هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی نوعی اندوسکوپی داخل مجرایی است که برای اعمال داخل رحمی استفاده می شود. هیسترسکوپ دستگاهی سبک شبیه تلسکوپ است که بسیار نازک می باشد. این دستگاه از طریق واژن وارد رحم می گردد. هیسترسکوپ تصاویری از رحم را بر روی صفحه نمایشگر نشان می دهد. ابزارهای دیگری نیز می تواند به منظور درمان در کنار هیسترسکوپ استفاده شود.
الزام انجام هیستروسکوپی چیست؟
یکی از متداول ترین کاربردهای عمل هیستروسکوپی یافتن علت خونریزهای رحمی غیر نرمال، بررسی ناباروری به علت ناشناخته و سقط مکرر خود به خودی است.
هیستروسکوپی در موقعیت های زیر انجام می شود:
- بریدن سپتوم (دیواره رحم)
- خارج کردن بقایای بارداری
- تخریب اندومتر با لیزر
- برداشت چسبندگی هایی که ممکن است به دلیل عفونت و یا در اثر جراحی های قبلی اتفاق افتاده باشد.
- خارج کردن پولیپ/ میوم نزدیک به داخل رحم
- تشخیص علت سقط مکرر زمانی که خانم بیش از دو سقط را پشت سر گذاشته باشد.
- قرار دادن دستگاه درون رحمی یا خارج کردن اجسام خارجی مانند IUD فرو رفته در رحم
- انجام عقیم سازی: به این منظور از هیستروسکوپ استفاده می شود تا ایمپلنت های کوچکی در لوله های فالوپ کار گذاشته شوند به این ترتیب به طور دائمی از بروز بارداری پیشگیری می شود.
روش انجام هیستروسکوپی
بیهوشی مورد نیاز برای هیستروسکوپی بسیار متغیر است و به میزان اضطراب بیمار، وضعیت بحرانی سرویکس، روش کار و قطر خارجی هیستروسکوپ بستگی دارد. قبل از عمل هیستروسکوپی، ممکن است از داروهایی استفاده شود که به ریلکس شدن شما کمک کند ممکن است برای پیشگیری از درد، از بیهوشی موضعی یا کامل استفاده شود. اگر شما به طور سیستمیک بیهوش (بیهوشی کامل) شوید در طول جراحی هیستروسکوپی در حالت خواب به سر می برید.
ممکن است عمل هیستروسکوپی در مطب پزشک و یا در بیمارستان انجام شود. انجام عمل هیستروسکوپی باید در زمانی تنظیم شود که شما پریود نباشید. برای ساده تر شدن ممکن است قبل از هیستروسکوپی دهانه رحم شما متسع شود. در این مورد ممکن است از دارویی استفاده شود که وارد دهانه رحم می گردد هم چنین ممکن است از اتساع کننده های مخصوصی برای اتساع دهانه رحم قبل از هیستروسکوپی استفاده شود.
در طی جراحی هیستروسکوپی، اسپکولوم ابتدا وارد واژن می شود. سپس هیستروسکوپ وارد شده و به آرامی به سمت رحم حرکت می کند. گاز کربن دی اکساید و یا یک مایعی مانند سالین (آب نمک) درون هیستروسکوپ قرار داده خواهد شد. وجود گاز یا مایع کمک خواهد کرد تا دیواره رحم با وضوح بیشتری رویت شود. مقدار مایع استفاده شده در طول جراحی هیستروکوپی به دقت بررسی می شود. پزشک می تواند دیواره رحم و لوله های فالوپ را از طریق هیستروسکوپ بررسی کند. اگر بیوپسی یا سایر روش ها انجام گیرد، ابزارهای کوچکی از طریق هیستروسکوپ وارد خواهد شد.
در طول مدت بهبودی چه انتظاری باید داشته باشیم؟
بعد از عمل هیستروسکوپی مدت کوتاهی باید در منزل استراحت کنید. اگر بیهوشی کامل انجام شده باشد باید منتظر بمانید تا اثرات آن از بین رود.
در مورد اینکه هیستروسکوپی درد دارد یا خیر باید گفت وجود کرامپ و درد خفیف یا ترشحات خونی چند روز بعد از جراحی طبیعی خواهد بود. ممکن است برای تخفیف درد بعد از عمل هیستروسکوپی، دارویی به شما داده شود. در صورت بروز تب، لرز و خونریزی سنگین باید فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
خطرات هیستروسکوپی چیست؟
هیستروسکوپی روشی بی خطر است. اما ممکن است مشکلات کوچکی به همراه داشته باشد. رحم یا دهانه رحم می تواند در اثر هیستروسکوپ سوراخ شود، ممکن است خونریزی اتفاق بیفتد و یا مایعات اضافه ای در سیستم شما ساخته شود. در موارد نادر، هیستروسکوپی می تواند مشکلات مرگ آوری را به همراه داشته باشد.
دکتر مریم شهبازی جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی اشاره می کند که خطرات و عوارض هیستروسکوپی تشخیصی بسیار محدود است و عوارضی چون سوراخ شدن، خونریزی و عوارض بیهوشی باید برای بیمار توضیح داده شود.