوت های دمایی در سطح پستان مشخص شود. بافت های سرطانی عموما دمای بالاتری نسبت به بافت نرمال دارند زیرا منبع خونی غنی تری دارند هم چنین نرخ متابلویک در ان ها بالاتر است. دانشمندان استدلال کرده اند که نقاط داغ در پستان می تواند نشانه ای از وجود سرطان باشد. به هر حال شما می توانید این نقاط داغ را داشته باشید و در عین حال به بیماری های خوش خیم پستان مانند ورم پستان دچار باشید.
زمانی که در سال های 1960 میلادی این روش معرفی شد تصور بر این بود که می تواند رقیبی برای ماموگرافی باشد. اما در اواخر 1970 حساسیت این روش در مقایسه با ماموگرافی 42 درصد به 92 درصد بود. ترموگرافی هم چنین در 25 درصد موارد به طور کاذب در بافت های نرمال تشخیص سرطان را می دهد. طرفداران این تکنولوژی می گویند که این روش تقویت شده است اما تحقیقات موید این مطلب نیست.
ماموگرافی نیز دچار کاستی هایی می باشد. این روش می تواند ناراحت کننده باشد و در ان کمی تابش وجود دارد، در ده درصد موارد بافت نرمال را به عنوان بافتی سرطای شناسایی می کند و 20 درصد موراد سرطانی را شناسایی نمی کند. ماموگرافی های دیجیتال در تشخیص مخصوصا در بافت های پستانی متراکم پیشرفته شده اند. اما اگر منطقه ای مشکوک در ماموگرام مشخص شود هنوز باید توسط سایر تکنیک های تصویربرداری اعم از سونوگرافی و یا ام آر آی پیگیری هایی انجام شود تا تشخیص تایید شود. بنابراین برای غربالگری سرطان پستان ترموگرافی گزینه خوبی نیست و موثر بودن ان اثبات نشده است.
